XVI. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI - Deneme Sınavı - 2

Kırk Hadis Fuzuli'ye aittir.

Zatî onun bir beytini tazmin
edip gazel hâline getirdi. Normalde genç şairler ustaları tazmin ettiği için bu davranış, şairler
arasında şaşkınlık uyandırdı. Ancak Zatî, “Bakî gibi bir şairin şiirini almak ayıp değildir”
diyerek
ona duyduğu güveni belirtti.

Kanunî devrinde el üstünde tutulan Bakî’nin hayatı daha sonraki üç hükümdar, yani
II. Selim, III. Murat ve III. Mehmet devirlerinde inişli çıkışlı bir seyir izledi. II. Selim’e tahta
çıkışını tebrik maksadıyla bir cülusiye takdim eden şair, umduğu caizeyi alamadığı
gibi sebepsiz yere Murat Paşa Medresesi müderrisliğinden
de azledildi (görevinden alındı).
Üç yıllık bir azil devresinden sonra 1569’da Mahmut Paşa, 1571’de de Eyüp müderrisliğine
atandı. Araya bazı aracılar koyan şair, önce sadrazam Sokullu Mehmet Paşa’nın
sonra da onun sayesinde padişahın hususi meclisine girmeye başladı.

Kanunî devrinde el üstünde tutulan Bakî’nin hayatı daha sonraki üç hükümdar, yani
II. Selim, III. Murat ve III. Mehmet devirlerinde inişli çıkışlı bir seyir izledi. II. Selim’e tahta
çıkışını tebrik maksadıyla bir cülusiye takdim eden şair, umduğu caizeyi alamadığı
gibi sebepsiz yere Murat Paşa Medresesi müderrisliğinden
de azledildi (görevinden alındı).

Cönk:Halk şairlerine ait şiirlerin toplandığı defterler. Genellikle ince ve uzun bir dikdörtgeni andırdığı için “dana dili” de denir

Ağırlıklı olarak Azeri Türkçesinin özelliklerini yansıtmakla beraber devrinin Osmanlı Türkçesinden ve Çağatay Türkçesinden de uzak değildir.

Elvend Bey’e sunulan kasidesi Fuzulî’nin eldeki kasidelerinden en eski tarihli olanıdır.

Şıklarda verilen ifadelerin hepsi Divan Şairi Fuzulî hakkında söylenebilecek ifadelerdir.

Zati Bakî’ye gençlik yıllarında şiir konusunda yol gösteren
şairler arasındadır.

Bakî’nin şiirlerinin başarısı konu orijinalliğinden çok söyleyiş güzelliğindedir. Bu ifade Baki"nin sanatsal bir özelliğidir.

Bakî’nin söyleyiş mükemmelliği ve edası kendilerinden sonra
yetişen şairlerce örnek alınmıştır. Bu ifade doğru bir ifadedir.

Kaynaklarda sadece Bakî Divanı’nı çoğaltarak geçinen kâtipler olduğu söylenir. Bu ifade

Fuzulî’nin şiirlerinde yoğun biçimde sezilen dinî ve tasavvufi hava genellikle Bakî’nin şiirlerinde görmek mümkün değildir.

II. Bayezit  döneminde   Zatî, ünlü olmuştur.

Tevliyet: devlet işlerine bakma değildir. Tevliyet: Vakıf işlerine bakmayı ifade eder.

Edirne Şehrengizi-Şem ü Pervane, Zatî’nin eserleri arasında yer alır?

Yetiştirdiği şairler arasında Bakî gibi şairlerin bulunması onun şöhretini pekiştirmemesi sözkonusu değil aksine şöhretini pekiştirmiştir.

Hayalî şiirlerinde Tasavvufun mecazlarını, benzetme ve istiarelerini kullanmayı tercih etmez.

Sorudaki beyitte kalın punto ile yazılı olan sözcüklerle Leff ü neşr  sanatı yapılmıştır.