VİDEONUN KULLANIM ALANLARI - Deneme Sınavı - 10

I ve II

I ve II

I, II ve III

I, II ve III

I ve II

I, II ve III

I, II ve III

I, II ve III

I, II ve III

I, II ve III

Ege Denizi ile Karadeniz arasında bir köprü durumunda bulunan Marmara Denizi, konum itibarıyla her iki denizden de etkilenen faunal ve floral bir yapıya sahiptir.

Faunal Yapı: Denizel alandaki hayvan topluklarına verilen genel isimdir.

Pelajik: Zeminden yüzeye kadar olan su kütlesine verilen isimdir. Yunanca “pelagos” sözcüğünden türemiştir.

Floral Yapı: Denizel alandaki bitki topluluklarına verilen isimdir.

Screw-on dönüşen objektif, genellikle geniş açıdır ve kamera objektiflerine, objektiflerin odak uzunluklarını değiştirmek için eklenir. Bu sualtı görüntü avcılığı konusunda büyük bir amaca hizmet eder; “nesneye yakınlaşmak ve büyük de olsa onu yine de bütünlüğüyle yakalamak”. Bazı üst düzey sualtı kabinleri oldukça sıradışı bir geniş açı sağlar ve daha özverili, profesyonel işler için yakın mesafe objektifler kullanılır.

Kamera Üzerindeki Denetimler
Kameranın işleyişini bilirseniz ve onu sualtı kabiniyle birlikte tereddüde düşmeksizin kullanabilirseniz, yaratıcı yeteneklerinizi tam olarak ortaya koyabilme
özgürlüğüne sahip olursunuz. Kamera üzerinde bulunan tüm denetimlerin ana
özelliklerini ve bunların işlevlerini tam olarak anlayarak ve uygulayarak denemelisiniz. Bu işlem karada yapılmalıdır. Sorunları sualtında çözmeyi denemeyin.
Bu oldukça zordur. Çünkü havanız ve zamanınız kısıtlıdır. Kamera ve kabinler
oldukça fazla çeşitlilik gösterir bu nedenle de kullanım kılavuzunu okumak ve bu
kuralları uygulamak gereklidir. Ana denetim işlevlerini birlikte gözden geçirelim.
Odaklanma, Netlik (focus): Görüntünün netliğine işaret eder: 1.2 m’ye (4ft)
odaklanmış bir kamera en net odaklanmasını bu mesafede gerçekleştirebilir. Bu,
otomatik odaklanma (autofocus) aracılığıyla ya da elden (manuel) yapılabilir.
Ayarlanmış odak uzaklığının önünde ya da ötesinde, nesneler gittikçe daha az net
görünürler.

Odak Uzunluğu ve Açı: Objektifin ne kadar bir alanı gösterdiğine işaret eder.
“Geriye doğru zoom yapılarak odak uzunluğu azaltıldığında” (zoom out) odak
uzunluğu en kısa düzeydedir ve açı görünüşü en geniştir. Bunun tersi yapıldığında,
yani odak uzunluğu en uzun konuma alındığında objektifin gördüğü açı daralır. Video objektiflerini fotoğraf makinesi objektifleri ile karşılaştırmayın. Bilmeniz gereken, video kameralar “geniş açı” ya da “normal” objektiflerle gelirler ve bunlar daha
fazla dönüştürülebilirler. Sualtı kabinleri genellikle ya da isteğe bağlı olan aksesuar
olarak “geniş açı” ve “makro” dönüştürücülerle (converter) üretilmektedirler.

Kamerayı netlemek: Otomatik modda, kameranız nesneyi sabit gördüğü anda
odaklanır. Bu durum, özellik doğru bir şekilde çalışmaya başlamadan önce ufak
bir zaman farkına neden olur. Karmaşık kamera kabinleri, otomatik odaklamanın iyi çalışmadığı durumlar için (bulanık, düşük kontrastlı nesneler, kısıtlı görüş
ortamı, oldukça kirli sular gibi) bir düğmeyle manuel moda geçmenize olanak
sağlar. Otomatik odaklama objektifin merkezi bölgelerinde uygulanması durumunda bazı önlemler almalısınız.

