XI-XIII. YÜZYILLAR TÜRK DİLİ - Deneme Sınavı - 13

Zamahşeri tarafından Arapçayı öğretmek için yazılan eserin adı "Mukaddimetü'l-Edeb ve Mu'lnü'l-Mürid" dir. Doğru yanıt: B'dir.

Harezm Türkçesindeki "çak" kelimesinin Türkçedeki karşılığı "çağ" dır. Doğru yanıt: A'dır.

"Mu'inü'l-Mürid" adlı eserin yazarı "İslam" dır. Doğru yanıt: E'dir.

Mu'inü'l-Mürid adlı eserin nazım birimi beyit değil, dörtlüktür. Doğru yanıt: C'dir.

"Şalahnı tilese könül sonlagil" dizede verilmek istenen öğüt; huzurlu olmak istersen gönlün zengin olsun yani insanları, doğayı sev; kimseyi incitme, yardımsever ol ki gönlünde huzur bulsun. Doğru yanıt: D'dir.

Harezm Türkçesindeki "köp" kelimesinin Türkçedeki karşılığı "çok" tur. Doğru yanıt: B'dir.

Eserde Arapça ifadelerin altında "Özbekçe" karşılığı yoktur. Doğru yanıt: C'dir.

"Şeriat tarikat hakikat önin" dizesinde geçen "şeriat ve tarikat" "akıl"a benzetilmiştir. Akıl insana nasıl yön verirse, şeriat ve tarikat da akıl gibi insanın doğru yönü bulmasını sağlar. Doğru yanıt: A'dır.

Eserde geçen "ketürmişde" kelimesinin Türkçe karşılığı "getirince" dir. Doğru yanıt: D'dir.

Eserde geçen "körkütüp" kelimesinin Türkçedeki karşılığı "gösterip" tir. Doğru yanıt: E'dir.

Mukaddimetü ’l-Edeb isimler, fiiller, isim ve fiil dışındaki dil bilgisi unsurları, isim çekimi, fiil çekimi diye beş ana bölümden oluşmaktadır. Doğru cevap C’dir.

Eserin bilinen yirmi nüshası mevcuttur. Bunlardan en eski nüshaları Harezm Türkçesi ve Farsça ile tercümeli olan Yozgat ve Berlin nüshalarıdır. Bunun dışında Paris, Şuster, Hive, Taşkent, İstanbul Üniversitesi, Süleymaniye Kütüphanesi, Arkeoloji Müzesi, Millet Kütüphanesi ve British Museum’da da nüshaları vardır. Doğru cevap D’dir

Harezm Türkçesi’nde aynın yakı; ay sonu anlamındadır. Doğru cevap B’dir.

Harezm Türkçesi’nde bıltur; geçen yıl anlamındadır. Doğru cevap D’dir.

Harezm Türkçesi’nde roza ayı; oruç ayı anlamındadır. Doğru cevap A’dır

Harezm Türkçesi’nde şafar ayı; ikinci ay anlamındadır. Doğru cevap E’dir.

Harezm Türkçesi’nde racab ayı; yedinci ay anlamındadır. Doğru cevap D’dir.

MU‘‹NÜ ’L-MÜR‹D (MÜRİDİN YARDIMCISI); 1313-1314 yıllarında İslâm adında bir şair tarafından Harezm bölgesinde yazılan ve yerli dil özelliklerini ihtiva eden bir eserdir. Doğru cevap A’dır.

MU‘‹NÜ ’L-MÜR‹D (MÜRİDİN YARDIMCISI) yaklaşık 900 beyittir. Doğru cevap E’dir.

"Mukaddimetü'l Edeb" adlı eseri "Zamahşehri" yazmıştır. Eser,Arapçayı öğretmek için 1128-1144 yılları arasında yazılıp Harezm şahı Atsız [1075-1144]’a sunulmuştur. Doğru yanıt: A'dır.