YANGIN VE YANGIN GÜVENLİĞİ

Risk bölgelerinin belirlenmesinde bina işlevi/fonksiyonu, nüfus yoğunluğu, bina yoğunluğu, yol/trafik durumu, yangın yükü ve özel riskler irdelenmelidir. Bu çerçevede risk bölgeleri 5 grupta toplanabilir:
1. Risk Bölgesi (çok riskli): Büyük ticarethaneler, mağazalar, oteller, büyük bürolar ve idari yapılar, kongre-fuar salonlarının bulunduğu şehir merkezleri, limanlar, antrepo bölgeleri, hava alanları ve tüneller
2. Risk Bölgesi (riskli): Eski yapıların yoğun olduğu bölgeler, küçük endüstri ve imalat işletmeleri, karışık toplu yerleşim yerleri, gökdelenler, bölgesel alışveriş merkezleri
3. Risk Bölgesi (orta riskli): Toplu yerleşim bölgeleri, mağaza grupları ve küçük alışveriş bölgeleri
4. Risk Bölgesi (az riskli): Seyrek düzenli konutlar ve ticari amaçlı yapılar, az katlı toplu konutlar
5. Risk Bölgesi (risksiz): Tarımda yararlanılan alanlar ve çok seyrek yapılaşmanın bulunduğu yerler.

Doğru cevap C şıkkıdır.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı yaptığı bir çalışma ile İstanbul’un yangın risk haritasını çıkarmıştır. Son 10 yılda çıkan yangınlar ile sanayi tesisleri, diğer iş yerleri ve dar sokaklar mahalle bazında değerlendirilmiş ve kentin yangın açısından en riskli bölgeleri belirlenmiştir. Buna göre; kentte yangın riski açısından 1.sırada patlayıcı maddeler, dolum tesisleri, sanayi tesisleri, fabrikalar, müzeler ve saraylar; 2. ve 3.sırada ise insanların toplu hâlde yaşadıkları alan olan konutlar, alışveriş merkezleri, oteller ve imalathaneler bulunmaktadır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Kentleşme ve yoğun yerleşmelerin artması ile yangın ve yangının çok geniş alanlara yayılması (yaygın yangın) önemli bir şehircilik problemi olmuştur. Kentsel yerleşimlerde bazı belirgin özellikler “yaygın yangın(conflagra1tion)” çıkma olasılığını etkilemektedir:
• Çok yoğun yerleşmeler (büyük ve kompleks yeni yerleşmeler, plansız gelişen gecekondu bölgeleri, eski veya tarihî yerleşim bölgeleri)
• Yapılarda yanıcı malzeme kullanılması ve aralarında yeterli ayrım uzaklığı ya da yangının yayılmasını önleyici engeller bulunmaması (Cephe yangınları açısından çok önemli!).
• Yapı çevresinin araç yaklaşımı açısından yeterliliği ve yapı dışına taşmış olan işlevlerin etkisi
• Trafiğe kapalı olarak planlanmış kent merkezleri ve sabit kent donatılarının trafik akışına olan etkisi

Doğru cevap B şıkkıdır.

BYKHY’in 22. maddesine göre kapsamında itfaiye araçlarının binaya yaklaşabildiği son sınırdan binanın dış cephesindeki herhangi bir noktasına olan yatay uzaklığın en çok 45 m olabileceği belirtilmiştir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Büyüklüğü, ağırlığı ve manevra yetenekleri açısından itfaiye araçlarının binalara ulaşımında iç ulaşım yollarının sağlaması gereken bazı nitelikler bulunmaktadır. Bu bağlamda ilgili yönetmelik gereği iç ulaşım yollarında olağan genişlik en az 4 m çıkmaz sokak bulunması hâlinde ise en az 8 m olarak düzenlenmelidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Bilhassa büyük yüzey alanlarına sahip çok katlı yapılar başta olmak üzere, tüm bina cephelerinin yangına karşı güvenliğinin sağlanmasında dikkat gerektiren hususlar aşağıda sıralanmıştır:
• Cephe geometrisi
• Cephedeki doluluk/boşluk oranı (cephe yüzeyini oluşturan duvarlar üzerindeki kapı ve pencere açıklıkları)
• Seçilen taşıyıcı sistem
• Dış duvarların inşasında kullanılan yapı malzemeleri
• Yalıtım malzemeleri ve uygulama detayları

Doğru cevap E şıkkıdır.

Alevlerin bir kattan diğer bir kata geçmesini engellemek için iki katın pencere gibi korumasız boşlukları arasında; düşeyde en az 100 cm yüksekliğinde yangına dayanıklı cephe elemanıyla dolu yüzey oluşturulur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Giydirme cephe sistemlerinin geleneksel cephe düzenlemelerine göre zarar görme tehlikesini artıran başlıca nedenleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Çelik, alüminyum gibi ergime noktası düşük metallerden oluşan taşıyıcı elemanlar
• Büyük korunumsuz cephe yüzeylerini yaratan cephe boşluk oranlarının çok olması
• Duman, alev ve yanıcı gazların katlar arasındaki geçişine izin veren çok sayıda birleşim noktasının bulunması
• Cephe sistemi ile bina döşemesi arasında kalan boşluklarda dolgu malzemesi olarak duman ve zehirli gaz çıkarma kapasitesi yüksek olan petrol türevi esaslı yalıtım malzemeleri gibi yanıcı malzemelerin tercih edilmesi. 

II numaralı öncülde verilen az olması ifadesi yanlıştır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Tabii ve tesviye edilmiş/düzenlenmiş zemin kotu üzerindeki 1,5 metre mesafe hiç yanmaz malzeme ile kaplanmalıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.