VİDEONUN KULLANIM ALANLARI - Deneme Sınavı - 25

Teknik Yönetmen: Stüdyo içi, kontrol odası, kayıt odası ve elektronik grafik gibi stüdyoya bağlı birimlerin tümünde bulunan donanımın bakım ve onarımından sorumlu, yayın sırasında da görüntü ve ses kalitesini gözeterek yönetmene gerekli uyarılarda bulunan kişi (ana denetim görevlisi, stüdyo mühendisi)

Ob-Van birden fazla kamera bağlanabilen; içinde resim seçme ve ses masaları olan, kameraların teknik kontrolleri yapılabilen, gerektiğinde link hattıyla canlı yayın sinyali gönderebilen yayın arabasıdır

1. Görüntüyü kontrol masasına taşıyacak ve iç iletişimi sağlayacak kablo bağlantısı güvenli midir? Kamera yükseldiğinde takılmayacak şekilde gereken boşluk bırakılmış mıdır? Kameranın gidebileceği en uzak noktaya göre yeterli uzunlukta mıdır?
2. Kameranın öne-arkaya denge ayarı doğru mudur? Oynar kafanın yataydikey çevrinme ayarları kameramana uygun mudur?
3. Pedestalin yükselmesini sağlayacak hava basıncı yeterli midir? Dikey kaydırma hareketi açısından bir engel var mıdır?
4. Tekerleklerin hepsini aynı yönde ve (kamerayı olduğu yerde çevirebilmek için) bir tekeri ayrı yönde hareket ettirecek kumanda butonu çalışmakta mıdır? Pedestal direksiyonu zorlanmadan tüm tekerlere kumanda edebilmekte midir?
5. Kabloların tekerleklerin altına sıkışmalarını önleyecek koruyucuların yükseklikleri yeterli midir? Kaydırma hareketi açısından zemin temiz ve pürüzsüz müdür? Ayrıca zemin, kamera bırakıldığında sağa sola kaymayacak şekilde düz müdür?
6. Objektif kapağı açık mıdır? Ön mercek üzerinde leke veya görüntüye yansıyabilecek benzeri bir iz var mıdır? Objektif görüntüyü bozabilecek bir yansıma almakta mıdır?
7. Bakaç aydınlık ayarları kameramana uygun mudur? Kameramanın isteğine
bağlı olarak güvenlik çizgileri, artı işareti ve parlayan noktalar görülebilmekte midir? Kameraman bakaçtan diğer kameraların görüntülerine ulaşabilmekte midir? Kamera yayına kesildiğinde uyarı (kayıt) ışığı yanmakta mıdır?
8. Kollar yeterli uzunlukta ve yükseklikte midir? Zoom kontrol yumuşaklığı
ve hızı kameramana uygun mudur?
9. Netlik ünitesi doğru çalışmakta mıdır?
10. Objektifin odak uzunluğu aralığına göre kameranın konuya uzaklığı uygun mudur? Buna göre geniş, normal, dar açılar belirlenmiş midir?
11. Ön panel üzerinde yapılabilecek uygulamalara göre (örneğin renk ısısına göre) doğru filtre kullanılmış mıdır? Çekim sırasında kullanılacak herhangi bir efekt var mıdır?
12. Diğer kameraların görüntüleri ilgili butonlara basılarak görülebilmekte midir? Çağrı düğmesine basıldığında yönetmene uyarı gitmekte midir?

Gerektiğinde veya değişiklik amacıyla bozulabilse de stüdyo çekimlerinde temel
kurallar şu şekilde sıralanabilir:
1. Çekim Ölçeklerine Uymak: Stüdyoda nesne çoğunlukla insan olduğu için ölçekler, insan özelliklerine göre belirlenir. Masa başında oturan, ayakta duran veya bir koltukta oturan bir insan için; alınabilecek boy, bel, baş gibi ölçekler büyük bir değişiklik göstermeden uygulanır.
2. Üst ve Alt Boşluk: Bir oyuncunun başının veya ayaklarının çerçeveye değmemesi veya kesilmemesi istenir.
3. Bakış Boşluğu: Doğrudan kameraya değil de başka yöne bakan bir oyuncunun baktığı boşluğun biraz daha fazla olması istenir.
4. Yürüyüş ve Kalkış Boşluğu: Oyuncunun yürüme yönünde veya oturduğu yerden kalkmak üzere olan bir kişinin üstünde boşluk bırakılır.
5. Sıradışı Uygulamalar: Alışılmış rutin konuşma, haber gibi stüdyo programlarında çok sıra dışı görüntü düzenlemeleri ilgiyi dağıtacağı için pek kullanılmaz. Örneğin çok yakın, çok genel, alttan veya çok tepeden yapılan çekimler ancak ara görüntü verebilmek amacıyla kısa süreli yapılır. Bununla birlikte yaratıcı kameramanlar, farklı açılardan görüntü vererek yönetmenin kameralarını yayına vermesini sağlayabilirler.

Sola ve Sağa çevrinme: Kameranın üçayak üzerinde olduğunu     düşünelim.Üçayak üzerindeki kamerayı yatay düzlemde sola ve sağa çevirmek ortam içersindeki nesneler, insanlar, durumlar hakkındaki bağı ortaya koymaya yardımcı olabilir. Ortamın tanıtımı bu şekilde yapılabilir. İzleyicinin ilgi merkezinin bir noktadan bir başka noktaya taşınmasında da etkili bir kamera hareketidir. Bu hareketi yaparken unutulmaması gereken, kurguda kamera hareketi içeren çekimlerin kimi zaman başka görüntüye bağlamada zorluk çıkartabileceğidir.

