Aof Panel

Soru 1

"Sanatçının belli bir kültür çerçevesinde sanatını ifade edebilmesine yardımcı olan kişidir. Batıda patron, mesen gibi isimlerle de anılmaktadır."

Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen tanımda anlatılan kavramdır?

Soru 2

I. Osmanlı'da devlet-sanat ilişkisini belirleyen en önemli faktör hamilik sistemidir.

II. Osmanlı edebiyatıyla ilgili temel kaynaklarda hamilik sistemi ve işleyişine ilişkin çokça göndermeye rastlanmaktadır.

III. Hamilik sisteminin dünya üzerinde benzeri bulunmamaktadır.

IV. Osmanlı'da hamilik sistemini aristokratlar üstlenmektedir.

Hamilik sistemi ile ilgili olarak yukarıda yer alan maddelerden hangisi veya hangileri söylenebilir?

Soru 3

"Yakın arkadaşlık, dostum, danışmanlık manasına gelmektedir. Orta Asya'dan itibaren var olan ama İran Sarayı'nın kurumsallaştırıp Selçuklu Devlet'inin sürdürdüğü mevkilerdir."

Yukarıda yer alan açıklama aşağıdaki kavramlardan hangisini tanımlamaktadır?

Soru 4

I. Osmanlı yöneticileri sanata destek vermiş fakat sanatçı olarak sistemin içinde olmamışlardır.

II. Osmanlı yöneticileri arasında yalnızca sultanlar sanata destek vermişlerdir.

III. Osman Gazi'den başlayarak birçok yönetici sanata destek vermiştir.

IV. Osmanlı yöneticilerinin sanata destek vermesinin bir gelenek olarak yorumlanabilir.

Osmanlı'da yöneticilerin sanata bakış açısıyla ilgili yukarıda yer alan yargılardan hangisi veya hangileri söylenebilir?

Soru 5

I. 1772-1846 yılları arasında yaşamıştır

II. Türk saz şairidir

III. Aşık edebiyatına mensup bir sanatçıdır.

IV. Ölümü Alişan Bey'in konağında olmuştur.

Yukarıda sıralanan maddeler aşağıda yer alan sanatçılardan hangisini tanımlamaktadır?

Soru 6

"Bazı şairlerin geçinebilmek için işlettikleri dükkânlarında toplanan şairler, buralarda birbirlerini tanımışlar, şiirlerini okuyup müna- kaşasını yapmışlardır."

Aşağıdaki şair-dükkan eşleştirmesinden hangisi yanlıştır?

Soru 7

"İslam hukukuyla ilgili bir konunun, bir sorunun dinsel hukuk kurallarına göre çözümünü açıklayan, şeyhülislamca ya da müftüce verilen hüküm, yanıt."

Yukarıda tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 8

Şeyhü'l-islamlık ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Soru 9

I. 17. yüzyıl Osmanlı divan edebiyatının en büyük gazel şairlerindedir

II. Bayramzade Zekeriyya Efendinin oğludur

III. Nigaristan isimli bir eseri bulunmaktadır

Yukarıda yer alan bilgiler aşağıdaki sanatçılardan hangisine aittir?

Soru 10

Ey câm-ı safâ tâlibi bî-hûde uzatma
Cemle bile defn eylediler câm-ı safâyı

ve

Redd etmiş idi yâr rakîbi eşiginden
Gelmiş o siyeh-rû yine gördün mi belâyı

Yukarıda şiirlerinden örnekler verilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 11

I. Hami

II. Mesen

III. Patron

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri "Osmanlı toplumu gibi sosyal, onur, statü ve mertebelerin mutlak egemen bir hükümdar tarafından belirlendiği bir toplumda, sanatçının belli bir kültür çerçevesinde sanatını ifade edebilmesine yardımcı olan kişi" tanımına verilecek isimlerdendir?

