XVIII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI

“(Sevgili), isteyen bir kişi olsaydı, dudağımdan öpücüğü esirgemezdim, onu şekerle beslerdim, dedi.”

Duygu ve sesin yerine fikri ve manayı öne çıkarması

Hoca Neşet

Koca Ragıp Paşa

Nahifî

Nahifî

Klasik şiirde, mahlası olmayan bir şaire, sevip saydığı ustası konumundaki bir şairin mahlas vermek üzere kaleme aldığı şiirlere mahlasname adı verilir. Doğru cevap A'dır.

Tanzimat yazarlarınca “Hanımefendi Hazretleri” ve “Şairler Kraliçesi” gibi lakaplarla anılan Fıtnat Hanım (ö. 1194 / 1780) , klasik edebiyattaki kadın şairlerin en meşhurudur. Diğer kadın şairler gibi, kültürlü, seçkin bir aileden gelen Fıtnat (Şerife Zübeyde), kendini iyi bir şekilde yetiştirmiş, nüktedan, açık sözlü bir şairdir. Doğru cevap A'dır.

Arapça ve Farsça’nın yanında, Latin, İtalyan ve Rum dillerini de bilen şairin, Lügat-i Talyan (Horata 2000: 73-80) adlı yarım kalmış küçük bir sözlük tercümesi vardır. Doğru cevap A'dır.

Şairliğinden ziyade birçok önemli şahsiyetin yetişmesine katkıda bulunması ve yazdığı mahlasnameleri ile büyük bir şöhrete kavuşan, devrin renkli şahsiyetlerinden biri  Hoca Neşet'tir. Doğru cevap A'dır.

Asıl adı Mehmed olan, fakat daha çok Edirneli Efendi, Edirnevî Çelebi lâkabıyla tanınan şair Edirne’de doğmuştur. İstanbul’daki çeşitli medreselerde müderrislik, Bağdat, Mısır ve Galata’da kadılık görevlerinde bulunan Kâmî, humma (sıtma) hastalığından İstanbul’da ölmüştür.En önemli eseri Divanı’dır. Doğru cevap A'dır.

Mahlastaşı Osman Nevres’ten ayırmak için Kadim unvanıyla anılan Nevres (Abdürrezzak)
(ö. 1175 / 1761-62), yaşadığı zorlukları ve sıla hasretini dile getirdiği lirik şiirleriyle
tanınan bir şairdir (→ Nevres-i Kadîm). Doğru cevap A'dır.

Klasik üslubun XVIII. asırdaki en önemli temsilcileri Kâmî ve Nahifî'dir. Fakat Nahifî, Nazîm ve Enis Dede ile birlikte, dinî-tasavvufi duyarlılıkla kaleme aldığı şiirleriyle bu üslup içerisinde farklı bir yönelişi temsil ederler.  Doğru cevap A'dır.

Dönemin şair padişahları içinde anılmaya değer tek isim İlhamî'dir. Mahlasıyla şiirler söyleyen ve şimşirlik kasrındaki kafes hayatını ve saltanat yıllarında yaşadığı ıstırapları içtenlikle dile getirdiği hasbihâl türü şiirleriyle dikkati çeken III. Selim’dir. İlhami, şiirlerini dostlarının tavsiyesiyle bir Divançede toplamıştır.Doğru cevap A'dır.

Nahifî, Nazim, Enis Dede ve Sakıp Dede dinî-tasavvufi duyarlılıkla kaleme aldıkları şiirleriyle klasik üslup içerisinde farklı bir yönelişi temsil ederler. Bunlar içinde şair olarak en güçlüsü Nahifî’dir. Doğru cevap A'dır.

Bir padişahla azat ettiği kölesinin karısı Gülruh arasında geçen yasak aşkı anlatan orijinal bir aşk mesnevîsinin ismi Firuzname'dir. Doğru cevap A'dır.

Anlamdan ziyade sese önem veren, sanat kaygısından uzak, nükteli, açık ve zarif bir söyleyişe yaslanan klasik üslup, bu asırda kadim zevki temsil eder. Doğru cevap C.

Beliğ (1079/1668-1142/1729), asrın daha çok mesnevileri, olgunluk döneminde kaleme aldığı biyografik eserleri ve tarihleriyle dikkati çeken şairlerinden biridir. Doğru cevap B.

Hoca Neşet (1148/1735–1222/1807), şairliğinden ziyade birçok önemli şahsiyetin yetişmesine katkıda bulunması ve yazdığı mahlasnameleri ile büyük bir şöhrete kavuşan, devrin renkli şahsiyetlerinden biridir. Aynı zamanda Türk edebiyatında en çok mahlasname yazan şairdir. Doğru cevap D.

Dönemin şair padişahları içinde anılmaya değer tek isim, İlhamî (1761-1223 / 1808) mahlasıyla şiirler söyleyen ve şimşirlik kasrındaki kafes hayatını ve saltanat yıllarında yaşadığı ıstırapları içtenlikle dile getirdiği hasbihâl türü şiirleriyle dikkati çeken III. Selim’dir. Doğru cevap A.