YAKINÇAĞ AVRUPA TARİHİ - Deneme Sınavı - 15

Bu düşünür, tarih, felsefe ve edebiyat gibi pek çok alanda faaliyet gösteren Voltaire'dir. Doğru cevap B'dir.

26 Ağustos 1789’da ilan edilen İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi A.B.D.’nin kurucu önderlerinden Thomas Jefferson’ın fikirlerinin Fransız İhtilali’ndeki etkisini göstermekteydi. Yeni Fransız anayasasının taslağı olarak da görülebilecek bu bildiri, yeni dönemin kamu hukuku ilkelerini belirliyor ve feodal hukukun tüm ayrıcalıklarını ortadan kaldırıyordu. Ne var ki, İnsan Hakları Bildirisi’nin ilanı Fransa’daki siyasi kutuplaşmayı önlemeye ve süregiden isyanları kontrol altına almaya yetmedi. Doğru cevap D'dir.

Napoleon döneminde gerçekleştirilen reform hareketlerinden bazıları, vilayet ve ilçe sisteminin yürürlüğe konulması, Fransız Merkez Bankası'nın kurulması ve ilk Fransız Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girmesidir. Napoleon, yargıçların halk tarafından seçilmesini öngören uygulamayı kaldırarak, atanma sistemini getirmiştir. Doğru cevap E'dir.

Avrupa’da çok sayıda siyasi yapı bulunuyor olsa da Fransız İhtilali öncesinde uluslararası alana damgasını vuran beş büyük güçten bahsetmek mümkündür: İngiltere, Fransa, Avusturya tarafından temsil edilen Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, Prusya ve Rusya.

İngiltere, XVIII. yüzyıl süresince rakibi Fransa ile sürekli bir çekişme halinde bulunacaktı.

Fransa’da ihtilalin patlamasının ardından yaşanan gelişmeler, büyük ölçüde XVIII. yüzyılın fikir adamlarının Aydınlanma başlığı altında toplanan düşüncelerinin siyasi alana yansımasıydı. II. Friedrich ve II. Catherina gibi devrin önemli hükümdarlarıyla mektuplaşan Voltaire bu fikir adamlarının ilkiydi. Tarih, felsefe ve edebiyat gibi pek çok alanda faaliyet gösteren Voltaire, kralın iktidarını sınırlandıran, aristokratlar ve ruhbanın sahip oldukları ayrıcalıkları kaldıran bir anayasa talep etmekteydi.

Fransız maliyesini çöküşe götüren sürecin Yedi Yıl Savaşları ile başladığı konusunda tarihçiler arasında genel bir uzlaşı vardır. Savaş sonunda imzalanan Paris Antlaşması (1763) ile Amerika kıtasında sadece Kanada’daki varlığını koruyabilen, Hindistan’daki kazanımlarını İngiltere’ye kaptıran ve en önemlisi Atlantik’teki ticari rotalar üzerindeki hakimiyetini kaybeden Fransa, siyasi prestijin yanı sıra büyük bir mali kayba da uğramıştır. Ardından İngiltere’ye karşı Amerikalıların başlattığı Bağımsızlık Savaşı’na mali ve askeri destek sağlanması da Fransa’nın ekonomik çöküşünü hazırlayan önemli faktörlerden birisidir. 1751-1772 yılları arasında yayımlanan Ansiklopedi, bu yeni tür bağımsız yazarlar tarafından kaleme alınacaktı. Yazarları arasında yeralan d’Alembert (1717-1783), Diderot (1713- 1784), d’Holbach (1723-1789), Montesquieu, Rousseau, Voltaire gibi siyasi düşünürlerin yanı sıra Turgot (1727-1781) ve Quesnay (1694-1774) gibi iktisatçıların yaptıkları katkılar Ansiklopedi’yi, Fransa’da hayali kurulan yeni düzene dair önerileri içeren bir yayın haline getirmişti. Ansiklopedi'nin yayınlanması ihtilalin düşünsel yönüyle ilgili olduğu için bu ifadenin yer almadığı D seçeneği doğru olacaktır.