Soru 12

Orta Asya’dan itibaren var olan ama İran Sarayı’nın kurumlaştırıp Selçuklu Devleti’nin benimsediği, Osmanlı Devleti'nin sürdürdüğü mevkilerden olan, mesafeli ve bilgilendirme, danışmanlık ağırlıklı yakınlığı ifade eden sözcük aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 13

"Osmanlı’da bir saray üslubunun teşekkül etmesinde yöneticilerin sanatı sadece desteklemelerinin değil, bizzat üretici olarak sanatın içinde olmalarının çok büyük etkisi vardır. Osmanlı hanedan mensuplarının başta şiir olmak üzere bilim ve sanatla iç içe olmalarının sebebini _______ aramak doğru olur. Özellikle devletin kendini toparladığı tarihlerden itibaren, gelecekte sorumluluk alacak kişilerin eğitimine büyük özen gösterildiğini biliyoruz." Yukarıdaki boşluğa getirilecek ifade aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 14

"Osmanlı’da özellikle ________ takip eden dönemden itibaren sanatsal faaliyetlerin sultandan daha alt konumlara inen bir yapı gösterdiği görülmektedir. Sultanların vezirlerinin yanında şehzadeleri, sadrazamları, nişancısı, defterdarı, kendi döneminde devlet hizmetinde bulunan âlim ve şeyhülislamları gibi yakın çevresinde bulunan kişilerin de hem şair hem de hami olarak varlıkları önemlidir." Yukarıdaki boşluğa getirilecek ifade aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 15

"Âşık edebiyatı mensuplarının da kendi sosyal konumlarıyla orantılı başka tür bir himayeye mazhar oldukları bilinmektedir. ______, hayatının değişik dönemlerinde Bolu mutasarrıfı Hüsrev Paşa’nın, Bolu Defterdarı Hüsnü Efendi’nin ve Ankara eşrafından Alişan Bey’in himayesini görmüş hatta ölümü de Alişan Bey’in konağında olmuştur."

Yukarıdaki boşluğa getirilecek ifade aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 16

Şeyhü’l-islam tabiri, İslam dünyasında önde gelen ulema ve sufilere verilen bir şeref unvanı olarak ne zaman ortaya çıkmıştır?

Soru 17

"İlk zamanlardan ______ kadar fetva verme işi ve bütün sorumluluğu şeyhülislama aitti ve müracaat edilen kitaplar şeyhülislamın dairesinde bulunurdu. Ancak bu yüzyıldan itibaren şeyhülislamlar fetva verme işini fetva emini denilen görevlilere bırakmışlardır. Bununla birlikte Osmanlı’da şeyhülislamlık dini meseleleri de aşan bir üst konum elde etmiştir."

Yukarıdaki boşluğa getirilecek en doğru ifade aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 18

"________ Kanunî devrinden itibaren II. Selim, III. Murat, III. Mehmet, I.Ahmet, I. Mustafa, II. Osman, IV. Murat ve I. İbrahim de dahil olmak üzere sekiz padişah devrini görmüş ve IV. Murat’ın en parlak devrinde şiirleri rağbet bulmuştur. Sadece XVII. yüzyılın değil divan edebiyatının en büyük gazel şairi olarak tanınır. Divanında biri tevhid, biri naat olmak üzere 7 kaside, 392 gazel, bir tahmis, on kıta, 17 nazm, beş rubai, 16 tarih 64 matla ve 1 sakiname olması da onun gazel şairi olarak anılmasını desteklemektedir."

Yukarıda bahsedilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 19

I. Nâilî,

II. Güftî,

III. Cevrî,

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Bahayî Efendi için kasideler söyleyen,
şiirlerine tahmis ve nazireler yazan şairlerdendir?

Soru 20

"Dil-i mecrûhuma rahmeyle kalsın dâm-ı zülfünde
Şikeste-bâl olan murgı edüp âzâd neylersin"

Bahayi'ye ait olan yukarıdaki dizelerde sevgilinin saçları neye benzetilmiştir?

XVII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI