WEB'DE TELİF HAKLARI VE ETİK - Deneme Sınavı - 6

IP adresinin akılda tutulmasındaki zorluklar nedeniyle domain name system (DNS) geliştirilmiştir. Bu sisteme göre, http://www.anadolu.edu.tr adresindeki “.edu” top level domain (TLD – İnternet üst alan adı), “anadolu” ise second level domain (SLD – İnternet alt alan adı) oluşturmaktadır.

İnternet’in anavatanı Amerika Birleşik Devletleri’dir

Ülke kodlu birinci derece alan adlarının yönetimini ICANN belirli kurallar çerçevesinde her ülkede bir kuruluşa devretmiştir. Ülkemizde de bu konuda yetkili kuruluş Orta Doğu Teknik Üniversitesi’dir

“k12.tr” uzantısı, Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı’nca (MEB) onaylanmış ilkokul ve liselere tahsis edilmiştir.

5661 Sayılı Kanun kapsamında hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya işleten, gerçek veya tüzel kişileri tanımlayan kavram yer sağlayıcıdır.

DRM’in taraflarını oluşturan unsular içerik sağlayıcılar, içerik dağıtıcılar, teknoloji sağlayıcılar, meslek birlikleri ve kullanıcılardan oluşmaktadır.

Telif hakkı istisnaları olarak bilinen ve telif hakkı sahibine karşı kamu yararını sağlayan adil kullanım, fikir-ifade ayırımı, kourma süresi ve ilk satış hakkı gibi kuralları geçersiz sayması, DRM’in akademisyenler ve sivil toplum örgütleri tarafından tepki görmesine yol açmıştır.

İnternet alan adları kişileri, elektronik ortamda ulaşmak istediği web sitesine ulaştıran bir çeşit elektronik adres niteliğindedir. Özellikle ticari hayatta giderek büyüyen elektronik ticaretin varlığı sonucu tıpkı bir marka, ticaret ünvanı, işletme adı vs. gibi işletmeleri tanıtmaya ve onları diğer işletmelerden ayırt etmeye yarayan bir araç niteliği kazanmıştır.

Ülkemizin internet alan adı uzantısı “.tr”dir.

“.tr” uzantılı alan adları ile ilgili olarak ülkemizde yetkili kuruluş Orta Doğu Teknik Üniversitesi’dir.

Üsta alan adları kendi içerisinde iki gruba ayrılmaktadır. Birinci grupta ülke kodu içermeyip yalnızca alan adının niteliğini gösteren generic top level domains (“.com”, “.net”, “.org”, “.info”, “.biz”, “.aero”, “.name”, “coop”, “museum”, “.pro”) yer almaktadır. İkinci grupta ise ülke kodu içeren üst alan adları country-code top level domains (“.tr”, “.de”, “.ch”, “.fr”) yer almaktadır.

İnternetin anavatanı Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’dir. ABD, alan adlarının sonunda bulunan ülke kısaltmaları yönünden diğer ülkelerden ayrılır. Zira ABD’den çıkış yapan adreslerde kural olarak ülke kode aranmaz.

“.org.tr” Ticari özel ve tüzel kişilere değil, vakıf, dernek, sivil toplum örgütü vb. kuruluş ve oluşumlara tahsis edilmiştir.

Ülkemizde alan adları çerçevesinde yalnızca “.tr” uzantılı alan adlarıyla ilgili olarak “İnternet Alan Adları” yönetmeliği 07.11.2010 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak 27752 sayı ile yürürlüğe girmiştir.

Web sitesi; web üzerindeki sayfa ve hizmet bütünüdür.

Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır. Bu süre, 10’ar yıllık dönemler halinde yenilenir.

Digital Rights Management (DRM)’nin tarafları şunlardır: İçerik sağlayıcılar, içerik dağıtıcılar, teknoloji sağlayıcılar, meslek birlikleri ve kullanıcılardır.

Alan adı, İnternet üzerinde bulunan bilgisayar veya internet sitelerinin adreslerini belirlemek için kullanılan internet protokol numarasını tanımlar.

Ülkemizin internet alan adı uzantısı‘‘.tr.’’ dir. ‘‘.tr.’’ uzantılı alan adları ile ilgili olarak ülkemizde yetkili kuruluş̧ Orta Doğu Teknik Üniversitesi’dir (ODTÜ).

com, .net, .org ve benzerleri şeklinde .tr ibaresi yer almayan uzantıya sahip bir alan adı (yani uluslararası hukukun konusuna girenler) için sorun çıktığında bunun çözümü ICANN Tahkim Usulü ‘dür. ICANN kurumu alan adının uyuşmazlık çözümüne dönük olarak kural ve yöntemi belirler.