Yakın Çekim Modunda Odaklama: Kameranızın yakın çekim modunun kullanılması için aktive edilmesi gerekiyorsa ve sualtında dışarıdan müdahale edemiyorsanız kamerayı kabine koymadan önce gerekli ayarlamaları ve ilaveleri yapın
ve odaklama için zoom kontrollerini kullanın.
Bakaç sistemleri: Pek çok yeni sayısal video kamera ayarlanabilir elektronik bakaçlara sahiptir. Elde edilen görüntüyü büyütmek için, sualtı kabinleri genellikle
ayarlanabilir büyüteçlere sahiptir (diyoptri). Maskeniz yüzünüzdeyken bakacın
gerekli ayarlamalarını büyüteci oynatarak ve bakaç ekranındaki yazıların netliğine bakarak yapın. Birden çok kullanıcı kullandığı zaman kendilerine ait renkler
belirlenip onlarla işaretlenmelidir. Böylece değiştirilmiş olsa da kendi ayarlarınıza
geri kavuşmuş olursunuz ancak ayarları her seferinde kontrol etmek standart bir
kural olmalıdır.

Aydınlatma
Sığ tropik sularda, pek çok video çekimi güneş ışığı tarafından mükemmel şekilde
aydınlatılır. Hatta derin sayılabilecek metrelerde bile video kameralar ışığa oldukça hassas olduğundan ek ışık kaynağı kullanılmaksızın çekim yapılabilir. 4 m (13
ft)’nin altında, video ışıklarını kullanmadan kırmızı renk düzeltici filtre kullanılarak renk ve görüntü kalitesini arttırabilir, kaydedilmiş sahnelerin kalitesini önemli ölçüde geliştirebilirsiniz. Bu derinliğin altında renk düzeltici filtre kullanılması,
beyaz denge yapay ışık ayarına getirilmediği sürece, istenmeyen genel bir kırmızımsılığa neden olur. Daha derinde, 20 m (65 ft)’in altında, filtre etkisini kaybeder ve kaldırılmalıdır.
Görüntünüzde hem ayrıntı hem de canlı ve parlak renklerin öne çıkmasını
istiyorsanız yapay ışık kullanmak zorundasınız. Tabii ki bu yalnızca, çektiğiniz

nesne ışığın vurduğu alan içerisindeyse etkilidir. Çoğu profesyonel çekimlerin,
ek ışık kaynakları olmaksızın çekilmesi düşünülmezdir. Bazı ışık kaynakları istenmeyen renklendirmelere neden olabilirler. Bu nedenle ışık kaynağı seçimi son
derece önemlidir.

Diyafram (Açıklık, Aperture), ışığın objektiften geçmesini sağlayan açıklıktır. Video kamerayı otomatik moda ayarladığımızda, objektif güneşe ya da oldukça güçlü yansıtma özelliği taşıyan bir yüzeye yöneltilmediği sürece, otomatik olarak herhangi bir durumda uygun diyafram durağını poz için seçer. Bazı kabinlerde diyafram durakları el ile de ayarlanabilir, böylece sizin ne zaman açıp ne zaman kapatacağınıza izin verilir. Bu özellik, yansıtıcı bir düzeyde, örneğin kumda karanlık bir nesneyi çekmek için kullanışlıdır. Otomatik modda, kamera yanlış olarak, kum gibi fazlaca yansıtıcı bir ortamın ışığını değerlendirir. Ancak açıklık kontrolü mümkünse diyafram değerini değiştirebilirsiniz. Bu da yansıtırlığı yüksek zeminlerde otomatik pozlama kullanmanın sonuca olumsuz etki yapacağını gösterir.

