aofsorular.com
EDB401U

XVIII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI

5. Ünite
Soru 1
Yâ Rabbi ne intizârdır bu
Geçmez niçe rûzgârdır bu
Hep gussa vü hârhârdır bu
Duysam ki ne şîve-kârdır bu
Vuslat gibi bir merâmı yok mu

   Beyitinde geçen "intizâr" kelimesinin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 2
Hoş geldin eyâ berîd-i cânân
Bahş et bana bir nüvîd-i cânân
Cân ola fedâ-yı îd-i cânân
Bî-sûd ola mı ümîd-i cânân
Yârin bize bir selâmı yok mu

     Beyitinde  nüvîd kelimesinin  anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 3
"Gül ateş gül-bûn âteş gülşen âteş cûybâr âteş

 Semender-tıynetân- aşka besdir lâlezâr âteş"

Şeyh Galib'in gazelinden alınmış yukarıdaki beyitte hangi söz sanatı vardır?

Soru 4
"Nesim âteş çıkardı gonca-i çeşm-i ümidimden

Bırakdı gülşen-i âmâlime berk-i bahâr âteş"

Yukarıdaki beyitte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi kullanılmıştır?

Soru 5
Divan edebiyatında "Çınar ağacı" neyin simgesidir?
Soru 6
"Aşk bir şem-i ilâhidir benim pervanesi

Şevk bir zencirdir gönlüm onun divanesi"

Yukarıdaki beyitte hangi söz sanatı vardır?

Soru 7
"Efendimsin cihânda itibârım varsa sendendir

Miyân-ı âşkânda istiharım varsa sendendir"

Yukarıdaki beyitte şairin "Efendimsin" dediği kişi aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 8
Mevlana, mesnevisinde insanın sevgiliden (yaradan) ayrılığını hangi sembolle anlatmıştır?
Soru 9
"İnleyip sırrını faş eyleme ağyara sakın

Düşme bilmezlik ile varta-i inkâra sakın

Değmesin ellerin kâkül-ı dildâra sakın

Sonra Mansur gibi çıkman olur dâra sakın"

Şairin sırrını açıklarsan "boynun darağacına gider" diyerek kastettiği kişi aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 10
"Ey hâlk-ı ins ü cân rahm et

Yok bende tüvan amân rahm et"

Yukarıdaki beyitte geçen "rahm et" sözünün anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 11
"Hoş geldin eyâ berid-cânân

Bahs et bana bir nüvîd-i cânân"

Mısralarda geçen "nüvîd" kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 12
Şey Galib'in ünlü mesnevisinin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 13
Aruzun fe‘ilâtün, mefâ‘îlün, müstef‘ilün cüzlerinden her birinin istenildiği kadar tekrarıyla yazılan şiir aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 14
Ey saki, sevgilinin eline hemen bir kadeh tutuşturuver. Çünkü o, meclisin mumu gibi gazap ateşiyle tutuşmuş bir hâlde toplantıya geldi.

Yukarıdaki beyitte tutuşturmak fiilinin kastedilmeyen bir anlamı yakmaktır. Kastedilmeyen bu anlam ile şem (mum) ve ateş sözcükleri arasında aşağıdaki sanatlardan hangisi yapılmıştır?

Soru 15
Gül ateş, gülfidanı ateş, gül bahçesi ateştir. Akarsu (cuybar) ateştir. Aşkın semender yaratılışlıları için ateş olarak lale bahçesi (lalezar) yeterlidir.

Yukarıdaki beyitte gül, gülbün, gülşen, cuybar ve lalezar sözcükleri bir araya getirilerek bahçe ile ilgili aşağıdaki sanatlardan hangisi yapılmıştır?

Soru 16
Sabah esintisi, umut gözümün goncasından ateş çıkardı. Baharın şimşeği emellerimin gül bahçesine ateş bıraktı.

Yukarıdaki beyitte şair soyut birer kavram olan umudu gözle, emelleri ise gül bahçesi ile somutlaştırmıştır. Bu yolla şair aşağıdaki sanatlardan hangisini yapmıştır?

Soru 17
Tasavvufta manevi yolculukta velilik makamının başlangıcındaki ilk nurun açığa çıkmasını aşağıdakilerden hangisi ifade eder?
Soru 18
Divan şiirinde sessiz ve derinden yanıp yakılan âşığın simgesi aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 19
Senin âşıkların, “ben”inin özleminin hayaliyle ah ettikçe ayrılık gecesinde yıldızlar durmadan ateş saçar.

Yukarıdaki beyitte yıldızların geceleyin ışık saçması, normal bir tabiat hadisesi olduğu hâlde, şair tarafından âşıkların âh etmesine bağlanmıştır. Burada şair aşağıdaki sanatlardan hangisini yapmıştır?

Soru 20
Divan şiirinde Tanrı’da/sevgilide yok olmayı konu alan kavram aşağıdakilerden hangisidir?