aofsorular.com
EDB301U

XVI. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI

8. Ünite
Soru 1
Aşağıdakilerden hangisi mensur metinlerin dil ve üslupları açısından sınıflandırılmasıyla ilgili olarak doğru bir ifade olamaz?
Soru 2
Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatında estetik nesrin ilk örneği sayılan eserler arasında yer alır?
Soru 3
Aşağıdakilerden hangisi şifahi/folklorik üslubun özellikleri arasında yer alır?
biri değildir?
Soru 4
Aşağıdakilerden hangisi Mensur eserlerdeki manzum parçaların metin içindeki işlevi arasında yer almaz?
Soru 5
Aşağıdakilerden hangisi resmî üslubun nitelikleri arasında yer almaz?
Soru 6
Aşağıdakilerden hangisi Türk biyografi geleneği içinde Şakayık’ın yeri ve önemini ifade etmez?
Soru 7
Aşağıdakilerden hangisinin Mensur metinlerin üslup özelliklerinin saptanmasında dikkate alınması sözkonusu değildir?
Soru 8
Aşağıdakilerden hangisi XVI. yüzyıl tarih yazarları arasında yer almaktadır?
Soru 9
Aşağıdakilerden hangisi Künhü’l-Ahbar adlı eserle ilgili bir ifade değildir?
Soru 10
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı bilginlerinin biyografileri konusunda ilk başvurulması gereken kaynaklar arasında yer alır?
Soru 11
I.  Divan edebiyatı, Kanunî döneminden itibaren kuralları iyice oturmuş bir yapıya kavuşur. 

II. XVI. yüzyıldan itibaren tür ve tarzlarda çeşitlilik görülür. 

III. Klasikleşme sürecinde öne çıkan estetik anlayış, tür ve şekil kalıplaşması XIX. yüzyıla kadar aralıksız devam eder.

Yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?

Soru 12
Aşağıdakilerden hangisi Fahir İz'in Eski Türk Edebiyatında Nesir adlı antolojisinin girişinde mensur metinleri dil özelliklerini dikkate alarak yaptığı sınıflandırmadır?
Soru 13
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı nesrini ele alabileceğimiz başlıklardan değildir?
Soru 14
"Günlük konuşma diline yakın, çeviri özellikleri taşıyan ve Türkçe sözlerin yoğun olduğu bu üslup, daha çok dinî, tasavvufî ve dinî-destanî konulu eserlerde görülür. Bu üslupta cümleler kısadır ve cümleyi oluşturan kelimeler büyük ölçüde isim ve fiillerden ibarettir. Devrik cümle kullanımı yaygındır. Bu üslup daha çok, erken dönem Osmanlı yazarlarınca kullanılmış olmakla birlikte daha sonraki dönemlerde geniş kitlelere ulaşma niyeti taşıyan kimi yazarlar tarafından da tercih edilmiştir."

Yukarıda verilen açıklama hangi üslup hakkında bilgi vermektedir?

Soru 15
"Bilgi vermeyi hedef alan ama bu işlemi bir üslup endişesi ve edebî incelikle yapmayı hedefleyen eserlerde kullanılır. Bu tarz eserlerde benzetmeler, alıntılar, mecaz, istiare
ve seci gibi sanatlar yer alır. Bunlar, dili ve üslubu ağırlaştırmaktadır."

Yukarıda verilen açıklama hangi üslup hakkında bilgi vermektedir?

Soru 16
"Estetik kaygı, bilgi vermenin önüne geçer. Dolayısıyla eskilerin “âlî” diye nitelendirdikleri bu üslup; Arapça, Farsça ve Türkçe kelime kadrosunun zengin imkânlarından yararlanılarak dolaylı anlatımı ön plana çıkaran, peş peşe gelen paralel cümlelerle süslü ve secili anlatımı tercih eden ve bu özellikleri yüzünden de kolay anlaşılamayan bir yapı sergiler."

Yukarıdaki açıklama hangi üslup hakkında bilgi vermektedir?

Soru 17
"Bu üslubun dili sade, mantıklı ve inandırıcı olmalıdır. Bu metinlerde arkaik ve mahalli sözlere ve argoya yer verilmez. Bu üslup çerçevesinde kaleme alınan metinlerde ilgili alanın belli kavramları ve kalıplaşmış yapıları kullanılır."

Yukarıdaki açıklamada hangi üslup hakkında bilgi verilmektedir?

Soru 18
I.  Nesir dili, şiirin ifade imkânlarından yararlanarak gelişimini sürdürür. 

II. Şiirde kullanılan edebî sanatlar, sözü güzelleştirmek için başvurulan hüner gösterileri nesirde de işlevsel bir tarzda kullanılır. 

III. Mensur metinlerde manzum parçalara, beyit ve mısra alıntılarına yer verilir. 

Yukarıda verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri XVI. yüzyıl nesri için söylenebilir?

Soru 19
I. XVI. yüzyıldan itibaren artık bir önceki yüzyılın yalın ifadeli örneklerine fazla rastlanmaz.

II. Bu dönem metinlerinde Orta Çağ, Fars nesir geleneğinin estetik etkileri görülmeye başlar. 

III. Birleşik cümle kuruluşları, dillerden giren yeni kelime ve terkipler, soyut kavramlardan metinlerde uzak durulmuştur.

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri XVI. yüzyıl nesir üslubu için söylenebilir?

Soru 20
XVI. yüzyılda münşeat tarzındaki eserlerin son derece değerli bir örneği kim tarafından tertip edilmiştir?