Örtücü hızı, görüntünün ne kadar süre pozlanacağını kontrol eden sistemdir. Bir video kamera için standart örtücü hızı değeri 1/50 saniyedir (filmden farklı olarak saniyede 25 kare). Amaca bağlı olarak bu hızın katları şeklinde örtücü hızını yükseltmek ve düşürmek mümkündür. Yüksek örtücü hızları, bazen hızlı hareket eden nesnelerde oluşabilecek “blur” görüntüyü engellemek amacıyla kullanılır. Video kameralarda örtücü hızının blur etkisini düzeltmedeki etkisi sınırlıdır.
Özellikle ağır gösterim (slow motion) yapabilmek amacıyla yapılan çekimlerde saniyede çekilen kare sayısını yükseltmek gerekir ki, bu konuda yeterli düzeylere çıkabilmek için daha profesyonel kameralar gerekir. Örtücü hızını yükseltmek bir
miktar pozlama kaybına da yol açar.

Beyaz ayarı (white balance) videonun en önemli kontrollerinden birisidir ve bitmiş çalışmada rengin kalitesinin düzgün olmasını sağlar. Beyaz dengesi, hangi ışık kaynağının tam beyaz olarak kullanılacağı konusunda kameraya “yol gösterir”. Bu da diğer bütün renklerin hesaplanması için bir ölçüt olur. Doğru kullanıldığında, kayıtlı görüntüde bütün renklerin doğal görünmesini sağlar. Dört temel otomatik ayardan seçim yapılabilir.

1. Güneş ışığı ayarı
Parlak, doğal olarak güneş ışığı vuran suda, video ışıklarının yalnızca
gölgeleri doldurmak amacıyla uygulandığı çekimlerde kullanılır.
2. Kapalı alan ya da yapay ışık ayarı
Video ışıkları, ışığın büyük kısmını ya da tamamını sağladığı
zamanlarda (genellikle yakın çekilen nesnelerde) kullanılır. Bu her
zaman video ışıklarıyla gece kullanılmalıdır. Bu ayar, 4 metreden
(13ft) daha sığ sularda kırmızımsı ışık düzenleyici filtrenin kullanıldığı
bir çekim yapılırken de uygulanır. Kamera otomatiğe ayarlandığı
zaman, aynı dalışta güneş ışığı ve video ışığı sık sık değişimli
kullanıldığında beyaz denge ayarı oldukça iyi çalışır. El ile ayar
yapılan modu kullanıyorsanız, beyaz denge önceden ayarlanmalıdır.
3. Beyazlık balans (manuel, el ile uygulama)
Karmaşık kamera kabinlerinde kullanılan bir ayardır. Bu, beyaz
dengeyi sualtında ayarlamaya veya değiştirmeye yarar. Bu özellik
aynı zamanda ileri düzey renk ayarlarında da kullanılır. Karada, white
balance sensoruna standart beyaz yerine mavi tanımlanırsa, örneğin,
günbatımındaki turuncu renk daha güçlü görünür. Benzeri şekilde,
mavi bir deniz manzarası, turuncu renk beyaz dengesinin referans
noktası olduğunda mavi renk daha mavi gözükmeye zorlanmış olur.
4. Otomatik kilit
Video kamera otomatik moddayken bütün özellikleri kilitler.
Bu özellik, kameranın bütün özelliklerinin tamamen otomatik
olmasını istiyorsanız açık olmalı, kamerayı kendiniz ayarlamak
istiyorsanız kapalı olmalıdır. Her iki modun da kullanımına izin
veren kamera kabinlerinde otomatik kilit genellikle sol kısımdadır

Bulutlu Günler
Mantıksal olarak düşünülenin aksine, bulutlu havalar video çekimi için oldukça uygundur. Bulutlar güneş ışığını çok daha güzel bir parlaklık haline getirerek dağıtır ve videolarda kötü sonuçlar veren tüm yüksek kontrast problemlerini ortadan kaldırır. Pek çok nesne, dağılmış ışıkta görüntülendiğinde daha estetik algılanır, bunun nedeni sert gölgelerin yumuşamasıdır. Burada alınması gerekenntek önlem 20m (65ft)’nin altındaki derinliklerden kaçınılmasıdır ki bu çok zor
değildir çünkü en iyi hareketlilik zaten daha sığ olan sularda gerçekleşir.

