YAŞAM BOYU BÜYÜME VE GELİŞİM - Deneme Sınavı - 9

Kalıtım, beslenme, hastalıklardan uzak olma ve duygusal mutluluk erken yaşta bedensel gelişimi etkileyen faktörlerdir. Doğru cevap C'dir.

Bilişsel gelişimin aşamalarından birini çocuk nesnelerin değişmezliğini(object constancy) keşfederek başarır. Önceleri bebek için nesne ancak kendi görsel alanı içindeyken vardır. Nesne ortadan kaldırılınca, nesnenin yok olduğunu, artık var olmadı- ğını düşünür. Eline aldığı topun ya da çıngırağın, on dakika önce eline aldığı aynı çıngırak ya da top olduğunu bebek bilmez. Onun için her an dünya yeni baştan var olur ve duyu organlarının dışında bir dünyanın varlığı düşünülemez. Bir yaşına doğru çocuk nesnenin değişmezliği kavramını anlamaya başlar ve göz önünden kaldırılan bir nesneyi, etrafına veya masanın altına bakarak arar. İki yaşına doğru bebek dış nesne ve olayların iç temsil- cilerini geliştirmeye başlar. Nesnelerin sürekli olduğunu ve göz önünden kaldırılınca bile var olmaya devam ettiklerini anlar ve bu nesneyi bir süreçle temsil etmeye başlar. Böyle bir iç temsil süreci, kavram ve dil gelişiminin başlangıcını oluşturur. Doğru cevap A'dır.

Piaget’e göre bebeğin düşüncesinin algı ve hareketten oluştuğu, kendisini dış dünyadan ayırt edebildiği 0-2 yaş aralığını kapsayan döneme "Duyu-motor dönemi" denir. Doğru cevap D'dir.

8-12 aylık dönemde bebek "işaret etme ve gösterme gibi jestleri kullanma" dönüm noktasındadır. Doğru cevap D'dir.

Çocuğun ahlaki gelişimini ele alan üç büyük felsefe öğretisi vardır: Birinci öğreti; St. Augustine gibi teologlar tarafından ortaya konulmuş olup bireyin doğuştan günahkâr olduğunu savunur. Doğru cevap D'dir.

İnceleme kolaylığı açısından yaşam süreci genellikle çocuk gelişimi, ergen gelişimi ve yetişkin gelişimi olmak üzere üç ana gelişim dönemine ayrılmaktadır. Çocuk gelişimi doğum öncesi dönem, bebeklik, ilk çocukluk (okul öncesi) ve orta çocukluk (okul dönemi) dönemlerini kapsar. Ergen gelişimi ise ön ergenlik ve geç ergenlik dönemlerini içermektedir.

Görme duyumu oldukça gelişmiştir. Her iki gözünü bir tek nesne üzerine odaklayabilir, hareket eden bir objeyi izleyebilir ve bazı renkleri ayırt edebilir. En önemlisi insan yüzüne özellikle ilgi gösterir ve ilk iki hafta içinde göz göze bakabilir beceriye erişir.

Süt dişleri 20 adet olup 2-2.5 yaşına kadar tamamlanır. Süt dişlerini tamamlayan çocuk yedi yaşına geldiğinde süt dişleri çıkış sırasına göre düşmeye başlar ve yerini kalıcı dişlere bırakır.

Yaklaşık olarak ilk iki yılı kapsayan birinci safhada bebek, çok hızlı bir şekilde kilo alır. Birinci yılda boyu 25 cm-30 cm uzar ve aynı sürede kilosu üç katına çıkar.

Bebeklerin solunum sistemleri yetişkinlerinkinden farklıdır. Solunum yolları daha dar ve kısadır. Bu nedenle daha fazla nefes alıp verirler. Yeni doğmuş bebeğin dakikadaki solunum sayısı 40-60, üç aylık bebeğin 35-40, bir yaşındaki bebeğin ise 30-35’tir.

Motor gelişim hem genellikle kaba motor beceriler olarak anılan emekleme, yürüme, koşma ve bisiklet sürme gibi hareket becerilerini hem de genellikle ince motor becerileri olarak anılan nesneleri kavrama, kaldırma, bir boya kalemini ya da kurşun kalemi tutma, dikiş iğnesine iplik geçirme gibi becerileri kapsar.

18 aylık olduklarında ise çocuklar genellikle gün içerisinde bir defa uykuya ihtiyaç duyarlar. 2 yaşındaki bir çocuğun ortalama uyku ihtiyacı 12 ya da 13 saattir.

İnsan gelişimi, yaşam sürelerinin belli dönemlerinde, birbirini izleyerek gerçekleşen bir dizi değişiklikten oluşur. Gelişim dönemlerinden önemli bir dönem olarak ergenlik insan hayatında stratejik öneme sahiptir. İlk ergenlik dönemi bireylerde 12-14 yaş aralığını kapsamaktadır.

Çocuğun eğitimi açısından 0–2 yaş döneminin önemi büyüktür. Bu dönemde motor yetenekler ve koordinasyon, dil becerisi, duyusal beceri gibi çeşitli açılardan gelişim gösteren bebekler, aile üyelerine ve diğer bakıcılara bağlılık duygusu geliştirir; güvenmeyi ya da güvenmemeyi, sevgilerini ya da başka duygularını göstermeyi ya da göstermemeyi öğrenir. Bu bağlamda bebeklik döneminde vücudu kontrol eylemi ön plana çıkan bir özelliği yansıtmaktadır.

İnsanların geç ergenlik döneminden sonraki önemli gelişim dönemlerinden birisi de yetişkinlik dönemidir. Genç yetişkinlik, bireylerde genellikle 18-30 yaş aralığını kapsamaktadır.

Çocuk, içine doğduğu dünyayı anlama çabasını sürekli bir biçimde sürdürür ve basitten başlayarak gittikçe karmaşıklaşan bir bilişsel düzen geliştirir ve çevresine uyum sağlamayı becerir. Bu kavram çocuklar için bilgiyi edinme, işleme, depolama ve sonunda gerektiği yerde kullanma yetilerini içeren bilişsellik kavramını ön plana çıkarmaktadır.

İnsanların bilişsel ve düşünme yetilerini geliştirme aşamalarını dikkate alan kuramında Piaget, hemen tüm insanların nasıl düşüneceğini aynı aşamalardan geçerek öğrendiğini kabul etmiştir. Bebeklik ve erken çocukluk aşamasında, düşünme son derece basit ve somuttur. Çocuklar geliştikçe, düşünme ilerler, daha karmaşık ve soyut hâle gelir. Bilişsel gelişimin her aşaması, bir bireyin düşünmesinin belirli ilke ve yolları ile karakterize olur.