VİDEONUN KULLANIM ALANLARI

Özellikle televizyon haberciliğinde çoğu haber öyküsü, sahip olduğu anlatımların ötesinde görüntüler içerir ve bunların bir araya getirilmesinden oluşur. Bu da, haber öyküsünün anlatılmasında haberin görüntülenmesi ile görüntülerin düşünülmesinin en az öykünün kendisi kadar önemli olduğunu ortaya koyar.

Çekim: Kameranın kayıt düğmesine basılıp kayda başlanması ve kayıttan çıkmak için yine kayıt düğmesine basılması. Bu şekilde, belli bir zaman içinde görüntülenmek istenenlerin kaydedilmesi anlamına gelmektedir.

Kameraman haberin izleyicilerini düşünerek haberde yer alacak konu ile ilgili görselleştirme yöntemlerine dikkat etmelidir.Günlük hayat içerisinde insanları izlemelidir.Çevreyi ve insanları alış - veriş yaparlarken, pazarlıkları sırasında, gazetelerini okurlarken veya sohbetleri sırasında gözlemlemeli ve bu durumları görselleştirmek istese ne tür yöntemleri takip edeceğini düşünmelidir.

Ortamı görselleştirme: Heyecanı yansıtan, yani titreyen elleri, gergin ayak sallamaları, gergin ifadeleri vurgulamak. Yüzlerin yakın çekimlerini, gölgeleri, bulutları, sesleri vb. kullanmak.

Nesnel ( objektif ) görüntüleme : Kameranın habere konu olan olayları ortamın dışından,yansız bir tanık gibi, üçüncü kişinin görüş noktasından aktarmasıdır.

Baş boşluğu sabit bir orana sahip değildir. Çekimlerde kullanılan ölçeklere göre belli oranlarda değişiklik gösterir. Bazı yakın çekimlerde karakterlerin alnından veya yakın noktalarından çerçevelenmesinin belli etkileri yaratmak amacıyla yapıldığını da hatırlatmak gerekir.

Orta çekim: Olayın bütününün değil, sadece belli bir kısmının ekranda görüldüğü çekim ölçeğidir. Genel çekimde görülen olayın belli bir bölümüne yaklaşılır. Genel çekimde olayın daha dar bir alanı çerçevelendirilir. Orta çekim izleyiciyi olaya yaklaştırır. Orta çekimlerde kamera konuya genel çekimlerdekine göre daha fazla yaklaşmıştır. Duruma göre normal veya dar açılı objektif ile olaya bakmaktadır.

Göğüs çekim: Kişi göğüs seviyesinin bir parça üzerinden çerçeveye alınarak görüntülenir. Özellikle, belli bir kişinin röportaj içerisinde görüntülenmesinde sıkça kullanılan çekimlerdendir. Temelde, karakterleri tanıtmak için en iyi çekim ölçeği olarak değerlendirilebilir.

Haberin görüntülenmesi sırasında yaşanabilecek
zorlukların yanında kimi zaman yeterince görüntülenecek malzeme olmayabilir.
Kimi durumlarda olayın kendisi görüntü kaynağını oluştururken, kimi durumlarda
ise olaya ait görsel malzeme üretmek neredeyse imkânsız hale gelir. Doğal
görsel malzeme söz konusu olmayabilir. Böyle durumlarda kameraman görüntü
üretme ve görüntüleme adına kendisi çözümler üretmeyi deneyebilir. Belirtilen
bu tür farklı durumlarda şu yaklaşımlar yararlı olabilir.
• Dolaylı görselleştirme: Olaydan geri kalanlar veya diğer görselliğe uygun
parçaların görüntülenmesi.
• Grafik görselleştirme: Harita, çizim ve fotoğraf gibi malzemeleri görüntüleyerek
görsel malzemeler üretmek.
• Ortamı görselleştirme: Heyecanı yansıtan, yani titreyen elleri, gergin ayak
sallamaları, gergin ifadeleri vurgulamak. Yüzlerin yakın çekimlerini, gölgeleri,
bulutları, sesleri vb. kullanmak.