Yanıt B şıkkıdır.

Yanıt D şıkkıdır.

Yanıt E şıkkıdır.

14 Temmuz 1789’da, enflasyon ve vergiler altında ezilen, kıtlıklar dolayısıyla açlığa terkedilen kızgın halk kitleleri silahlanarak, eski rejimin simgesi olan ve siyasi mahkumların tutulduğu Paris’deki Bastille Hapishanesi’ne doğru yürüyüşe geçmesiyle ihtilal başlamış oldu. Doğru cevap A seçeneğidir.

İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi, 26 Ağustos 1789'da ilan edilmiştir.

1791 anayasası ile toplumsal tabakalar arasındaki ayrıcalıklar, soyluluk unvanları, ırsi yargı sistemi, memuriyetlerin alınıp satılması ya da mirasla  devredilmesi kaldırılıyordu. Bölünemez bir bütün olarak düşünülen ulusun, hiç bir ferdi için artık ayrıcalık yoktu. Çünkü anayasaya göre halka ait olan siyasi egemenlik, tektir, bölünemez, devredilemez, zaman aşımı ile kaybedilemez. Giriş bölümünü İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi’nin oluşturduğu 1791 Anayasası, böylesine iddialı maddelere sahip olmasına rağmen siyasi katılım konusunda bazı sınırlamalar getirmekteydi. Nitekim genel iradenin yansıması olan egemenliğe katılım, bir başka ifadeyle oy hakkına sahip olabilmek için vatandaşın belirli bir miktar vergi vermesi gerekliydi. Seçmen olabilmek için öngörülen vergi miktarı oldukça düşük tutulmuş olsa da Fransız ulusunun yaklaşık dörtte biri anayasa gereği seçmen olmayacaktı.

1791 Ağustos ayı sonlarında Avusturya ve Prusya hükümetleri Pillnitz Bildirisi’ni bu şartlar altında ilan etti. Buna mukabil 20 Nisan 1792’de Fransa’nın Avusturya’ya savaş ilanıyla İhtilal Harpleri resmen başlamış oldu.

Fransa’daki
mali kriz, 1785 senesinden itibaren gittikçe derinleşecekti. Bu tarihten, İhtilal’in başlangıcına kadar
geçen dört yıllık sürede temel tüketim maddelerinin fiyatlarındaki artış %65 seviyesinde gerçekleşti.

14 Temmuz 1789’da, enflasyon ve vergiler altında
ezilen, kıtlıklar dolayısıyla açlığa terkedilen kızgın
halk kitleleri silahlanarak, eski rejimin simgesi olan
ve siyasi mahkumların tutulduğu Paris’deki Bastille
Hapishanesi’ne doğru yürüyüşe geçti.

Bu gelişmeler 18 Eylül 1814'te toplanan Viyana Kongresi'nde gerçekleşmiştir.

Viyana Kongresi 1814, Troppau (Silezya) Kongresi 1820, Laibach (Slovenya) Kongresi 1821, Verona Kongresi ise 1822 yılında toplanmıştır.

18 Eylül 1814’te toplanan Viyana Kongresi'ne katılan devletlerin çokluğunun, gündemi ve karar alma sürecini olumsuz etkilememesi için bütün önemli sorunların dört galip (büyük) devlet tarafından karara bağlanmasında uzlaşma sağlandı. Böylece Viyana Kongresi ile diplomatik literatüre, Büyük ve Küçük Devlet terimi girmiş oldu.

Yeni düzene tehditlere yön veren temel duygu, Fransız İhtilali'nin gerçekleşmiş olmasıydı. Takip eden yıllarda, tüm devletler, kendi bağımsızlıklarını ilan etmek için uğraştılar. Rus Çarı I. Alexander'ın tüm ısrarlarına rağmen Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa Uyumu dışında tutulması da bunun en büyük sonuçlarından birisi oldu. Takip eden yıllarda da Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanması tüm Avrupa'da oldukça büyük bir ses getirdi. Bu bağlamda, üç bilgi de doğrudur. Doğru cevap E'dir.