VİDEONUN KULLANIM ALANLARI - Deneme Sınavı - 17

Sorunun doğru cevabı C seçeneğinde verilmiştir

Sorunun doğru cevabı B seçeneğinde verilmiştir

Sorunun doğru cevabı A seçeneğinde verilmiştir

Gerçek mekânları, gerçek insanları ve gerçek olayları kendine konu edinen
belgesel sinema ile ilişkili, belgesel başlığı altında yer alan film türlerini şöyle sıralayabiliriz:
• Araştırma Filmi,
• Bilimsel Film,
• Öğretici Film,
• Haber Filmi,
• Gezi Filmi,
• Toplumsal Film,
• Derleme Film,
• Propaganda Filmi,
• Sanat Üzerine Film.

Bilim-Kurgu Film türü ise tamamen hikaye ve senaryoya göre üretilen bir film türüdür. Bu yüzden belgesel başlığı altında yer almaz. Doğru cevap D şıkkıdır.

Sinematografi sözünü oluşturan sözcüklerin kökü Yunancadır ve bu bileşik sözcük “hareketle yazı yazmak” anlamına gelir. Düşünce, hareket, duygusal ifade, ton ve iletişimin söze gelmeyen tüm diğer biçimlerini alıp onları görsel terimler haline getirme sürecidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Perspektifin öğelerinden biri bakış noktasıdır. Sinemada bakış noktası kamera objektifinin durduğu yerdir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Konunun çerçeve içinde kapladığı yere göre büyüklüklerinin değişmesiyle oluşan çekimler dizisine de çekim ölçeği denir. Farklı büyüklükler için kullanılan ifadelerde alınan ölçüt, insan vücududur. Konunun çerçeve içindeki boyunun değişmesi iki biçimde sağlanır. Bunlardan biri kamera ile konu arasındaki mesafedir, diğeri ise kameranın bulunduğu yer değiştirilmeden kullanılan merceğin odak uzunluğuna bağlı olarak yaşanan değişimdir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Gölge-ışık oyununda da karanlık ve aydınlığın derecelendirilmeleri sağlanarak derinlik algısı oluşturulmaktadır. Chiaroscuro aydınlatması olarak isimlendirilen gölge-ışık oyunu aydınlık-karanlık zıtlığı demektir. Chiaroscuro aydınlatmasında konunun belli yerleri aydınlatılırken, diğer yerler tümüyle karanlık kalmayacak şekilde göreli bir koyuluk içerir. Parlak ve koyu alanlar arasındaki geçişler yumuşaktır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Derinlik duygusu yaratmanın yolları ise üst üste bindirme, boyut değişikliği, dikey konum, yatay konum, çizgisel perspektif, gölge-ışık oyunu ve atmosferik perspektif olarak sıralanabilir. Hareketli çerçeve ise konunun çerçevelenmesinin, değişmesi anlamına gelir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Seçilen gerçekliği doğrudan kaydetme, olayları stüdyo yerine olduğu yerde kaydetme ve izleyicide oradaydım duygusu uyandırma gibi amaçlarla ortaya çıkan dolaysız sinemanın (direct cinema) en önemli temsilcileri Robert Drew, D.A.Pennebaker, Frederick Wiseman, Albert Maysles ve Richard Leacock’tur. Senaryonun kullanılmadığı dolaysız sinemada ses kaydı da doğrudan ve eşzamanlı şekilde yapılır. Gerçek zaman ve mekân olabildiğince uzun çekimler kullanılarak korunmaya çalışılır. Dolaysız sinemanın önemli bir başka özelliği belgeselcinin olaya hiç müdahale etmeden, kendi varlığını dahi unutturarak kayıt yapmasıdır. Dolaysız sinemada senaryo yoktur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Bugün anladığımız anlamda belgesel sözcüğünü ilk kullanan ise John Grierson’dur. Grierson, belgeseli “gerçeğin yaratıcı biçimde yorumlanması” şeklinde tanımlamıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Belgesel yapımlarda gerçek yaşam ya da olgulara bağlı kalınarak, gerektiğinde kurmacadan yararlanılabilirse de (tarihi konu alan belgesellerde olduğu gibi), belgesel için “tamamen kurmaca bir tür” tanımlaması doğru değildir. Belgesel sinemanın temelini gerçek kişiler, olaylar, mekanlar vb. oluşturur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Belgesel film, kurmaca filmler gibi önceden yazılan bir senaryo doğrultusunda çekilmez.

