XVIII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI
Zemîn âteş zamân âteş bütün nakş u nigâr âteş"
(Galip! Meğer senin hızlı hareket eden kalemin de koşucu olmuş; zemin ateş, zaman ateş, bütün görünümler ateş olmuş)
Şeyh Galip aşağıdakilerden hangi sanatı kullanarak " senin hızlı hareket eden kalemin de ısınmış" sözleriyle kendi kendine seslenmektedir?
Gazabla bezme geldi şem‘-i meclis-veş yanar âteş
Yukarıdaki beyitte “saki, sagar, bezm” sözcükleri bir arada kullanılarak hangi söz sanatı yapılmıştır?
Şeb-i fürkatda her dem ahterân eyler nisâr âteş
Beyitinde şairin “Âşık” yerine onun çoğulu “uşşâk” sözcüğünün kullanmasının nedeni nedir?
Böyle yazmış alnıma kilk-i kazâ sevdim seni
Ben bu sözden dönmezem devr eyledikçe nüh felek
Şâhid olsun aşkıma arz u semâ sevdim seni
Bu murabba, Şeyh Galip’in bestelenmiş şiirlerindendir. Saadettin Kaynak tarafından Isfahan-Düyek, Cemal Calan tarafından ise Tahirbuselik-Ağıraksak tarzında bestelenmiştir. Yukarıda bir kıt’ası verilen bu şiiirin vezni nedir?
Gönül pervânesine vuslat âteş intizâr âteş
Yukarıdaki beyitte “Çerâğ-ı bezm-i hecri” ifadesiyle aşağıdakilerden hangisi ifade edilmiştir?
Gülistân-ı hayâlim nev-bahârım varsa sendendir
Bu beyitte Şeyh Galip “sen” biçiminde kime hitap etmektedir?
Diraht âteş nihâl-i dil-keş âteş berg ü bâr âteş
Beyitinde Şeyh Galip “Ey ay yüzlü!” ifadesiyle kime seslenmektedir?
Şevk bir zencîrdir gönlüm anun dîvânesi
Beyitte şair aşk kavramını şem-i ilahiye, kendini onun etrafında dönen bir pervaneye;
şevk kavramını zincire, gönlünü o zincire vurulan bir deliye benzeterek aşağıdaki sanatlardan hangisini yapmıştır?
Bahş et bana bir nüvîd-i cânân
Cân ola fedâ-yı îd-i cânân
Bî-sûd ola mı ümîd-i cânân
Yârin bize bir selâmı yok mu
Yukarıdaki şiirin vezni nedir?