YAŞAM BOYU BÜYÜME VE GELİŞİM - Deneme Sınavı - 3

Yaşlı erkek bireylerde en sık rastlanan kanser çeşidi %30. 3 oranıyla akciğer/bronşit/trake kanseridir.

"Eski olayları ve kişisel bilgileri hatırlamak" uzun süreli bellek, "Kısa süreli hafızadaki bilgileri aktif olarak işlenmesi, aktif olarak düşünmek" çalışma belleği, "Hâlihazırda ve aktif olarak düşündüğümüz şeylerin hafızası" kısa süreli bellek, "Duyusal bir imgeyi kısa süreliğine (birkaç saniye) muhafaza etmek" duyusal bellektir.

Alzheimer hastalığı beynin tüm bilişsel fonksiyonlarında ilerleyici kayba neden olan ve beyinde anormal protein birikimiyle meydana gelen bir hastalıktır. Titreme Parkinson ile ilgilidir.

Alzheimer ve demanstan sonra yaşlılarda ikinci sıklıkla görülen hastalık Parkinson’dur.

Yaşlılıkta da bireyler Sosyal ve yurttaşlık sorumluluklarına devam edebilirler.

Toplam nüfusun %4’ünün yaşlı bireylerden (65 +) oluştuğu toplumlar genç toplum, bu oranın %4 ve %7 aralığında olduğu toplumlar olgun toplum, %7 ve %10 aralığındaki toplumlar ise yaşlı toplum olarak nitelendirilmektedir. Yaşlı bireylerin toplam nüfus içindeki oranının %10’u geçtiği toplumlar ise çok yaşlı toplum olarak nitelendirilmektedir.

İmmünolojik ve Endokrin Teoriye göre, yaşlanmayla birlikte bazı hormon seviyelerinde azalma görülmekte ve bağışıklık sistemi zayıflamaktadır. Bu durum yaşlı bireyleri bakteri, virüs ve diğer hastalıklara karşı savunmasız bırakmaktadır. Doğru cevap A'dır.

DNA Hasar Teorisine göre genetik yapımızı oluşturan DNA, yıllar içinde hasara uğramaktadır ve bu durum hücrelerin, organların ve dokuların bozulmasına, dolayısıyla yaşlanmaya sebep olmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Aşınma Teorisine göre insan vücudu da bir makineye benzer bir mekanizmaya sahiptir ve organlar kullanıldıkça zamanla aşınmaya uğrar. Bu durum da organların, dokuların ve vücudun yaşlanmasına sebep olur. Doğru cevap C'dir.

Kaslar 30 yaşından sonra zayıflamaya başlar ve hem kasılma gücünde hem de kasılma hızında azalma görülür. Doğru cevap B'dir.

50 yaş sonrasında kas liflerinde ve kas boylarında azalma görülür. Doğru cevap D'dir.

Fiziksel olarak değişiklik gösteren diğer bir organ ise cilttir. Cildin soluklaşması, lekelenmesi ve esnekliğini kaybetmesi, yaşlılıkta sıklıkla görülen bir durumdur. Deri altındaki kasların ve yağların kısmi kaybı ise cildin sarkmasına ve kırışıklıkların oluşmasına sebep olur. Doğru cevap E'dir.

Homeostaz (dengeleşim) adlı mekanizma, karşılaştığı hastalık durumlarında ve olağan dışı durumlarda vücudun dengesini sağlamaya çalışır. Doğru cevap E'dir.

Yaşlılıkta düşmenin biyolojik, davranışsal, çevresel ve sosyo-ekonomik olmak üzere birçok sebebi bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Sosyo-ekonomik faktörler düşük gelir, düşük eğitim seviyesi, yetersiz konut imkânları, yetersiz sosyal etkileşim, özelikle kırsal alanlarda sağlık hizmetlerine erişimin kısıtlı olması, toplum kaynaklarının yetersiz olması olarak sıralanabilir. Doğru cevap E'dir.

Uzun süreli anlamsal bellek asgari seviyede gerileme göstermektedir. Doğru cevap A'dır.

Yaşlılık tüm dünyada ve ülkemizde de 65 yaş sınırı ile belirlenmektedir. Biyolojik yaşla belirlenen bu sınır, çoğu ülkede yaşlı kanunlarının ve yaşlılara yönelik hizmetlerin belirlenmesi amacıyla kullanılmaktadır. Bu bağlamda insan gelişiminin en son safhası yaşlılıktır.

Geriatri, yaşlılık döneminde ortaya çıkan hastalıklar ile ilgilenen, yaşlılıktan kaynaklanan hastalıkların koruyucu, tedavi ve rehabilite edici yönleriyle ilgilenen bir tıp dalıdır.

Vücudun yaşlanma sürecine senesans adı verilir. Senesans, Latince “Sen” yani “yaşlı” kelimesinden üretilmiş olup dilimize Fransızca “sénescence” kelimesinden geçmiştir. Senesans, yani biyolojik yaşlanma doğal bir süreçtir ve kişiden kişiye farklılık göstermektedir.

Dünya Sağlık Örgütü, ortalama yaşam süresinin uzamasıyla birlikte, yaşlılığı 3 evreyle sınıflandırmıştır. Bu evrelerden ilki 65-74 yaş aralığındaki bireyler için tanımlanan genç yaşlılıktır.