Belgesel filmde yer alan kişiler, profesyonel oyuncular değil, mümkün olduğunca gerçek kişiler olmalıdır.

Belgesel filmde mekanlar, ender olarak tarihi belgesellerde olduğu gibi dekorlar aracılığıyla oluşturulabilirse de, gerçek mekanlar olmalıdır.

Belgesel filmler sıklıkla macera filmi niteliğindedir ifadesi de yanlıştır, macera türü kurmaca filmlere aittir.

Belgesel filmi kurmaca filmden ayıran en temel noktalardan biri de belgesel sinemada kurmaca sinemada kullanıldığı anlamda bir senaryo olmamasıdır,  belgesel filmde önemli olan öncesinde yapılan ayrıntılı bir araştırmadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Uzay filmi, belgesel değil kurmaca film türüdür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Derleme film, geçmişte yaşanmış olaylarla ilgili belge ve filmlerin yeniden kurgulanmasıyla gerçekleştirilen film türüdür. Belgeselcinin böyle bir film yapmaktaki amacı, geçmişte yaşanmış olayla ilgili kendi görüş ve anlayışını aktarmaktır. Derleme filmlerde kurgunun tüm inceliklerinden yararlanılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Çekimi gerçekleştirecek ekip elemanlarının belirlenmesi ve çekim için gerekli resmi izinlerin alınması işlemleri, tasarım aşamasında değil çekim öncesi hazırlık aşamasında yapılan işlemlerdir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Çekim sonrası aşama temel üç adımdan oluşur. Bunlardan ilki kurguya hazırlık diyebileceği­miz adımdır. İzleyen adımdaysa kurguya başlanır. Son adım ise çekim sırasında elde edilen tüm ham görüntülerin tek tek kayıtlarının tutularak arşivlenmesidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Derinlik duygusu yaratmanın yollarından biri yatay konum kullanımıdır. Kültürel olarak koşullanmanın sonucu olarak gözün, soldan sağa doğru taramaya yatkın olduğu bilinir. Bu özelliği dikkate alarak görüntü düzenlenmesinde yarar vardır. O halde çerçevede öncelikle algılanmasını istediğimiz figür sola yerleştirilmeli, sağa doğru düzenleme önem sırasına göre yapılmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Belgesel başlığı altında yer alan bu film türlerini şöyle sıralayabiliriz:
• Araştırma Filmi,
• Bilimsel Film,
• Öğretici Film,
• Haber Filmi,
• Gezi Filmi,
• Toplumsal Film,
• Derleme Film,
• Propaganda Filmi,
• Sanat Üzerine Film.

Belgesel filmlerin en temel özelliklerinden biri de gerçek durumun gerçekleştiği anda çekilmesidir. Kurmaca filmlerde olduğu gibi yönetmenin istediği etkiyi almak için aynı sahnenin tekrar tekrar çekilmesi belgesel film için geçerli olmayabilir. Özellikle dolaysız sinema denilen belgesel türe ait yapımlarda kamera önünde gelişen olayın bir gözlemci gibi kaydedilmesi gerektiğinden çekimlerin tekrarı söz konusu olamaz. Örneğin, Primary filminde yaşanan olayların tekrarı söz konusu değildir. Olay, anında kaydedilir ya da kaçırılır, ancak tüm belgeseller için bu durum geçerli olmayabilir.