YANGIN VE YANGIN GÜVENLİĞİ

Doğru cevap C'dir.

Anons sistemlerinin kurulması zorunu olan durumlar aşağıda verilmiştir:

Kuru sabit boru sistemleri: Özellikle ısıtması olmayan düşük sıcaklıklara maruz kalabilecek mahallerde tercih edilen bu sistemlerde devre içerisinde su yoktur. Sistem özellikle yüksek binaların üst katlarında, itfaiye araçlarının giremeyeceği dar sokak veya geniş alanlı binalarda tercih edilir. Doğru cevap C'dir.

BYKHY’e göre aşağıdaki özellikleri taşıyan tüm binalarda otomatik yağmurlama sistemi kurulması zorunludur:

Köpüklü yangın söndürme sistemleri genel olarak yanıcı ve sıvı kimyasalların ya da yakıtların söndürülmesinde kullanılmaktadır. Köpüklü yangın söndürme sistemleri otomatik olarak tasarlanabildiği gibi manuel olarak da kurulabilmektedir. Etkili bir söndürme etkisi olan köpüklü yangın sündürme sistemleri hem yangını soğutmakta hem de sıvının üzerinde oluşturduğu bir tabaka ile oksijenle yakıt buharının temas etmesini engelleyerek yakıt yüzeyinde meydana gelen buharlaşmanın önüne geçmekte ve alevle yakıt yüzeyini birbirinden ayırmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Doğru cevap B'dir.

Söndürme cihazları dışarıya doğru, geçiş boşluklarının yakınına ve dengeli dağıtılarak, görülebilecek şekilde işaretlenir ve her durumda kolayca girilebilir yerlere, yangın dolaplarının içine veya yakınına yerleştirilir. Söndürme cihazlarına ulaşma mesafesi ise en fazla 25 m olur. Kapı arkasında, yangın dolapları hariç kapalı dolaplarda ve derin duvar girintilerinde bulundurulmamalı ve ısıtma cihazlarının üstüne veya yakınına konulmamalıdır. Ancak herhangi bir sebeple söndürme cihazlarının doğrudan görünmesini engelleyen yerlere konulması hâlinde, yerlerinin uygun fosforlu işaretler ile gösterilmesi şarttır. Duvara monte edilen cihazların zeminden yüksekliği en fazla 90 cm olmalıdır. Doğru cevap D'dir.

Yangın algılama ve uyarı sistemleri, dedektörlerinden aldığı yangın ikazını yorumlayarak siren, söndürme sistemi, telefon hattı vs. gibi çıkışlarını aktif hâle getirirler. Temel olarak üç işleve sahiptirler:

• Bilgilendirme
• Yetkili mercilere yönlendirme
• Söndürme sistemini aktif duruma getirme

Tasarımcıya göre değişse de genel olarak konvansiyonel sistemlerde bir bölgeye en fazla 20 algılama elemanı (duman dedektörü, ısı dedektörü, sıcaklık artış hızı dedektörü vs.) bağlanabilir.

Yangın uyarı butonları, yerden en az 110 cm ve en fazla 130 cm yüksekliğe yerleştirilmelidir.

Işın tipi duman dedektörü: Modüle edilmiş ışın yayınlayan bir verici ve bunu algılayacak şekilde ayarlanan bir alıcıdan oluşur. Işına giren duman, alıcıya giden kızılötesi ışık miktarının azalmasına neden olur ve cihaz alarm durumuna geçer. Tavan seviyesinin hemen altına monte edilir ve menzili 100 metreye kadar ulaşabilir.

Ventil:

Valf / Sıvı ya da gaz maddelerin akımını kontrol etmek için kullanılan kapak veya kapakçık.

Sesli uyarı cihazları yerden 150 cm yükseklikte yerleştirilmelidir.

Dünyada ilk olarak 18. yüzyılın ikinci yarısında kullanılmaya başlanan yağmurlama sistemleri ülkemize 1950’li yıllarda rafineri, baraj ve yabancı yatırımlı fabrikalarla girmiş ve 1985 yılına kadar sadece bu tür tesislerde kullanılmıştır.

Sistem kullanım alanındaki şartlara bağlı olarak 40°C ile 350°C arasında belirlenenbir sıcaklık değerinde aktif hâle geçmek üzere tasarlanır. Çoğu yaklaşık olarak dakikada 70 ile 100 litre arasında suyun yangın mahalline boşalmasını sağlarlar. Bununla birlikte bazı özel uygulamalar için kullanılan sistemlerde boşalan su miktarı dakikada 400 litreye çıkabilmektedir.

Yangının oluşabilmesi için yanıcı maddelerin belirli bir sıcaklığa ulaşabilmesi ve ortamda yeterli miktarda oksijen miktarının bulunması gerekmektedir. Temiz bir ortamdaki havada % 20,9 oranındaoksijen vardır. Yanma olayının gerçekleşmesi için bu oranın %16’nın altına düşmemesi gerekir. Oksijen oranının %16’nın altına inmesiyle yanma reaksiyonu yavaş yavaş sönmeye yüz tutar. Oksijen oranının %14’ün altına düşmesi hâlinde yanma sonlanır.

Düşük tehlike sınıfında her 500 m2, orta tehlike ve yüksek tehlike sınıfında her 250 m2 yapı inşaat alanı için 1 adet olmak üzere, uygun tipte 6 kg’lık kuru kimyevi tozlu veya eş değeri gazlı yangın söndürme cihazları bulundurulması gerekir.

BYKHY hükümleri gereği aktif yangın güvenlik sistemlerinin yeterli ve yetkin olarak uygulanma- sındaki sorumluluk aşağıdaki gibi dağıtılmıştır [1]:

Projenin eksik veya hatalı olması veya stan- dartlara uygun olmaması hâlinde proje mü- ellifleri sorumludur.

Yapımın eksik veya hatalı olması veya stan- dartlara uygun olmaması hâlinde yüklenici/ müteahhit veya yapımcı firma sorumludur.

Sistemin uygun çalışmaması işletmeden kaynaklanıyor ise, işletmeci kuruluş doğru- dan sorumludur.

Yangın güvenlik sistemlerinin yaptırılması- nın gerekli olduğu yapı sahibine yazılı ola- rak bildirildiği hâlde, yapı sahibi tarafından yaptırılmamış veya standartlara uygun yap- tırılmamış ise, yapı sahibi sorumludur.

Aktif yangın güvenlik önlemlerini iki bölümde incelemek mümkündür:

Yangın algılama ve uyarı sistemleri

Yangın önleme ve söndürme sistemleri

Yangın algılama ve uyarı sistemleri, dedektör- lerinden aldığı yangın ikazını yorumlayarak siren, söndürme sistemi, telefon hattı vs. gibi çıkışlarını aktif hâle getirirler. Temel olarak üç işleve sahiptirler:

• Bilgilendirme
• Yetkili mercilere yönlendirme
• Söndürme sistemini aktif duruma getirme