Nesnel (objektif) görüntüleme: Kameranın habere konu olan olayları
ortamın dışından, yansız bir tanık gibi, üçüncü tekil kişinin görüş noktasından
aktarmasıdır (Özön, 2000).

Kameraman yukarıda ifade edilen sorulara yanıt ararken, kullandığı kameranın
ne kadar önemli bir araç olduğunu sürekli aklında tutmalıdır. Kamera başkaları
adına anlam üretim aracı olarak kullanılmaktadır. Bir tür kalem görevi görmektedir.
Belirtildiği gibi kamera bir gözdür. Kameraman bu gözün kimin gözü olduğu
konusunda dikkatli olmalıdır. Kameranın bir olayı dışarıdan mümkün olan en iyi
noktadan görüntülemeye çalışması onun nesnel (objektif) rolünü vurgular.

Baş boşluğu: Bir oyuncu ya da sunucunun görüntülenmesi sırasında kişinin başı ile
çerçevenin üst sınırı arasında bırakılan boşluk, üst boşluk.

Ekranın yatayda 16/9 veya 4/3 oranında olduğunu düşünürsek, kişinin bakış
yönüne doğru neredeyse dörtte biri oranında boşluk bırakılır. Bu kesin bir oran
olmamakla birlikte çerçevenin dolduruluş biçimine göre değişiklik göstermektedir.
Aynı şekilde baş boşluğu da karakterleri görüntülerken dikkat edilen bir
başka noktadır. Görüntülenen kişinin başının görüntü çerçevesinin üst sınırına
yapışmamasına özen gösteririz. Belli bir boşluk bırakmaya çalışırız.
Çerçevenin üstü ile baş arasında boşluğun olmaması veya çok az boşluğun olması
görüntülenen kişinin başı ile ilgili sıkıştırılmış bir etki yaratacaktır; bunun
tersi olarak fazla boşluğun bırakılması da kişiyi aşağıya doğru çekiliyormuş gibi
gösterecektir.

Baş boşluğu sabit bir orana sahip değildir. Çekimlerde kullanılan ölçeklere
göre belli oranlarda değişiklik gösterir. Bazı yakın çekimlerde karakterlerin alnından
veya yakın noktalarından çerçevelenmesinin belli etkileri yaratmak amacı ile
yapıldığını da hatırlatmak gerekir.

Göğüs çekim: Kişi göğüs seviyesinin bir parça üzerinden çerçeveye alınarak görüntülenir.
Özellikle, belli bir kişinin röportaj içersinde görüntülenmesinde sıkça kullanılan çekimlerdendir.

Temelde, karakterleri tanıtmak için en iyi çekim ölçeği olarak değerlendirilebilir.

Genel çekim, olayın veya nesnenin tümünün, içinde bulunduğu ortam ile birlikte
görüldüğü çekim ölçeğidir. Geniş bir alanda geçen olaylar için kullanılabilir.
Genel çekimde, çekime konu olan kişi veya nesne olayın çevresi ile birlikte görüldüğünden
ekrandaki görüntüde olayın geçtiği ortam, kişiden veya nesneden daha
çok alan kaplar. Genel çekimde kamera görüntülenen olaya uzaktır ve geniş açılı
objektif ile bakmaktadır.
Habere konu olan olayın geçtiği mekâna ve ortama ilişkin bilgi çok genel ve
genel çekimler ile aktarılabilir.

Orta çekim, olayın bütünün değil, sadece belli bir kısmının ekranda görüldüğü
çekim ölçeğidir. Genel çekimde görülen olayın belli bir bölümüne yaklaşılır. Genel
çekimde olayın daha dar bir alanı çerçevelendirilir. Orta çekim izleyiciyi olaya yaklaştırır.
Genel çekimdeki esas olay ile onun çevresindekiler arasındaki ilişki belirgin
olarak görülür. Orta çekimlerde kamera konuya genel çekimdekine göre daha fazla
yaklaşmıştır. Duruma göre de normal veya dar açılı objektif ile olaya bakmaktadır.

