YAŞAM BOYU BÜYÜME VE GELİŞİM - Deneme Sınavı - 13

Toplumsal alan yaklaşık olarak 120 santimetreden 3,5 metreye dek
uzanır. İş görüşmeleri genellikle bu mesafeden gerçekleştirilir. Bu alanın (120 santimetreden 2,5 metreye kadar olan) yakın kısmı birlikte çalışanların, satıcıların ve tüketicilerin genellikle konuştuğu mesafedir. İki buçuk metreden 3,5 metreye kadar olan mesafe daha resmî durumlar içindir. Doğru cevap E'dir.

Gelişim ödevleri yaşamın ilk yıllarında çoğunlukla büyüme ve olgunlaşmaya dayalı iken yetişkinlik yıllarında fiziksel yeterliliklerin doruk noktasına ulaşması nedeniyle çoğunlukla toplumsal istek ve beklentileri yerine getirmeyle ilgilidir. Bu kapsamda, konuşma becerisi edinme çocukluk, boy uzunluğunda artma ve kimlik oluşturma girişimleri ergenlik, benlik bütünlüğünün sağlanması yaşlılık dönemi gelişim görevlerindendir. Ekonomik özgürlük kazanma ise gençlik dönemi gelişim özelliklerinden biridir. Doğru cevap E'dir.

Arnett, yetişkinlik dönemini ifade eden beş özellikten bahsetmektedir. Bunlar; kimlik arayışı, kararsızlık, öze dönüklük, kararsız duygular ve bireylerin yaşamlarını değiştirme fırsatlarını yakalayabildikleri olasılıklar şeklinde ifade edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Üniversitede okumakta olan gençler sene kayıp etmediklerinde 21 yaşlarında üniversiteyi bitirmiş veya bitirmek üzeredirler. Yüksek öğrenim göremeyen genç erkekler ise askerlik hizmetini yerine getirirler. Bu yaşlardan sonra üniversiteli gençler için askerliğini yapma, okul dışındaki gençler için iş bulma gibi görevler için zamana ihtiyaç vardır. Ek olarak lisansüstü eğitim, iş bulma ya da iş kurmadaki gecikmeler gencin hayata atılmasını, ekonomik bağımsızlığını kazanmasını, evliliğini ve yetişkin rolleri kazanmasını ertelemesine yol açmaktadır. Bu duruma “uzamış gençlik” veya “üniversiteli gençlik” adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Eğitim süreçlerinin geçmişe oranla uzaması nedeniyle gerçekleşen uzamış gençlik durumunda genç nüfusun gelişimsel görevlerini daha geç yerine getirmeleri beklenir. Bu durumda da gençlik döneminin gelişimsel görevi olarak kabul edilen evlenme ve çocuk sahibi olma durumlarının ileri yaşlarda gerçekleşmesi durumu söz konusu olacağından doğum yapma yaşında artış gözlemlenebilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Gençlik döneminde göbek oluşumu ve çene altında sarkma başlamakta, özellikle düşük sosyo-ekonomik düzeydeki genç yetişkinlerde omurga rahatsızlıkları gözlenmekte; bu olumsuz gelişimlerin tersine üreme kapasitesinde ise artış görülmektedir. Bununla birlikte bu dönemde boy uzunluğu çok az artış göstermektedir. Doğru cevap E'dir.

Kilolu ve obez olmak, tansiyon, diyabet ve kalp-damar hastalıklarında artışa neden olabilmektedir. Kilolu ve obez olmak ile fiziksel ve psikolojik sağlık sorunları arasında ilişki söz konusudur. Örneğin araştırmalarda kilolu kadınların kilolu olmayan kadınlara göre daha fazla depresyona yakalanmakta oldukları belirlenmiştir. Obezite sorununa genetik, leptin hormonu, metabolizma hızı ve çevresel faktörler neden olmaktadır. Bol miktarda yiyeceğe ulaşım (özellikle yağ oranı yüksek), minimum enerji tüketimi gerektiren araç-gereç kullanımı ve azalan fiziksel etkinlikler obezitede rol oynamaktadır. Obezite olgusunda sosyo-kültürel faktörler de etkili olmaktadır. Dar gelirli kesimdeki kadınlarda yüksek gelir kesimindeki kadınlara oranla daha fazla obezite görülmektedir. Doğru cevap E'dir.

