VİROLOJİ

Mavidil (Bluetongue) hastalığı evcil ve yabani ruminantların akut veya subklinik seyirli, sokucu sineklerle nakledilen viral bir hastalığıdır.

Doğru cevap A' dır.

Sınır hastalığı veya hairy shaker sendromu olarak da bilinen border disease, kuzularda konjenital enfeksiyona bağlı olarak gelişen düşük doğum ağırlıkları, kıl örtüsü bozuklukları, gelişme bozuklukları (konjenital anomali) ve sinirsel bulgularla ortaya çıkan viral bir enfeksiyondur. Genellikle erişkin koyunlarda hastalık bulguları görülmez.

Doğru cevap D' dir.

Eradikasyon: Bir hastalığın belirli bir bölgeden veya ülkeden tamamen elimine edilmesini ifade eder. Eradikasyon kavramı; (1) enfeksiyöz etkenin global düzeyde ortadan kaldırılması ve (2) belirli bir bölgede enfeksiyöz hastalığın prevalansının düşürülmesi için de kullanılabilmektedir.

Doğru cevap E' dir.

Koyun çiçeği (sheeppox) ve keçi çiçeği (goatpox) özellikle genç hayvanlarda yüksek mortaliteye neden olan bulaşıcı viral hastalıklardır. Her iki hastalık güneydoğu Avrupa, Afrika ve Asya ülkelerinde endemik olarak görülmektedir.

Doğru cevap A' dır.

Ektima kontagiozum (Contagious pustular dermatitis, Orf) özellikle genç koyun ve keçilerin bütün dünyada yaygın olan bulaşıcı viral bir deri hastalığıdır.

Aşırı kaşıntı sonucu oluşan yapağı kaybına "Scrapie" denilir.

Doğru cevap C' dir.

Koyun ve keçilerdeki solunum sistemi enfeksiyonları genellikle alt solunum yollarına yerleşerek pnöymoni oluşumuna neden olmaktadır. Hastalık koyun yetiştiriciliği yapılan bölgelerde yaygın olarak görülebilir.

Doğru cevap D' dir.

Prion hastalıklarına karşı aşılama yoluyla korunma söz konusu değildir. Dolayısıyla scrapie hastalığının kontrolünde uygulanabilecek en geçerli yöntem eliminasyondur. Hastalığın bölgeler ve ülkeler arasında hayvan ticaretiyle bulaşma olasılığı olduğu için bu yönde önlemler alınmalıdır.

Doğru cevap E' dir.

Yeni doğan kuzular maternal antikorlarla korunmaları sağlandığı için 4-6 aydan önce aşılanmamalıdır.

Fötusun gebeliğin hangi döneminde virusu aldığı patogenez açısından çok önemlidir. Özellikle immun sistemin henüz gelişmemiş olduğu gebeliğin ilk 30-60 gününde virusu alan kuzu fötuslarında immunotolere persiste enfeksiyon gelişir. Bu kuzular dünyaya geldiklerinde klinik bulgulara sahip olabileceği gibi hiçbir klinik bulgu göstermeyen olgular da söz konusu olabilir.  Persiste enfekte olarak doğan kuzuların bir bölümünde klinik bulgular ya hiç yoktur ya da hafif seyirlidir. Bu bireyler yaşamaya devam eder, ancak yaşam boyunca virus saçıcısıdırlar.

Prion hastalıklarına karşı aşılama yoluyla korunma söz konusu değildir. Dolayısıyla hastalık kontrolünde uygulanabilecek en geçerli yöntem eliminasyondur. Bu amaçla enfekte sürülerin itlaf edilmesi ve kontamine meraların birkaç yıl kullanılmaması uygulanabilecek yöntemlerden birisidir.

Diğer hastalıkların etkeni bir virus iken Scrapie hastalığının etkeni bir priondur.

Sığırlarda enfeksiyon subklinik seyreder fakat hastalık için rezervuar değildirler.

Orf lezyonları kuzu ve oğlakların özellikle ağız mukozası ve dudak derisinde oluşur. Lezyonlar tırnak, göz kapakları ve meme başı derisinde de görülebilir. Papül şeklinde başlayıp püstüle kadar ilerleyen lezyonlar daha sonra kalın kabuklu bir hale gelir. Kabuklaşmış bu lezyonlar herhangi bir yara izi bırakmadan 1-4 hafta içinde iyileşebilir.

Scrapie için canlı hayvanlarda teşhisi amacıyla kullanılabilecek bir laboratuvar yöntemi bulunmayıp kesin teşhis için, ölen veya kesilen hayvanların dokularından örnek alarak incelemek gereklidir.

Küçük ruminantlarda solunum sistemi hastalıklarından korunma amacıyla kullanılan özel bir aşı bulunmamaktadır.

Kronik nitelikte bir enfeksiyon olan maedi-visna, inkübasyon süresinin çok uzun olması nedeniyle “yavaş enfeksiyonlar” (slow disease) arasında yer almaktadır. Maedi formunda inkübasyon süresi 2-8 yıl arasında değişebilir. Klinik bulgular yavaş yavaş gelişir ve çoğunlukla 4 yaşın üzerindeki koyunlarda ortaya çıkar.

Hastalık etkeni olan maedi-visna virusu Retroviridae ailesinde Lentivirus genusunda yer alan kübik simetrili ve zarflı bir RNA virusudur. Maedi ve visna’ya neden olan virus suşları arasında yüksek düzeyde antijenik ve serolojik benzerlik bulunmaktadır. Aynı şekilde maedi-visna virusu ile keçilerin caprine artritis-ensefalitis virusu arasında da serolojik yakınlık bulunmaktadır.

Subklinik enfeksiyon: Klinik olarak belirgin hastalık bulguları görülmeden seyreden enfeksiyonlara subklinik enfeksiyon veya subklinik seyirli hastalık adı verilir.

Akut enfeksiyon: İnkübasyon süresi ve klinik belirtileri kısa süreli (yaklaşık bir hafta) olan ve vücuttan virus eliminasyonunun kısa sürede gerçekleştiği enfeksiyonlara akut enfeksiyon veya akut seyirli hastalık adı verilir.