Bulutlu Günler
Mantıksal olarak düşünülenin aksine, bulutlu havalar video çekimi için oldukça uygundur. Bulutlar güneş ışığını çok daha güzel bir parlaklık haline getirerek dağıtır ve videolarda kötü sonuçlar veren tüm yüksek kontrast problemlerini ortadan kaldırır. Pek çok nesne, dağılmış ışıkta görüntülendiğinde daha estetik algılanır, bunun nedeni sert gölgelerin yumuşamasıdır. Burada alınması gereken tek önlem 20m (65ft)’nin altındaki derinliklerden kaçınılmasıdır ki bu çok zor
değildir çünkü en iyi hareketlilik zaten daha sığ olan sularda gerçekleşir.

Güneş Işığı ve Kontrast
Doğrudan, parlak güneş ışığı genellikle yardımcı olması gerekirken aslında iki nedenden dolayı sorun oluşturur: “aşırı parlaklık ve/ veya aynı görüntüde yüksek kontrastlı gölgelerin oluşması”. Video kameralar bu durumları eşit olarak kaydedemezler. Fazla parlak kısımlar “yanmış” olarak kaydedilir, hiçbir detay içermeyen ve beyaz, turuncu ya da sarı görünmesi. Derin gölgeler normalde yalnızca parlaklığı güçlendiren çok güçlü ışıklarla kaydedilebilir.
Gelişmiş kamera ve kabin sistemlerinde farklı değerdeki filtrelerle, örneğin yoğunluk arttırıcı gri (ND) filtrelerle bu sorunlar giderilmektedir. Hatta yarı sualtı yarı suüstü çekimlerde ya da suyun altından yüzeye doğru yaptığınız çekimlerde
oluşabilecek parlaklık farklılıkları bu filtreler yardımıyla giderilmektedir. Aşırı parlaklığın olduğu şartlarda 10 ile 12 m (33-40 ft)’nin altında, ışığın daha fazla dağıldığı yerlerde çekim yapmak daha iyidir. Kamera yukarı doğru kaldırılarak çekim yapılan durumlar için önlem alınmalıdır, yine de yanmış bölümler olabilir. Güneşe arkanızı dönmenizin, bir teknenin, resif duvarının ya da mercanların gölgelerini kullanmanızın yardımı olacaktır. Alternatif olarak, nesnenizi
güneşin önünde konumlandırarak güneş ışınlarının hare şeklinden siluetler yaratabilirsiniz.
Örtücü hızınızı arttırırsanız, bu durum otomatik poz kontrolünü güneş ışığının etkisinden korur. Manuel modda iris kontrolü diyaframı azalt modunda ayarlanırsa, genel parlaklığı da azaltmış olursunuz. Çektiklerinizi yüksek kontrast
olanlar ve fazla parlak olanlar şeklinde gruplarsanız sürekli düzenleme yapmak zorunda kalmazsınız. Ancak, yine de, o an o çekimi yapmak zorunda değilseniz yüksek konstrasttan kaçınmak daha güvenlidir.

Orta Çekim
Orta çekim çok daha yakındır ancak mesafe olarak yine nesnenin önemine ve boyutuna bağlıdır. Örneğin bir dalgıcın orta çekimi onu belden yukarı ve başının biraz üzerinde göstermektir. Çok daha küçük bir nesne, bir yengeç gibi, sizi daha
fazla yakınlaşmaya zorlayacaktır ve yengecin tamamı görüntüde çıkacaktır.
Orta çekim, tanıtıcı uzun çekimlerden sonra, ana nesneyi ya da onun hareketlerini göstermek için kullanılır. Genel çekim zengin bir balık resifini gösterirken, orta çekim tek bir özel balık seçer, onu karmaşadan ayırarak hikayenin “yıldızı”
olarak gösterir. Orta çekim aynı zamanda genel çekim ve yakın çekim arasındaki bağlantıdır.
Orta çekim anahtar “aksiyon” çekimidir. Bu çekim dalgıçların birbiriyle ya da sualtı hayatıyla ve çevreyle etkileşimini gösterir. Bir tüplü kurdun gövdesine sarılan deniztavşanı güzel bir örnektir.

