YAŞAM BOYU BÜYÜME VE GELİŞİM - Deneme Sınavı - 10

Embriyonun ve plasentanın oluştuğu zamana Trophoblast adı verilir.

Embriyonun en iç katmanına endoderm denilir ve ileride bu kısım sindirim ve solunum sistemini oluşturacaktır.

Türkiye Ceza Kanunu ise “gebeliğin ilk 10 haftasına kadar annenin gebeliğine kendi rızasıyla son vermesi hâlinde ceza öngörülmediği için” gebeliğin ilk 10 haftalık sürecinde kürtajı yasal kılmaktadır (Tuskan, 2013). Fakat 10 haftayı geçen gebelikler söz konusu olduğunda ancak kadının hayatını veya hayati organlarını tehdit eden tıbbi bir durum olduğunda kürtaj yapılabilir. Kadının bir cinsel saldırı sonucu oluşan gebeliğini 20 haftaya kadar bitirme hakkı vardır.

Döllenmiş yumurtaya zigot denilir.

Zigot fallop tüpünden hareket ederek rahime iner ve rahim duvarına tutunur. Zigot bu esnada hücrelerini artırmaya başlar. İlk olarak ikiye bölünür. Ardından bu iki parçada ikiye bölünür. Yalaşık üç gün sonra morula denilen çok hücreli yapıya sahip olur. Daha sonrasında bölünen hücrelerin iç katmanlarının oluşumu başlar. Bu haldeki yumurtaya blastocyst denilir. Bu hücreler sonrasında büyüyerek embriyoyu oluşturacaktır. Embriyonun ve plasentanın oluştuğu zamana Trophoblast adı verilir. Yumurtanın rahim duvarına tutunması ise implantasyon olarak adlandırılır

Embriyonun en iç katmanına endoderm denilir ve ileride bu kısım sindirim ve solunum sistemini oluşturacaktır. Orta katman olan mesoderm dolaşım sistemi, kemikler, kaslar, boşaltım ve üreme sistemlerini oluşturacaktır. En dıştaki katman olan ectoterm ise sinir sistemi, duyu organlarını ve deri üzerindeki parçalar (tırnak, saç vs.) hâline gelecektir.

Fetal dönem, döllenmeden sonraki ikinci aydan başlar ve yaklaşık olarak yedinci aya kadar devam eder. Kollar, bacaklar ve eller oluşmaya başlar ve hareket etmeye başlar. Kıkırdak dokunun yerini artık kemikler almaya başlar. Bu dönemde artık bebeğe fetüs denilmektedir. Fetüsün hareketlerinin anne tarafından ilk kez hissedilmesi bu döneme rastlar. Yedinci aydan doğuma kadar fetüs sürekli bir hızda gelişimine devam eder.

Tüp Bebek Tedavisi: İnfertilite tedavisinde kullanılan yöntemlerden biri tüp bebek yöntemidir. Kadından alınan yumurtalar ve erkekten alınan sperm laboratuvar ortamında döllenir ve belirli bir gelişim aşamasına geldikten sonra kadının rahmine yerleştirilir. Fakat her tüp bebek tedavisi başarılı olamadığı için tedavi sırasında çiftler
duygusal ve fiziksel olarak stres yaşarlar.

Anksiyete: Eşlerden biri veya her ikisi birden terk edilme, boşanma, eşinin sevgisini kaybetme, kendini eksik hissetme, öz güven kaybı ve erkekliğini/kadınlığını yetersiz görme gibi duygusal tepkiler gösterebilirler. Bu durum anksiyete yol açar. Bu anksiyete ciddi boyutlara ulaşırsa mutlaka müdahale edilmesi gereken ruhsal
sıkıntılara da yol açabilir.

Gebe kadınlarda genel olarak aşağıda sıralanan konularda endişeler ortaya çıkabilir:
• Sadece eş rolünde olan bir kadının gebelikle birlikte anne olma rolünün ortaya çıkması
• Bu değişimle bağlantılı olarak sosyal ilişkilerde de değişimler
• İyi bir anne olup olamayacağı endişesi
• Gebelik süresince veya bebek ile ilgili sorunların ortaya çıkmasından duyulan korku
• Doğum ile ilgili korkular

Gebelik döneminde sosyal hizmet uzmanları; stresi azaltma, başa çıkma mekanizmalarının geliştirilmesi, güçlendirme, çift terapisi, sosyoekonomik destek sağlama, sosyal destek sistemlerini harekete geçirme ve toplum kaynaklarını harekete geçirme gibi mesleki çalışmalar yürütebilir.

Yapılan araştırmalara göre annenin bebeğe bağlanmasını etkileyen 9 faktör bulunmaktadır (Peppers ve Knapp, 1980 akt. Dereli Yılmaz, 2013). Bunlar:
• Gebeliği planlamak
• Gebeliği hissetmek
• Gebeliği kabul etmek
• Bebeğin hareketlerini hissetmek
• Anne karnındaki bebeği ayrı bir birey olarak kabul etmek
• Doğum yapmak
• Bebeği görmek
• Bebeğe dokunmak
• Bebeğe bakım vermektir.

Çocuğun eğitimi açısından 0–2 yaş döneminin önemi büyüktür. Bu dönemde motor yetenekler ve koordinasyon, dil becerisi, duyusal beceri gibi çeşitli açılardan gelişim gösteren bebekler, aile üyelerine ve diğer bakıcılara bağlılık duygusu geliştirir; güvenmeyi ya da güvenmemeyi, sevgilerini ya da başka duygularını göstermeyi ya da göstermemeyi öğrenir, kendilik duygusu ile bağımsızlık duygusunu kazanır. Doğru cevap B'dir.

Büyük azı süt dişleri 20-30 ayda çıkar. Doğru cevap E'dir.

Motor gelişim hem genellikle kaba motor beceriler olarak anılan emekleme, yürüme, koşma ve bisiklet sürme gibi hareket becerilerini hem de genellikle ince motor becerileri olarak anılan nesneleri kavrama, kaldırma, bir boya kalemini ya da kurşun kalemi tutma, dikiş iğnesine iplik geçirme gibi becerileri kapsar. Doğru cevap E'dir.

Bebeğin nesnelere uzanması ve kavraması, kavramak için tek elini kullanması 4-6 ayda gerçekleşir. Doğru cevap B'dir.

Genellikle yeterli kabul edilen uyku süresi; 2- 5 yaş için 13–15 saat, 6–8 yaş için 12 saat, 8–10 yaş için 11 saat ve 10 yaştan ergenlik dönemine kadar 10–11 saattir. Doğru cevap A'dır.