WEB TABANLI KODLAMA - Deneme Sınavı - 3

Web teknolojisi, İngiliz Profesör Tim BernersLee’nin 1989 yılında CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire – Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi) laboratuvarlarında HTML (Hyper Text Markup Language) adı verilen ve bugün hâlen Web tasarımında kullanılmaya devam eden işaretleme dilini geliştirmesi ile ortaya çıkmıştır. Berners-Lee, hemen ardından Web sayfalarının İnternet aracılığı ile görüntülenmesini sağlayan Web tarayıcısını da geliştirmiş ve günümüzde faaliyetlerine hâlen devam eden W3C (World Wide Web Consortium - Dünya Çapında Ağ Birliği) isimli organizasyonu kurmuştur. Web teknolojisinin, ilk ortaya çıktığı ve İnternet kullanıcıları ile ilk tanıştığı zamanlarındaki yalnızca yazı ve resimlerden meydana gelen statik ve etkileşimsiz yapısından; bugün Web 2.0 adı verilen, kullanıcıların da aynı zamanda içerik sağlayıcı olduğu, yazı ve resimlerin çok ötesinde çoklu ortam öğeleri içerebilen, veri tabanı bağlantılı dinamik ve etkileşimli bir yapıya dönüştüğü görülmektedir. Web’in teknolojik gelişimi bu hâli ile de sınırlı olmayıp anlamsal/semantik Web olarak tanımlanan bir tür “akıllı Web” uygulaması hâlen mühendislerin ve diğer paydaşların üzerinde çalıştığı gerçekleştirilebilir bir hedefi işaret etmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Geleceğin Web teknolojisi olarak ifade edilen semantik (anlamsal) Web, “web içeriklerinin sadece doğal dillerde değil, aynı zamanda ilgili yazılımlar tarafından anlaşılabilir, yorumlanabilir ve kullanılabilir bir biçimde ifade edilebileceği, böylece söz konusu yazılımların veriyi kolayca bulmasını, paylaşmasını ve bilgiyi birleştirmesini sağlamayı amaçlayan, bir İnternet eklentisi” olarak tanımlanmaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Statik Web 1.0 sürümü bir yana, etkileşimli Web olarak adlandırılan Web 2.0 teknolojisi dahi bugün ancak belirli bir oranda kullanıcı tercihleri ve taleplerini anlayabilmekte ve bunlar temelinde kullanıcı isteklerini yorumlayabilmektedir. Oysa semantik Web, sahip olduğu geniş veri tabanı, prosedürler, uygulamalar ve ontolojik yapısı ile kullanıcılar ile ilgili tüm parametreleri işleyebilir, hatırlayabilir ve anlamlandırabilir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

XML işaretleme dilinin genel karakteristiği aşağıdaki gibi maddelenebilir.

Doğru yanıt C seçeneğidir.