Kameranın bir olayı dışarıdan mümkün olan en iyi noktadan görüntülemeye çalışması onun nesnel (objektif) rolünü vurgular.

Görüntüleme    sembolik olan   bir özellik taşıyor mu? Ülke bayrakları,şirket amblemleri, şehir-bölge ve benzeri vurguları sembolik anlatımda vurgu olarak kullanabiliyor mu?

Orta çekim, olayın bütünün değil, sadece belli bir kısmının ekranda görüldüğü çekim ölçeğidir.

Yakın çekim, genel çekimdeki olayın belli bir detayının ekranı neredeyse tamamen doldurduğu çekim ölçeğidir. Örneğin, yakın çekim belli bir kişinin yüzünü veya belli bir nesneyi tüm ekranı kaplar halde sunmaktadır. Yakın çekimde izleyicinin
dikkati belli bir noktaya odaklandırılır. Yakın çekimler genellikle dar açılı objektiflerle uzak mesafelerden elde edilir.

Yakın çekim: Yakın çekimler duyguyu yansıtmada etkili olur. Kişinin özellikle yüzünün ekranda kapladığı alan fazla olduğu için duygusal ifadelerin aktarımı da o kadar güçlü olacaktır. Yakın çekimler ile kişilerin tepkilerinin yansıtılabileceği de düşünülmelidir. Aynı zamanda, yakın çekimlerin izleyiciler üzerinde merak uyandırabileceğini tekrar hatırlamalıyız. Burada bir kere daha dikkat edilmesi gereken nokta, çok yakın çekimin izleyenlerde yer ve yön algısında zorluklar yaratabileceğidir.

Çerçevenin üstü ile baş arasında boşluğun olmaması veya çok az boşluğun olması görüntülenen kişinin başı ile ilgili sıkıştırılmış bir etki yaratacaktır; bunun tersi olarak fazla boşluğun bırakılması da kişiyi aşağıya doğru çekiliyormuş gibi gösterecektir.

Televizyon haberciliğinde kişilerin çekimi sırasında dikkati çeken ve kişiye ilişkin vurguyu arttırmak için kullanılan en yaygın çekim ölçekleri de göğüs çekim ve yakın çekim şeklinde ifade edilebilir.

Haber kameramanı takip edilen olayı veya oluşturulmaya çalışılan haber öyküsünü sürekli düşünen; kameranın konuyla ilgili görüntü almasını sağlayacak en uygun yeri bulan ve parçaları görselleştirme açısından saptamaya çalışan kişidir. Kendisini olaya veya sunulmak istenen içerik yaklaşımına göre konumlandırır. Kullandığı kamerayı ve malzemeyi görsel vurgulamanın en etkin şekilde yapılabilmesi için en üst seviyede değerlendirebilen kişi olarak görev yapar. Çekim yaptığı yerlerde insanları, olayları ve durumları tespit edebilen kişidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Görselleştirme: Oluşturulacak görsel bütün içinde küçük çekimler veya parçalardan yararlanabilmeyi düşünebilmektir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Öznel (sübjektif) görüntüleme: Kameranın habere konu olan olayların ve ortamın içine girmesidir. Kamera, sanki olayın içinde yer alan bir karakterin tanıklık ettiği biçimde görüntüleme yapar. Öznel anlatıda kameranın objektifi bu kişinin yerini alır; dolayısıyla izleyici de olayları, olguları, durumları ve varlıkları bu kişinin görüş noktasından izler; izleyenin görüşü bu kişinin görüşüyle birleşir. Bundan dolayı öznel anlatı, tekil birinci kişinin anlatı özelliğini taşır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Baş boşluğu: Bir oyuncu ya da sunucunun görüntülenmesi sırasında kişinin başı ile çerçevenin üst sınırı arasında bırakılan boşluk, üst boşluktur. Baş boşluğu sabit bir orana sahip değildir. Çekimlerde kullanılan ölçeklere göre belli oranlarda değişiklik gösterir. Bazı yakın çekimlerde karakterlerin alnından veya yakın noktalarından çerçevelenmesinin belli etkileri yaratmak amacı ile yapıldığını da hatırlatmak gerekir.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Televizyon yapımlarında en temel görüntüleme malzemesi insandır. En kolay bilinen ve akılda tutulabilen ölçüler insana ait olduğu için çekim ölçekleri tanımlanmaya çalışılırken insan anatomisi göz önüne alınmıştır. Elbette, insanın dışındaki nesnelerin de çekimlerin birer parçası olduğunu unutmamamız gerekir. İşte, çekimlerde insanın ve diğerlerinin çekim ölçekleri ile sınıflandırılabilmesinde bazı sorunlar belirmiş, bu yüzden de “ekranda kapladıkları alanı” daha rahat tanımlayabilen bir ortak bir çözüm geliştirilmiştir. Temelde, çekim ölçekleri üç ana grupta ifade edilebilir.
• Genel çekim
• Orta çekim
• Yakın çekim

Doğru cevap E şıkkıdır.

Stüdyodaki izleyicilerin bir bölümünün gösterildiği orta (yarı-genel) çekim denir. Orta çekim izleyiciyi olaya yaklaştırır. Genel çekimdeki esas olay ile onun çevresindekiler arasındaki ilişki belirgin olarak görülür. Orta çekimlerde kamera konuya genel çekimdekine göre daha fazla yaklaşmıştır. Duruma göre de normal veya dar açılı objektif ile olaya bakmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.