XIV-XV. YÜZYILLAR TÜRK DİLİ

(yüzüni) Eski Anadolu Türkçesinde 3. kişi iyelik eki dâima düz ünlü iledir. Yuvarlak ünlülü şekil kullanılmaz. Ancak sadece birkaç örnekte eklendiği kelimenin yuvarlak ünlüsüne uyduğu görülmüştür. Buradaki örnek de o yuvarlaklaşmalardan biridir.

İlgi hâli eki +(n)Uŋ şeklindedir. Ancak 1. teklik ve çokluk kişi zamirlerinin çekiminde ŋ > m ye dönüşür.

(śay-a) Eski Anadolu Türkçesinde fiil çekiminde kullanılan –(A) eki en fazla farklı fonksiyonu üstlenen ektir. Geniş zaman, şimdiki zaman, gelecek zaman için kullanılabildiği gibi istek kipi için de işlek olarak işletilmiştir. İstek kipinin de “istek, emir, temenni, gereklilik, dilek vs.” fonksiyonlarının hepsini de üstlenebilmektedir.

işigine kelimesinde +i: iyelik 3. tk +n: zamir n’si ve +e: yönelme hali ekleri vardır.

tog-: ‘doğmak, zuhur etmek’ toġ-ış: ‘doğu’ -ış: fiilden isim yapma ekidir.

“ķılduk” kelimesi “ķıl-: kılmak yardımcı fiili ve -duk” sıfat fiil eklerinden oluşmaktadır.

-ken: zarf-fiil eki olarak kullanılır.

-mış eki duyulan-farkına varılan zamanı anlatmak için kullanılır.

"alursam" fiili şart birleşik zamanlı fiildir. Diğer bir açıklamayla "Geniş zamanın şartıdır" "alursam" fiilinin aldığı ekleri şöyle gösterebiliriz:

al: fiil kökü

-(ı)r: Haber kipi geniş zaman  eki

-sa: Şart birleşik zaman eki

-m: 1.tekil kişi eki

Doğru yanıt: B'dir.

Giçi, küçük; Ulu, büyük; dayima, sürekli;düşmen, düşman anlamına gelmektedir. Gana ise zengin anlamına gelmektedir.

“olmasa” kelimesi “olmak-mevcut olmak” anlamına gelen, ardından olumsuzluk eki alan ve şart zarf fiili eki alan bir kelimedir.

Sanasın kelimesinin incelemesi, san- “sanmak-zanetmek”, -asın “istek-emir kipi 2.tk” dır

Nebi, peygamber anlamına gelmektedir. Diğerleri ise sırasıyla kapu-kapı, tog-doğmak,gümiş-gümüş,member-minber anlamına gelmektedir.

Hacerü’l-esved Kabe’nin meşhur taşına verilen isimdir.

İkinci kelimesi iki isminden ve isimden isim yapan “inci” ekinden oluşur. Diğer seçeneklerde “-ler, -lar” eki çokluk ekidir.

Sakla kelimesi “saklamak-gizlemek” anlamlarına gelip istek-emir kipiyle çekimlenmiştir.

Tap-u kelimesi “tapmak, hizmet etmek” anlamlarına gelmektedir ve bu fiillerden türeyip isim eki alarak fiilden isim olmuştur.

Bozaç-boz renkte, torgay-çayır kuşu, cılasun-kahraman,yil-yel, sayra-ötmek anlamlarına gelmektedir. Bozaç-boz renkte, torgay-çayır kuşu, cılasun-kahraman,yil-yel, sayra-ötmek anlamlarına gelmektedir.

Eski Türkçe’de “kel-tür” olan “getür” kelimesinde “l” ünsüzü düşmüştür ve getür olmuştur.

Beni, Can, İncü ve Tan sözcüklerinde görülen n harfleri sözcüğün kökünde bulunan harflerdir. Anun seçeneğinde ise a-: 3. teklik kişi zamiri, -n-: zamir n’si, -un: ilgi hal ekidir.