VİROLOJİ

Bir hücredeki virus çoğalma süreci 5 ana basamakta gerçekleşir. Bunlar sırasıyla:

1. Tutunma,

2. Penetrasyon,

3. Eklips,

4. Olgun virus partikülü oluflumu

5. Dışları dökülme basamaklarıdır.

Penetrasyon, hücre yüzeyine tutunmuş olan virionun hücre içine alındığı aşamadır.

Bir hücreyi enfekte eden virusun, söz konusu hücrenin aynı veya farklı türde ikinci bir virusla tekrar enfekte olmasını engellemesi interferens olarak tanımlanır.

Nükleik asit baz diziliminde meydana gelen ve genetik şifrenin değişimiyle sonuçlanan kalıcı değişikliklere mutasyon adı verilir.

Bir virus türünün değişik bölgelerden veya değişik ülkelerden elde edilen izolatlarına şuş adı verilir.

Yapısal özellikleri viruslara benzeyen veya hastalık oluşturma yöntemleri viral enfeksiyonları andıran, ancak virus tanımını tam olarak karşılamayan enfeksiyöz ajanlara subviral ajan adı verilir. Bu ajanlar viroid, virusoid, uydu virus ve prion’ları kapsar.

Tablo 2.4. İnsanlar ve hayvanlarda görülen prion hastalıkları

Scrapie, koyun ve keçilerde görülen prion hastalığıdır.

α ve β interferonlar, ısı ve proteolitik enzimlere (pepsi, tripsin vb) duyarlıdır, geniş antiviral etkinliğe sahiptir, aktif bağışıklıkla ilgili değildir, sebep ortadan kalkınca interferon salgılanması durur ve canlı türüne spesifite gösterir, virus türüne spesifik değildir.

Influenza A virusu; amantadin, rimantadin, oseltamivir, zanamivir ve ribavirin gibi antiviral ajanlara duyarlıdır.

Spontan mutasyonlar hiçbir dış etki olmaksızın nükleik asit baz diziliminde kendiliğinden oluşan değişikliklerdir. İndükte mutasyonlar ise herhangi bir kimyasal veya fiziksel (örn. radyasyon) faktörün etkisiyle ortaya çıkar. Sadece bir veya birkaç bazı etkileyen sınırlı değişiklikler nokta mutasyonu olarak adlandırılırken, çok daha fazla sayıda bazın etkilendiği mutasyonlar kalıp değiştirme mutasyonu olarak tanımlanır.

Asiklovir ve türevleri, insanlarda Herpes simpleks virus-1 ve -2, ayrıcıa varisella zoster virus üzerine etkili antiviral ajanlardır.

Parvovirus, Rhadinovirus, Polyomavirus ve Orthopoxvirus DNA genomuna; İnfluenzavirus ise RNA genomuna sahip bir hayvan virusudur.

Kırım Kongo kanamalı ateşine yol açan virus Nairovirus'tur.

Bir virusun belirli bir hücre tipine, dokuya, organa veya organ sistemine olan ilgisini ifade etmek amacıyla kullanılan terim Tropismus'tur.

Bir virusun enfekte edebileceği konakçı canlı türlerinin tamamını ifade etmek için kullanılan terim konakçı spektrumudur.

Günümüzde bakteri, bitki, insan ve hayvanları enfekte ettiği bilinen 4000’den
fazla virus türü bulunmaktadır.

Yapısal özellikleri viruslara benzeyen veya hastalık oluşturma yöntemleri viral enfeksiyonları andıran, ancak virus tanımını tam olarak karşılamayan enfeksiyöz
ajanlara subviral ajan denir.

Kapsid taşımayan enfeksiyöz çıplak RNA’dan ibaret ajanlar viroidlerdir.

Bir hücredeki virus çoğalma süreci 5 basamaktan oluşur.

I. Tutunma

II. Penetrasyon

III. Eklips

IV. Olgun virus partikülü oluşumu

V. Dışarı dökülme

Bir virus türünün farklı serolojik özelliklere sahip olan tipleri serotip olarak tanımlanır.