Soyut işlemler sonrası düşünce, doğrunun durumdan duruma değişebileceği, çözümlerin mantıklı olabilmesi için gerçekçi olması gerektiği, belirsizliğin ve karşıtlığın istisnadan ziyade kural olduğu ve duygular ile subjektif faktörlerin düşünmede rol oynadığının anlaşılmasıdır. Böyle bir düşünme biçimine sahip olan bireyin anlaşmazlıklar karşısında karşı tarafın neler yaşadığını anlama çabasına girmesi beklenilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Kaçınmacı Bağlanma Stili: Bakım sağlayanların (bakım verenin) çocuğun bağlanma ihtiyaçlarını reddedici ve çocuğun ilgisini bağlanılan kişiden uzaklaştırmaya çalışma eğiliminde olduğu modeldir. Kaçınan bireyler romantik ilişkilere girmekte isteksizdirler, kararsızdırlar ya da kendilerini partnerlerinden uzaklaştırmaya çalışırlar. Doğru cevap B'dir.

Sternberg’e göre aşk üç temel boyutu olan bir üçgen gibi düşünülmektedir. Bunlar; tutku, yakınlık ve bağlılıktır. Sternberg’in kuramında aşkın bu üç boyutunun da var olduğu durumda mükemmel aşk söz konusu olmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yakınlık ve bağlanma ile bağımsızlık ve özgürlük olguları sadece genç yetişkinlik dönemi sorumluluklarından değildir. Doğru cevap D'dir.

Kararsızlık, öze dönüklük, kimlik arayışı ve kararsız duygular Arnett tarafından ifade edilen bireylerin gelişim özellikleridir. Evin yönetimine katılma ve sorumluluklar üstlenebilme yetişkinlerin gelişim ödevlerindendir. Doğru cevap D’dir.

Kimlik arayışı, kararsızlık ve öze dönüklük Arnett’in gençlik döneminde bireylerin gelişim özellikleriyle ilgili ifade ettiği özelliklerdendir. Ekonomik ve kişisel özgürlüğünü kazanmak ile eş seçmek, bir aile kurmak yetişkinlerin karşılaştıkları başlıca gelişim ödevlerindendir.  Doğru cevap C’dir.

Piaget ergenlerin 11-15 yaş arasındaki soyut işlemler dönemine girdiklerini ve bu dönemde 7-11 yaş grubundaki somut işlemler dönemine göre daha mantıksal, soyut ve idealist düşünme yapılarının sergilendiğini öne sürmektedir.  Doğru cevap B’dir.

Yeniden uyum sağlama evresinde bireyler anlamlı buldukları görev ve eylemler için enerji harcarlar. Doğru cevap D’dir.

Levinson’ın yaşam yapısı kuramına (yaşam dönemine)göre ‘erken yetişkinlik dönemi’ 17 ila 45 yaş arasıdır. Doğru cevap A’dır.

Bowlby/Bağlanma kuramı doğru olarak eşleştirilmiştir. Doğru cevap E’dir.

Sternberg’e göre aşkın üç temel boyutu vardır. Bunlar Tutku, yakınlık ve bağlılıktır.

Doğru cevap B’dir.

Özgürlükçüler diğer kategorideki bireylere göre derin, bağlı, yakın ilişkilerden kaçınırlar. Bir süre sonra ilişki arayışına girerler. Arayış içindekiler en kısa sürede yeni bir eş bulmayı isterler. Yeterince iyiler karşılaştıkları sorunu çözmeye çalışırlar. Fakat bunlar iyi plan yapanlar kadar güçlü ve sorun çözmede kararlı değillerdir. Başarılı yalnızlar bu bireyler uyumlu, özgüvenli ve sosyal davranış sergilerler. Başarılı bir kariyer, aktif bir sosyal yaşam içindedirler. Yaşamlarını birileriyle paylaşmaya istekli değillerdir. Doğru cevap C’dir.

Gerçekçi evre 17-23 yaş arasını kapsar, genç bu dönemde meslek seçimi için gerekli bilgileri alarak hazırlanmaya başlar. Tamamlama evresi 21-24 yaş arasını kapsar, eğitim tamamlanıp iş yaşamı başlar. Sabit ve tutarlı 25-35 yaş arasını kapsar, özgün ve uygun kariyere karar verilir. Pekiştirme 35 yaş ve sonrasını kapsar, kariyerde yükselme aşamasına gelir. Deneme evresi 11-17 yaş arası yaşanır. İlgilerine, becerilerine ve kapasitesine göre değerlendirme yapar ve amaçlarını belirler. Artık daha gerçekçidir. Meslek seçiminde birey içi ve birey dışı etkenler rol oynar.  Doğru cevap A’dır.