XI-XIII. YÜZYILLAR TÜRK DİLİ

Türk edebiyatındaki kırk hadis çevirilerinin ilk örneği olan Nehcü ’l-Faradis Mahmud bin
‘Ali tarafından 1357-1358 yıllarında yazılmıştır.
Eser onar fasıllı dört baptan meydana gelmektedir. Birinci bap Hz. Peygamberi, ikinci
bap dört halifeyi, üçüncü bap ehli beyti ve dört imamı, dördüncü bap Allah’a hoş gelmeyen
amelleri anlatır. Her fasıl Arapça bir hadisle başlar, Türkçe çevirisi verildikten sonra
İslam âlimlerinin eserlerinden o hadisin manasını aydınlatan kısımlar tanık olarak verilir.
Eser, dünya ve ahirette mutlu olmak için gerekli Müslümanlık bilgilerinin el kitabı gibidir.
Üslubu gayet sade ve açıktır. Edebi yönden çok değerli olmasa da Türk dilinin önemli bir
yadigârı olması kıymetini artırmaktadır. Dogru cevap C`dir.

Kelimelerin izahlari asagidaki gibidir:

yarlıkar: buyurur

edgülük : iyilik

bolgaymen : olacağım

andag :öylece

takı : dahi

Dogru cevap B`dir.

Dogru cevap D`dir.

Dogru cevap C`dir.

Harezm Türkçesi döneminin ilk eseridir. Nasiru’d-din bin Burhanu’d-din arRabguzi tarafından 1310-1311 yılında yazılıp Nasiru’d-din Tok Buga’ya sunulan
Farsça bir eserin Türkçeye uyarlanmış hâlidir. Peygamber kıssalarını konu alan eserde
Rabguzi, dini konuları edebi bir dille nakletmiş, Arapça ve Türkçe manzumelere yer vermiştir. Eserde peygamberlere ve din büyüklerine yazılmış kasidelerden başka aşk, tabiat gibi konuların işlendiği manzumeler de bulunmaktadır. Eserin Londra’da bir, Saint
Petersburg’da altı, Paris’te bir, Bakü’de bir ve İsveç’te iki nüshası vardır. Kazan’da birkaç defa basılmıştır. En eski nüshası Londra British Museum Add. 7851’de muhafaza
edilen nüshasıdır

Kelimelerin anlamlari asagidaki gibidir:

yalawaç :‘peygamber’

burun :‘evvel’

çerigi : ‘askeri’

tègme :‘her’

yagı :‘düşman’ 

Dogru cevap A`dir.

Dogru cevap C`dir.

Dogru cevap D`dir.

Nehcü’l-Feradis’te geçen üküşleri  kelimesinin izahı çoğu`dur. Dogru cevap C`dir.

Kısas ü’l-Enbiya’dan seçilmiş kopardılar kelimesinin izahı inşa ettiler` dir. Dogru cevap A`dir. 

Kısasü’l-Anbiya'ın konusu Peygamberlerin kıssalarıdır. Doğru cevap A'dır.

keltürmiş kelimesinin çözümlenmesi -miş, -tür-, kel- şeklindedir. Doğru cevap A'dır.

'Abu Hanife rahmatu’llahi ‘alayhi ol kullardın erdi' cümlesinin Türkçe karşılığı 'Ebû Hanîfe rahmatu’llahi ‘alayhi o kullardandı'dır. Doğru cevap C'dir.

'aytur' kelimesinin Türkçe karşılığı 'söyler'dir. Doğru cevap D'dir.

Onar fasıllı altı değil dört baptan meydana gelmektedir. Doğru cevap B'dir.

Londra Nehcü ’l-Faradis eserinin nüshalarının bulunduğu kütüphanelerden biri değildir. Doğru cevap E'dir.

'üküşleri' kelimesinin Türkçe karşılığı 'çoğu'dur. Doğru cevap C'dir.

'tegürgey' kelimesinin çözümlenmesi +gey, -ür-, teg- şeklindedir. Doğru cevap B'dir.

Cümlenin Türkçe karşılığı 'Kabe’ye ziyaret maksadıyla gitmiştim'dir. Doğru cevap E'dir.

'barçasın' kelimesinin çözümlenmesi +n, +sı, barça şeklindedir. Doğru cevap D'dir.