VİROLOJİ

Aseptik teknik; yapılan çalışmalar sırasında dış ortamdaki mikroorganizmaların çalışma ortamına ve çalışma yapılan materyale bulaşmasını engellemeye yönelik tedbirlerin uygulanmasına denir. Sterilizasyon; bir cismin veya biyolojik bir maddenin üzerinde veya içeriğinde bulunan patojen veya apatojen tüm mikroorganizmaların yıkımlanması veya elimine edilmesi işlemidir. Dezenfeksiyon; bir cismin veya biyolojik bir maddenin üzerinde veya içeriğinde bulunan patojen mikroorganizmaların elimine edilmesi işlemidir. Dekontaminasyon; kontamine ortamdaki mikroorganizmaları temizleme, dezenfeksiyon ve sterilizasyon yöntemleriyle elimine edilmesi işlemini ifade eder. Doğru cevap C seçeneğidir.

BSL-3 ve BSL-4 sınıfı laboratuvarlar, ölümcül seyirli salgınlara yol açabilecek enfeksiyöz etkenlerin çalışılmasına uygun tasarlanmıştır. Görevli personel pozitif basınçlı giysiler ile çalışır. Çalışma öncesi ve sonrası tüm giysiler değiştirilir. Laboratuvar ortamına negatif basınç uygulanmaktadır. Laboratuvar giysileri, tüm ekipman ve atıklar dekontamine edilir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Sterilizasyon; bir cismin veya biyolojik bir maddenin üzerinde veya içeriğinde bulunan patojen veya apatojen tüm mikroorganizmaların yıkımlanması (öldürülmesi) veya elimine edilmesi işlemidir. Dezenfeksiyon; bir cismin veya biyolojik bir maddenin üzerinde veya içeriğinde bulunan patojen mikroorganizmaların elimine edilmesi işlemidir. Dekontaminasyon; kontamine ortamdaki mikroorganizmaları temizleme, dezenfeksiyon ve sterilizasyon yöntemleriyle elimine edilmesi işlemini ifade eder. Doğru cevap A seçeneğidir.

Hücre kültürü çalışmalarında dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan birisi de kullanılacak vasatların sterilizasyonudur. Bu vasatlarda bulunan organik bileşenler (aminoasitler, karbonhidrat vb) yüksek ısı uygulamasıyla kolayca denatüre olabilmektedir. Bu nedenle vasatların sterilizasyonu ısı uygulaması yerine steril filtrasyon ile sağlanmaktadır. Bu uygulamada sıvı halde hazırlanan vasatlar 220 nm por büyüklüğüne sahip olan membran filtrelerden genellikle basınç yardımıyla süzülmekte ve daha önce steril edilmiş şişelerde muhafaza edilmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Viroloji laboratuvarlarında dezenfeksiyon için en sık kullanılan kimyasal madde alkoldür. Diğerleri de viroloji laboratuvarlarında kullanılır ancak en sık kullanılanı sorduğu için cevabımız %70-76 etil alkoldür.

Ultrasantrifüjler, süspansiyon halinde bulunan çok küçük moleküllerin dahi çöktürülerek ayrılmasına olanak sağlayan çok yüksek devirli santrifüjlerdir. Dakikada 150.000 devir hıza ulaşabilen ultrasantrifüjler bulunmaktadır. Ultrasantrifüjler kullanılarak viruslar çöktürülebileceği gibi; nükleik asitler, hücre zarı, hücre çekirdeği ve mitokondri gibi hücresel bölümler ve değişik proteinler de çöktürülebilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Otoklavlar katı (cam, metal vb) ve sıvı materyallerin sterilizasyonu amacıyla kullanılabilir. Bu amaçla en sık kullanılan otoklavlama koşulları 121°C sıcaklıkta 1 atmosfer basınç altında 15-20 dk süreyle uygulanan işlemlerdir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Hücrelerin kültüre edilmesi ve viruslerin üretilmesinde kullanılan karbondioksitli inkübatörlerde inkübatör içindeki havada karbondioksit oranı % 5 olması istenir. Böylece vasatların  pH değeri dengede tutulabilmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Virusların kısa süreli muhafazası için -20 °C kapasiteli derin dondurucular yeterlidir. Hücre kültürleri ve virusların uzun süreli saklanabilmesi amacıyla -70 °C’ sıcaklığa kadar soğutma kapasitesine sahip olan derin donduruculara ihtiyaç vardır. Ayrıca -150 °C’ye kadar soğutmaya olanak tanıyan ultra derin dondurucular da mevcuttur. Çok uzun süreli muhafaza için ise sıvı azot (-196 °C) kullanılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Nemli sıcak hava ile sterilizasyon işleminde otoklav kullanılır. Otoklavda sterilizasyon işlemi için dikkat edilmesi gerek hususlar; Şişeler ve şişe içinde sıvı maddelerin sterilizasyonunda işe kapağı tam kapatılmamalıdır. Malzemeler otoklava yerleştirilmeden önce otoklav bandı yapıştırılmalıdır. Kontamine ve temiz materyaller birlikte steril edilmemelidir. Organik birleşik içeren vasatlar otoklavda steril edilebilmemelidir. Yüksek ısıda denature olduklarından bu yöntem onlar için uygun değildir. Steril edilecek malzemeye uygun sıcaklık ve süre değerleri belirlenmelidir.

UV ışıma ile sterilizasyon, viroloji laboratuvarlarında çalışma tezgahların, yüzeylerin ve laboratuvar ortamıdaki havanın sterilizasyonunda kullanılan yöntemdir.

Hücrelerle çalışırken (hücre kültürleri, kan hücreleri vb) düşük hızda santrifüj uygulamaları tercih edilir. Bu çalışmalarda tercih edilen santrifüj hızı 1.000 rpm (devir/dk)’dir. Diğer biyolojik ürünler ve serumla çalışılırken 3.000 devir/dk hızda santrifüj yapılabilir. Virusları çöktürmek için ise çok daha yüksek hızlara ihtiyaç duyulur. Bu amaçla genellikle 20.000-80.000 devir/dk hızda ultrasantrifüj uygulamalarıgereklidir.

Yapılan çalışmalar sırasında dış ortamdaki mikroorganizmaların çalışma ortamına ve çalışma yapılan materyale bulaflmasını engellemeye yönelik tedbirlerin uygulanmasına aseptik teknik denir.

Bir cisim üzerinde veya bir maddenin içeriğinde bulunan patojen mikroorganizmaların elimine edilmesine yönelik olarak kullanılan maddelere dezenfektan denir.

Ultrasantriifüj dakikada 150.000 devir hıza ulaşabilir.

Bir ülkede veya bölgede görülmeyen, genellikle kolay bulaşabilme ve hızlı yayılabilme özelliğine sahip olan bulaşıcı hastalıklara ekzotik hastalık denir.

Şıklarda verilenlerin tamamı viroloji laboratuvarlarında kullanılan mikroskop türlerindendir.

Viroloji laboratuvarlarında kullanılan karbondioksitli inkübatörlerin içerisindeki havanın %5 karbondioksit içermesi gerekir.

Buhar basıncı altında yüksek ısı uygulayarak sterilizasyon sağlayan cihazlara Otoklav adı verilir.

En sık kullanılan otoklavlama koşulları 121°C sıcaklıkta 1 atmosfer basınç altında 15-20 dk süreyle uygulanan işlemlerdir.