Ontolojiler, semantik web ortamında farklı tür ve özellikteki verilerin sistem tarafından anlaşılmasını ve anlamlandırılmasını sağlayarak kullanıcıların isteklerine cevap oluşturmayı amaçlamaktadır. Ontolojiler, kısaca OWL (Web Ontoloji Dili - Web Ontology Language) ve RDF (Kaynak Tanımlama Çerçevesi - Resource Description Framework) adı verilen ontoloji geliştirme dilleri yardımı ile oluşturulmaktadır. Ontoloji geliştirmek üzere yazılımcılar çeşitli araçlardan yararlanabilmektedir. Bunlardan en sık kullanılanlarından birisi http://protege.stanford.edu bağlantısı üzerinden indirilebilecek Protege adlı yazılımdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Bulut bilişim alanyazında, “web servisleri aracılığıyla internet üzerinde veri depolayabilen ve aynı zamanda ortak bilgi paylaşımına izin veren oluşum” şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Bulut bilişim uygulamaları gerek bireysel gerekse kurumsal anlamda kullanıcılarına çeşitli avantajlar sağlamaktadır. Özellikle büyük ölçekli organizasyonlar için maliyet en önemli avantaj ve dezavantaj olarak öne çıkmaktadır. Fiziksel donanım ve bu donanımın yer alacağı ortam, bakım, güncelleme, barındırma vb. farklı modeller kapsamında ele alınabilecek hizmetlerin bulut bilişim hizmeti biçiminde sağlanması maliyeti düşüren ve optimize eden bir boyuttur. Diğer bazı avantajlar esneklik ve hizmet kalitesi olarak ortaya konmaktadır. Bulut bilişim hizmetlerine, fiziksel bir takım donanım ve hizmetlerin sınırlayıcı faktörlerinden kaçınarak özellikle İnternet ve intranet erişimleri sayesinde zaman ve yerden bağımsız biçimde erişim olanaklıdır. Bulut bilişim teknolojilerine ilişkin tüm bu avantajların yanı sıra bir takım sınırlılıkların söz konusu olduğu da ifade edilmektedir. Bulut bilişim teknolojisinin en fazla üzerinde durulabilecek sınırlılıkları arasında güvenlik ve gizlilik yer almaktadır. Buna ek olarak sistem performansının düşük olması ve bazı yasal engeller de sınırlılıklar arasında gösterilmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Mobil tabanlı uygulamaların, taşınabilir olmayan bilişim sistemlerine göre en önemli üstünlüğünün, kullanıcılar için gerçek anlamda “zaman ve yerden  bağımsız” olabilmeye olanak sağlaması olduğu ifade edilebilir. Ayrıca, mobil cihazların herkes tarafından satın alınabilir bir fiyat aralığında olması, kolay kullanım özellikleri, belki de çok daha önemlisi her düzeyde kullanıcı için sürekli iletişim hâlinde olabilme ve günlük hayatın her alanında fayda sağlayacak mobil çözümler sunması gibi durumlar, mobil uygulamaları her geçen gün daha da cazip ve popüler bir hâle getirmektedir.  İşlemci vb. donanım faktörlerine bağlı olarak çoklu görev desteği olmaması ise bu uygulamaların bir sınırlılığıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Bulut bilişim teknolojisi, IaaS, PaaS ve SaaS adı verilen üç temel hizmet modeline dayalı olarak çalışmaktadır. Servis olarak yazılım modelinde (Software as a Services, SaaS), kullanıcılar kendi bilgisayarlarına herhangi kurulum yapmaksızın, internet aracılığı ile bulut ortamında yer alan yazılımları kullanabilmektedir. Microsoft Office yazılım paketinin bulut bilişim sürümleri buna örnek olarak verilebilir. Eğer kullanıcıların bulut ortamında hazır bir yazılım kullanmak yerine kendi yazılımlarını geliştirmek gibi bir niyetleri var ise, bu kez kullanılacak model, Servis olarak platform modeli (Platform as a Service, PaaS) olacaktır. Google Drive örneğinde açıklamaya çalıştığımız gibi servis olarak altyapı modeli (Infrastructure as a Service, IaaS) kapsamında ise kullanıcılara veri depolama hizmeti gibi bulut hizmetleri sunulabilmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Web teknolojisi, İngiliz Profesör Tim Berners Lee tarafından 1989 yılında CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire – Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi) laboratuvarlarında geliştirilmiştir.

Tüm bu işlevler Web 2.0 ile ilgilidir.

Web 3.0 sürümü olan Semantik Web ise en genel biçimi ile bir tür yapay zeka ile desteklenen, akıllı ve etkileşimli bir Web sürümü olarak düşünülebilir.

Günümüz web teknolojisine kıyasla semantik web sorgu genişliğinde ontoloji tabanlı çalışmaktadır.

Geleceğin Web teknolojisi olarak, Semantik Web için en önemli bileşenlerden birisi XML (Extensible Markup Language - Genişletilebilir İşaretleme Dili) adı verilen bir işaretleme dilidir.

Tim Berners Lee tarafından önerilen semantik web mimarisinin en alt bileşenleri Unicode ve URI’dir. Cevap A'dır.

Ontolojiler, “bir alana ait kavramlar kümesini ve kavramlar arasındaki ilişkilerin biçimsel olarak tanımlanması” şeklinde ifade edilmektedir. Cevap A'dır.

İlgili tanım Bulut Bilişim olarak ifade edilir. Cevap D'dir.

Bulut bilişim teknolojisi, IaaS, PaaS ve SaaS adı verilen üç temel hizmet modeline dayalı olarak çalışmaktadır. Cevap D'dir.

Mobil tabanlı uygulamaların, taşınabilir olmayan bilişim sistemlerine göre en önemli üstünlüğünün, kullanıcılar için gerçek anlamda “zaman ve yerden bağımsız” olabilmeye olanak sağlaması olduğu ifade edilebilir. Cevap B'dir.