YARGI ÖRGÜTÜ VE TEBLİGAT HUKUKU

İdari yargılama hukukunda, kesinleşmemiş mahkeme kararlarına karşı başvurulabilecek kanun yollarına “olağan kanun yolları” denmektedir.

Kesinleşen mahkeme kararlarına karşı başvurulabilecek kanun yollarına da “olağanüstü kanun yolları” denmektedir.

Son yeniliklere göre idari yargıda olağan kanun yolları; istinaf ve temyizdir.

İstinaf, ilk derece mahkemelerinin henüz kesinleşmemiş nihaî kararlarının hem maddi hem de hukuki yönlerden denetlenerek hukuka aykırılıkları ortadan kaldırmak için düzenlenmiş bir olağan kanun yoludur.

İdari yargıda istinaf incelemesi bölge idare mahkemeleri tarafından yapılır. İdari yargıda bölge idare mahkemelerinin istinaf mahkemelerine dönüştürülmesi ile temyiz mahkemesi olan Danıştay’ın; dava yükünün azalması, hukuku geliştirmek ve içtihat birliğini sağlamak, bir başka deyişle ‘içtihat mahkemesi” olarak çalışmak olan asıl görevini daha iyi bir şekilde yapabilir duruma gelmesine olanak sağlayacaktır.

İstinaf başvuru dilekçesini alan mahkeme, genel kural olarak bu dilekçeyi karşı tarafa tebliğ eder, karşı taraf otuz gün içinde istinaf dilekçesine cevap verebilir.

İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen nihai kararlar ile istinaf mahkemelerinin temyize açık olan nihai kararlarına karşı temyiz makamı Danıştay dava daireleri iken, Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak baktığı davalarda temyiz makamı, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Vergi dava daireleri davaya bakmış ise temyiz mercii Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’dur.

Danıştay’da temyiz kanun yoluna tabi davaları dört grup hâlinde belirtmek mümkündür: 1) Danıştay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Gördüğü Davalar,İvedi Yargılama Usulünün Uygulandığı Davalar,MEB ile ÖSYM tarafından yapılan merkezi ve ortak sınavlara ilişkin Yargılama Usulünün Uygulandığı Davalar, İYUK’un 46. maddesinde Sayılan Davalar.

İdari Yargılama Usulü Kanunu madde 49’da belirtilen ‘hukuka aykırılık’ ifadesine, Anayasa, milletlerarası antlaşmalar, kanunlar, idarenin genel düzenleyici işlemleri, hukukun genel ilkeleri ve örf âdet hukuku girer.

Bireysel başvuru, ihlale karşı öngörülen yargısal başvuru yollarının tüketildiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde yapılmalıdır.