Kamerayı Tutuş Teknikleri
Bu teknikleri, suda aralıksız en az 10-15 saniye çekim yaparken deneyin. Sonrasında sonuçları değerlendirin: Objeleriniz ekranda sabit görünür ve gezdirme, döndürme, yakınlaştırma gibi kamera hareketleri daha hoş ve doğal görünür.

1. Ayakta durma ya da dizler üzerine çökme: Kumluk ya da boş bir alanda ayakta durarak ya da dizlerinizin üzerine çökerek çekme alıştırmaları yapın. Kamerayı mümkün olduğunca hareketsiz tutmaya çalışın. Dirseklerinizle destek sağlayın ya da kollarınızı ileri doğru uzatın ve paletlerinizi biraz ayrık tutun.
2. Self tripod (kendinizi üçayak gibi kullanma): Kum ya da çamur bir zemine toz (kum) bulutları yaratmaksızın yerleşmenizi sağlar. Kendinize dikkatsizce davranmanız sonucu oluşabilecek toz bulutları yaratabileceğiniz bir yamaç bulun. Yavaşça yüzükoyun pozisyona geçin. Palet uçlarınızla ve sol elinizin parmak uçları ya da eklem yerleriyle kendinizi destekleyin.
3. Self bipod (kendinizi ikiayak gibi kullanma): Üsttekiyle aynı metodu izleyin ancak sabit durur durmaz denge yeleğinize biraz hava verin. Ufak bir miktar hava kalkmanıza imkan sağlar, böylece sol elinizin desteğine ihtiyaç duymazsınız. Bacaklarınız ve palet uçlarınız bipod şeklini alır.
4. Orta-suda serbest-düşüş pozisyonu: Sabit nesneleri görüntülemek için kullanılır. On saniye boyunca bekleyin, sonra paletleriniz hafifçe ayrık ve uçları dışa dönük şekilde dikey pozisyona dönün.
5. Eğiklik: Vücudunuz yavaşça batarken kamerayı yavaşça sabit objeye doğru ileriye eğin. Daha az yüzerlik kazanmak için denge yeleğinizden bir miktar havayı boşaltın, sonra dizlerinizi kırarak batın. Düşüşün hızı, bir palet dışa dönük ve diğeri
geriye doğru ve aşağıda tutularak kontrol edilir.
6. Zoom kaydırması: Siz yaklaştıkça görüntünün boyutunu küçükten büyüğe doğru değiştiren hoş, kaydırılarak yapılan bir çekimdir. Çünkü odaklama problemleri zoom yapılırken kolayca ortaya çıkabilir, bu nedenle “paletlerinizle zoom yapmanız” daha iyi ve daha doğal görünümlüdür. Yatay olarak yatın, birkaç güçlü palet darbesi vurun ve durun, vücudunuzu esnetin ve bir mesafeye yavaşça kayabilmek için güç kullanın. Kaydırmayı deneyin, yana, aşağıya ve yukarıya doğru açılarda görüntüleyin. Yukarı doğru kayarken nefesinizi vermeyi unutmayın! Bu metot balık fotoğrafları çekmekte oldukça kullanışlıdır.
7. Daireler çizmek: Burada amaç, nesnenizin etrafında bedeninizin kontrolünü kaybetmeden yumuşak bir daire çizmektir. Kaydırılan zoom ile başlayın, bedeninizi objenizin yanında tutun, ama kameranızı nesneyi boydan boya alacak şekilde doğrultun. Nesnenin etrafında bir daire çizin, bir paletinizle yavaşça yön vererek bir zoom ile kaydırarak bitirin.
8. Hareket edenleri takip edin: Hareket eden bir nesneyi takip ederken, sakince palet vurun ve genel yönü takip edin - konunun her bükülmesi ve dönüşünü takip etmeyin. Zaman zaman canlının karenin dışına yüzmesine izin verin, fakat daha sonra kameranızın yerini değiştirin ve böylece nesne sık sık aynı taraftan (genellikle sol) tekrar görüntüye girsin ve tersi yönden (genellikle sağ) çıksın. Aynı metot resif (reef) üstü manzaralar için de kullanılabilir.