aofsorular.com
TDE401U

XVI-XIX. YÜZYILLAR TÜRK DİLİ

6. Ünite
Soru 1
Bir bilimsel çalışma alanı olarak kelime, kelime grupları, kelime kök ve eklerini kapsayan morfem birimlerinin anlam özelliklerini, anlam genişlemelerini ve değişmelerini, dilin kültürel yapısını da değerlendirerek açıklayan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 2
Osmanlı Türkçesinde "öpmek" anlamında kullanılan kelime grubu aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 3
Osmanlı Türkçesinde "geçmek" anlamında kullanılan  kelime grubu aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 4
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinde yaygın olarak kullanılan yardımcı fiillerden biridir?
Soru 5
Osmanlı Türkçesinde İslami ve tasavvufi kültürün önemli bir özelliği olan alçakgönüllülük anlayışının bir ifadesi olarak konuşucunun birinci tekil şahıs “ben” yerine kullandığı ifadelerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 6
Türkiye Türkçesinde olduğu gibi Osmanlı Türkçesinde de terim yapımında en çok kullanılan tamlama türü aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 7
I. Osmanlı Türkçesinde XIX. yüzyıldan sonra Batılı kelimeler yazıda görülmeye başlamıştır.

II. Bu kelimeler önce bazen açıklayıcı bir kelime grubuyla veya Osmanlıcada öteden beri kullanılmakta olan kelimelerle birlikte kullanılmıştır.

III. Karşılığı olmayan kelimeler olduğu gibi kullanılmıştır.

 Osmanlı Türkçesine Batı'dan gelen kelimelerle ilgili yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur?

Soru 8
I. Osmanlı Türkçesinde genel olarak eserlerin dili anlaşılır yapı ve üslupla kurulur.

II. Orta nesir adı verilen orta sınıf konuşma Türkçesinin esas alındığı eserlerde dua, dinî ve edebî konuların anlatıldığı bölümlerde ağdalı bir üslup görülür.

III. Karşılıklı konuşmalarda ve nasihatlerde üslup nispeten sadedir.

Osmanlı Türkçesinde üsluplar ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur?

Soru 9
Osmanlı Türkçesinde geçen "A benim cânım!" ifade kalıbı aşağıdakilerden hangisiyle tanımlanabilir?
Soru 10
Osmanlı Türkçesinde geçen "Bre gerçek mi?" sözü aşağıdaki ifadelerden hangisine uygundur?
Soru 11
Aşağıdaki şıklarda verilen kelime-eşanlam eşleşmelerinden hangisinde yanlışlık vardır?
Soru 12
Aşağıdaki şıklarda verilen kelime-eşanlam eşleşmelerinden hangisinde yanlışlık vardır?
Soru 13
"Osmanlıca eserlerde kimi kelime ve ekler bazen geleneksel Osmanlı yazı dilindeki şekliyle bazen de günlük konuşmada söylendiği şekilde yazılmıştır. Bu çifte söylenişli ve imlalı kelimelerin birisi eski, diğeri ise yeni şekillerdir. Günümüz Türkçesinde birinci şekiller büyük ölçüde kaybolmuştur. "

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilen eşleşme yukarıdaki açıklamaya göre bakıldığında yanlış olur?

Soru 14
"Osmanlı Türkçesinde XIX. yüzyıldan sonra Batılı kelimeler yazıda görülmeye başlamıştır. Bu kelimeler önce bazen açıklayıcı bir kelime grubuyla veya Osmanlıcada öteden beri kullanılmakta olan kelimelerle birlikte kullanılmıştır."

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yukarıdaki açıklamaya uymayan bir kelime vardır?

Soru 15
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinde kullanılan "teşekkür, dua, kutlama ve iyi temenniler bildiren ifadeler"den biri değildir?
Soru 16
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinde kullanılan "beddua, azarlama, kızma ve tehdit bildiren ifadeler"den biri değildir?
Soru 17
"Diyâr-ı gurbetde sâhib-i tedârik olup merd ol ve ehl-i derde yâr ol."

Cümlesi ne türden bir ifade kalıbındandır?

Soru 18
“Ol merhûmların meyyitlerin deryâya atınca gemi içre bir gıriv u feryâd kopup herkes hayâtdan me’yûs olup cân bâzârına düşdüler.”

Cümlesi ne türden bir ifade kalıbındandır?

Soru 19
"Paşaya bir muhabbetnâmeniz ihsân edüp bu ma‘zûllığında mahzûn kalbini dilşâd ve vîrân gönlünü âbâd édün."

Cümlesi ne türden bir ifade kalıbındandır?

Soru 20
“Derhâl polis memurları yetişip oradan herîfi kaldırdılar” cümlesinde bulunan hangi kelime XIX. yüzyıldan sonra Batı dillerinden Türkçeye girmiştir?