YANGIN VE YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangına müdahale olanaklarının değerlendirilmesi, yangın durumunun gerçekleşmesi durumunda alınacak önlemlerden birisidir. Diğer seçenekler yangın riskini sınırlamaya yönelik eylemlerdir.

Doğru cevap A. Diğer seçeneklerde yer alan tüm tedbirler, yangının gerçekleşmesi üzerine alınacak önlemler iken, A seçeneğinde verilen ifade yangın riskini sınırlamaya yöneliktir.

Bacalar, yangın riskinde yapının düşey bağlantısı olarak değerlendirilir.

Dikkatsiz malzeme seçimi, yangın riskini artıran etkenlerden birisidir.

Nitel risk faktörü hesaplanırken sayısal değerler yerine riskin önemi ve büyüklüğü konusunda değerler kullanılır.

4. Derece sorudaki olası yangın sonrası oluşabilecek risk faktörünü tanımlamaktadır. 5. Derece; ölüm ve telafisi olamayacak kadar büyük zararı temsil etmektedir.

Yapının çevresindeki binaların incelenmesi, olay ağacı analiz yöntemlerinden birisi değildir.

Ön Tehlike Analiz Yöntemi, riskin frekansının ve şiddetinin ölçülmesiyle hesaplanır.

Kontrol listeleri kullanılarak hesaplanan risk analizinde, içinde bulunulan hava durumu kontrol başlıklarına girmez.

Yangının ülke çapında öğrenilmesini sağlamak, yangından korunma amacı içerisinde değerlendirilemez.

Yangın riskinin gerçekleşme olasılığının bağlı olduğu etkenler şunlardır [2]:

Yapının işlevi

Konstrüksiyonun yanabilirliği

Planlama hataları

Yapının yangın yükü

Dikkatsiz malzeme seçimi

Döşeme ve son kat malzemeleri

Yanıcı malzemelerin göz ardı edilen dav-ranışları (cila vb.)

İşçilik ve detaylandırma hataları

Aktif Yangın Güvenlik Önlemleri: Aktif yangın güvenlik önlemleri, yapı tamamlandıktan sonra kurulan algılama, uyarı ve söndürme sistemleri gibi genellikle mekanik savunma ve önleme sistemleridir. Bunlar, yangın başlangıçlarının bulunmasını sağlayan ısı, duman, alev ve gaz dedektörleri gibi algılayıcılar, yangın başlangıçlarını ses çıkararak ve/veya ışıklı olarak kullanıcılara haber veren erken uyarı sistemleri ve yangını kontrol altında tutan söndürme sistemlerinden oluşmaktadır.

Genel olarak yangından korunmada aşağıdaki amaçlar göz önünde bulundurulmalıdır:

Tehlike altındaki insanların can güvenliğini sağlamak ve onlara yangın sırasında yeterli kaçış zama- nı sağlamak

Yangın başlangıcını ve yayılışını engellemek veya yeterince geciktirmek

Yapının çökmesini engellemek

Yangına kolay müdahale olanaklarını ve müdahale ekiplerinin güvenliğini sağlamak

Yangının yaratacağı her türlü mal kaybının ve hasarın en aza indirilmesini sağlamak
Bu bilgiler ışığında yangından korunmanın amaçlarını Tablo 3.1’de olduğu gibi sını andırabiliriz.

Tablo 3.1 Yangından korunma amaçlarının sını andırılması [2].

YANGINDAN KORUNMANIN AMAÇLARI

OLAY GERÇEKLEŞMEDEN ÖNCE

OLAY GERÇEKLEŞTİĞİ ZAMAN

• Yapıda yangın çıkma riskini en aza indirmek

• İnsanları güvenli ortama en kısa yoldan ulaştırmak

• Çıkması durumunda yangının yayılmasını ve büyümesini engellemek

• Yangını erken safhada algılamak ve müdahale olanaklarını sağlamak

• Yapının yeterli süre dayanımını sağlamak

• En az zararla tehlikeyi atlatmak

Yapıda yangın güvenliğini sağlamada uygulanacak taktikler aşağıdaki gibi sıralanabilir [3].

Önleme tedbirleri: Yakıt olarak, tutuşmaya neden olabilecek her şeyi ve tutuşma kaynaklarını kontrol altına alarak yangının çıkmasını engellemek

Algılama: Gerçekleşen bir yangın olayını erken safhada keşfetmek

İletişim: Tutuşma olduğunda, yangın başladığını haber vererek kullanıcıları uyarmak ve söndürme sistemlerini harekete geçirmek

Kaçış: Yapı içerisinde ve çevresinde bulunan kullanıcıları duman, zehirli gazlar ve sıcaklıktan etkilenmeden güvenli bölgelere ulaştırmak

Zapt etme: Yangını başladığı mahalde, mümkün olduğunca küçük alanlarda sınırlayarak yapı içerisinde serbestçe yayılmasını önlemek

Söndürme: Yangın çıktıktan sonra tehlikeyi en az zararla atlatabilmek için yangının hemen söndü- rülmesini sağlamak

Yapıda yangın güvenliğini sağlamada uygulanacak taktikler aşağıdaki gibi sıralanabilir [3].

Önleme tedbirleri: Yakıt olarak, tutuşmaya neden olabilecek her şeyi ve tutuşma kaynaklarını kontrol altına alarak yangının çıkmasını engellemek

Algılama: Gerçekleşen bir yangın olayını erken safhada keşfetmek

İletişim: Tutuşma olduğunda, yangın başladığını haber vererek kullanıcıları uyarmak ve söndürme sistemlerini harekete geçirmek

Kaçış: Yapı içerisinde ve çevresinde bulunan kullanıcıları duman, zehirli gazlar ve sıcaklıktan etkilenmeden güvenli bölgelere ulaştırmak

Zapt etme: Yangını başladığı mahalde, mümkün olduğunca küçük alanlarda sınırlayarak yapı içerisinde serbestçe yayılmasını önlemek

Söndürme: Yangın çıktıktan sonra tehlikeyi en az zararla atlatabilmek için yangının hemen söndürülmesini sağlamak

Tehlike; insanların yaralanması, sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlemdir.

Risk ise tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesinin birleşimidir

Bina Dolaşım Alanlarının Analizi

Normal ve güvenlik – servis yatay dolaşım alanları (koridorlar – holler – geçitler)

Genişlikleri

Kaçış mesafeleri

Havalandırma koşulları

Normal ve güvenlik – servis düşey dolaşım alanları (merdivenler –

asansörler – rampalar)

Fiziksel özellikleri

Konumları

Havalandırma koşulları

2. ADIM-Tehlike altında kalabilecek bina kullanıcılarını sorgulamak-Bina kullanıcı profilini belirle- mek: Analiz edilen bina tipine bağlı olarak kullanıcı profili temel olarak iki grupta incelenebilir:

Hata Ağacı Analiz Yöntemi (Fault Tree Analysis-FTA): Hata ağacı analiz yöntemi; önceden tahmin edilebilen istenmeyen hata olayını en üst olay olarak ele alır ve olayı alt bileşenlerine ayırarak grafiksel olarakgösterir. Hata ağacı risk analiz yöntemi, risk analiz yöntemleri içerisinde en ayrıntılı ve etkili olanıdır.Büyük bilgi ve tecrübe gerektirdiğinden oldukça zor bir yöntemdir.