Yakın çekim, genel çekimdeki olayın belli bir detayının ekranı neredeyse tamamen
doldurduğu çekim ölçeğidir. Örneğin, yakın çekim belli bir kişinin yüzünü
veya belli bir nesneyi tüm ekranı kaplar halde sunmaktadır. Yakın çekimde izleyicinin
dikkati belli bir noktaya odaklandırılır. Yakın çekimler genellikle dar açılı
objektiflerle uzak mesafelerden elde edilir.

Genel, orta ve yakın çekim ölçekleri içersinde yer alan kişilerin görüntülenmesindeki
yaygın kullanılan göğüs ve yakın çekimlerin dışında yer alan farklı çekim
ölçekleri de bulunmaktadır. Örneğin, omuz çekim, çok yakın çekim veya ayrıntı
çekim gibi farklı uygulamalardan söz edilebilir. Aynı şekilde, birden fazla kişinin
olduğu çekimlerde genellikle üç kişiye kadar kişi sayısı belirtilerek ölçekler ifade
edilir. Örneğin, ikili boy çekim gibi. Bu ifadeden görüntülenen iki kişinin boy
çekimde görüntülenmesinin beklendiğini anlarız. Benzer şekilde üçlü bel çekim
de bir örnek olarak verilebilir.

Yakın çekim, genel çekimdeki olayın belli bir detayının ekranı neredeyse tamamen
doldurduğu çekim ölçeğidir. Örneğin, yakın çekim belli bir kişinin yüzünü
veya belli bir nesneyi tüm ekranı kaplar halde sunmaktadır. Yakın çekimde izleyicinin
dikkati belli bir noktaya odaklandırılır. Yakın çekimler genellikle dar açılı
objektiflerle uzak mesafelerden elde edilir.

Yakın çekim: Yakın çekimler duyguyu yansıtmada etkili olur. Kişinin özellikle
yüzünün ekranda kapladığı alan fazla olduğu için duygusal ifadelerin aktarımı da
o kadar güçlü olacaktır. Yakın çekimler ile kişilerin tepkilerinin yansıtılabileceği
de düşünülmelidir. Aynı zamanda, yakın çekimlerin izleyiciler üzerinde merak
uyandırabileceğini tekrar hatırlamalıyız. Burada bir kere daha dikkat edilmesi gereken
nokta, çok yakın çekimin izleyenlerde yer ve yön algısında zorluklar yaratabileceğidir.

Köşegen (diyagonal) çevrinme: Kameranın hem sola sağa, hem de yukarı aşağı çevrinme
hareketlerinin bir arada olabildiği çekimlerdir. Örneğin, bir uçağın kalkış anını
düşünün. Uçak kalkışında hem soldan sağa doğru, hem de yukarı doğru hareket etmektedir.
Böyle bir hareket sırasında kamera soldan sağa ve hafifçe de yukarı doğru çevrinmeyi
içeren bir diyagonal takip hareketi gerçekleştirir. Bu diyagonal bir çekimdir.

Köşegen çevrinme: Kameranın hem sola sağa, hem de yukarı aşağı çevrinme hareketlerinin bir arada olabileceği çekimlerdir. Örneğin, bir uçağın kalkış anını düşünün. Uçak kalkışında hem soldan sağa doğru, hem de yukarı doğru hareket etmektedir. Böyle bir hareket sırasında kamera soldan sağa ve hafifçe de yukarı doğru çevrinmeyi içeren bir diyagonal takip hareketi gerçekleştirir. Bu diyagonal bir çekimdir.

Optik kaydırma: Kameranın karşısındaki kişi veya nesneye kamera objektifinin odak uzunluğunu değiştirerek yaklaşma ve uzaklaşma anlamına gelir. Optik kaydırma sırasında bakış açısı değişeceği için ileri veya geri optik kaydırma hareketi görüntülenen kişi veya nesnelerin boyutu büyümüş veya küçülmüş olarak görünür.

Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir

Sorunun doğru yanıtı D seçeneğinde verilmiştir

Sorunun doğru yanıtı C seçeneğinde verilmiştir

Sorunun doğru yanıtı B seçeneğinde verilmiştir