aofsorular.com
EDB401U

XVIII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI

5. Ünite
Soru 1
İnleyerek sırrını ağyâra açıklamaktan sakın.

Yukarıdaki dizede kullanılan "ağyâr" kavramı divan şiirinde aşağıdakilerden hangisi anlamında kullanılır?

Soru 2
Aşk, bir ilahî mumdur; bense onun etrafında dönen bir pervaneyim. Şevk ve arzu bir zincirdir; gönlümse o zincire vurulmuş bir delidir.

Yukarıdaki beyitin "gönlümse o zincire vurulmuş bir delidir" kısmında aşağıdaki sanatlardan hangisi kullanılmıştır?

Soru 3
“Aruzun fe‘ilâtün, mefâ‘ilün, müstef‘ilün cüzlerinden her birinin istenildiği kadar tekrarıyla yazılan şiir” aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 4
Gül âteş gül-bün âteş gülşen âteş cûybâr âteş

Semender-tıynetân-ı aşka besdir lâlezâr âteş

Şeyh Galib’in yukarıdaki beyitinde yer alan unsurlardan hangisinin ateş olma nedeni diğerlerinden farklıdır?

Soru 5
Hemân ey sâki bir sâgar tutuşdur dest-i dildâra

Gazabla bezme geldi şem‘-i meclis-veş yanar âteş 

Yukarıdaki beyitte ateş sözcüğü ile hangi sözcük arasında iham-ı tenasüp sanatı vardır?

Soru 6
Mürekkebdir vücûdu tâ ezel yek-pâre sûzişden

Anâsırdan meğer uşşâka olmuşdur dûçâr âteş

Yukarıdaki beyitte âşıkların aşk ateşi içinde çok fazla yanmaları, onların payına dört unsurdan sadece ateşin düşmesi gibi hayali bir sebebe bağlanmış, sonra "meğer" edatıyla buna şüphe karıştırılmıştır. Burada söz konusu olan sanat aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 7
Rubaisinde “çınarın gönlünde gizli ateş gördünse şaşırma” diyen şair aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 8
Anlam karşıtlığı bulunan iki unsuru ayırt etmemek ve ikisini bir görmek hangi sanatı ortaya çıkarır?
Soru 9
Mahrem-i halvet-sarây-ı zevkı ol Gâlibde gör

Başkadır rez duhterinin meşreb-i ferzânesi

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki sanatlardan hangisi bulunmaz?

Soru 10
Divan şiiri geleneğinde âşık ile sevgili arasında bozgunluk çıkarmaya çalışan kişiler aşağıdaki sözcüklerden hangisiyle ifade edilmektedir?
Soru 11
Aşağıdaki sözcük-anlam eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Soru 12
Şeyh Galip’in eserlerini bestelememiş olan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 13
Mesnevi eserinde Mevlana eserinin giriş bölümünde insanın ayrılık serüvenini aşağıdakilerden hangi sembolle anlatmıştır?
Soru 14
Mesnevi'de aşığın gönlü aşağıdakilerden hangisi ile düşünülür?
Soru 15
Hayâl-i hasret-i hâlinle âh etdikçe uşşâkın
Şeb-i fürkatda her dem ahterân eyler nisâr âteş

Şeyh Galip'in, şiirlerinden, yukarıdaki beyitte yer alan "uşşak" sözcüğü aşağıdakilerden hangisinin karşılığı olarak kullanılmıştır?

Soru 16
"Hayâl-i hasret-i hâlinle âh etdikçe uşşâkın
Şeb-i fürkatda her dem ahterân eyler nisâr âteş"

(Senin âşıkların, “ben”inin özleminin hayaliyle ah ettikçe ayrılık gecesinde yıldızlar durmadan ateş saçar)

Şeyh Galip, yukarıda  yer alan beyitinde aşağıdakilerden hangisini kullanmıştır?

Soru 17
"Bana dûzahdan ey meh dem urur gülzârlar sensiz
Diraht âteş nihâl-i dil-keş âteş berg ü bâr âteş"


(Ey ay yüzlü! Sensiz olunca gül bahçeleri bana cehennemi anlatırlar; ağaçlar ateş, gönül çeken fidanlar ateş, yapraklar ve meyveler ateştir)

Şeyh Galip, yukarıdaki şiirinde aşağıdakilerden hangi sanatı yapmıştır?

Soru 18
Şeyh Galip’in, sırrını saklamayıp ifşa ettiği için darağacını boyladığını söylediği sûfi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 19
"Çerâğ-ı bezm-i hecri olduğum yapmış yakışdırmış
Gönül pervânesine vuslat âteş intizâr âteş"
(Sevgili, ayrılık meclisinin lambası olmamı uygun görmüş. Oysaki gönül pervanesi için kavuşmak da beklemek de ateştir)

Şeyh Galip, yukarıdaki dizelerinde aşağıdakilerden hangi sanatı uygulamıştır?

Soru 20
Divan şairleri şiirlerinde aşağıdakilerden hangi ağacın kendi kendine yanıp tutuşup içten içe yandığına inanırlardı?