VETERİNER MİKROBİYOLOJİ VE EPİDEMİYOLOJİ

Stafilokok türlerinde antijenik yapı oldukça komplekstir ve farklılıklar gösterir. Stafilokokların hücre duvarında, pepdidoglikan, teikoik asit ve protein A (bazı suşlarda) olmak üzere üç önemli antijenik yapı bulunur.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Sığır mastitisi bazı durumlarda koagülaz negatif stafilokoklardan da ileri gelebilir. Bunlar arasında S.epidermidis, S.hyicus, S.xylosus ve S.sciuri bulunmaktadır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Tür          Pigment     Hemoliz CF Koagülaz Maltoz Mannitol DNaz
S.aureus   Altın sarısı      +        +       +         +         +         +          +

Alfa hemoliz oluşturan türlere örnek olarak, S.dysgalactiae, S.uberis ve S.bovis verilebilir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Hayvan orijinli streptokokların, domuz yetiştirme ve işleme tesislerinde çalışan bireylerde ciddi infeksiyon yapabilen S.suis hariç halk sağlığı yönünden önemi sınırlıdır. S.suis, domuz kesimhanelerinde çalışanlarda ve çiftçilerde meningitis, artiritis, septisemi, ishal ve kulak infeksiyonuna neden olmaktadır

Lancefield gruplandırmasında çoğu tür D grubunda yer almıştır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Enterokok infeksiyonlarının patogenezinde etkili olan virulens faktörleri tanımlanmıştır. Bunların, agregasyon maddesi, jelatinaz, sitolizin, hyaluronidaz, lipaz, lipoteikoik asit, hemaglutinin, ekstraselüler yüzey proteini, yüzey karbohidratları ve süperoksit dizmutazlar olduğu ortaya konulmuştur.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Lancefield gruplandırma: 1930 yılında Lancefield adlı araştırıcı tarafından geliştirilen bu yöntem, streptokokların hücre duvarında bulunan polisakkarit yapıdaki grup spesifik C maddesi temel alınarak yapılan ve presipitasyon esasına dayanan bir sınıflamadır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Stafilokoklar, genellikle %6 tuzda üreyebilirler. Optimum üreme sıcaklıkları 30-37°C arasındadır.

Stafilokok türlerinde antijenik yapı oldukça komplekstir ve farklılıklar gösterir. Stafilokokların hücre duvarında, pepdidoglikan, teikoik asit ve protein A
(bazı suşlarda) olmak üzere üç önemli antijenik yapı bulunur. Bu yapıların önemli özelliklerinden biri, stafilokoklar ile mikrokoklarının taksonomik ayrılması için yarar sağlamasıdır. Teikoik asitin yapısı, Stafilokok türleri için özel yapılar içerebilir (Örneğin, teikoik asitin alkol kısmı S.aureus suşlarında ribitol, S.epidermidis ve S.intermedius suşlarında gliserol). S.aureus suşlarının hücre duvarında bulunan önemli protein yapılar vardır. Bunlar “clumping faktör” (bağlı koagülaz) ve antifagositik özellik taşıyan protein A’dır. Protein A, pepdidoglikan tabakasına bağlanabilir veya ortama kısmen salınabilir. Bazı S.aureus suşlarının polisakkarid yapıda bir kapsülü bulunur ve bakteriye antifagositik bir özellik kazandırır.

Bazı S.aureus suşlarının polisakkarid yapıda bir kapsülü bulunur ve bakteriye antifagositik bir özellik kazandırır.

Stafilokok türlerinin, hayvanlarda neden olduğu klinik tabloların başında septisemi ve irinli yara infeksiyonu gelmektedir. Ayrıca mastitislerin en genel etkenidir. Tavuk ve hindilerde artiritis, septisemi, gangrenöz dermatit ve omfalitis, köpeklerde otitis eksterna ve üriner kanal infeksiyonuna neden olur.

İnsanlarda stafilokok türlerinin neden olduğu infeksiyonların başlıcaları, nosokomial infeksiyonlar, sinuzit, tonsillit, pneumoni, osteomyelit,
toksik şok sendrom ve gıda zehirlenmesidir.

Eksfoliatin A ve B (stafilokokkal exfoliatin toksin, sET) bazı S.aureus ve
S.hyicus (shET) suşları tarafından üretilir. S.hyicus (shET) bebeklerde stafilokokkal scalded-deri sendromu (SSSS) ve domuzlarda dermatitise neden olur. Toksik şok sendrom toksin-1 (TSST-1; enterotoksin F, pirojenik ekzotoksin C), toksik şok sendroma neden olur. Lökosidin, bazı türlere (tavşan, sığır, insan) ait makrofaj ve nötrofillerin hücre membranının permeabilitesini değiştirerek ölümüne neden olur.

Enterotoksinler, A, B, C1, C2, C3, D, E olarak ayrılırlar ve yaklaşık 30 kD ağırlığında tek polipeptid zincirli protein yapısında ekstraselüler proteinlerdir. Bu
toksinler, çoğunlukla S.aureus ve S.intermedius suşları tarafından sentezlenir ve
yüksek düzeyde ısı-direnci (100°C de 30 dakika) gösterirler. İnsanlarda gıda zehirlenmesine neden olan bu toksinler, başta süt ve yumurtadan yapılmış yiyecekler olmak üzere (çiğ süt, krema, peynir, dondurma), et suyu, balık, istiridye gibi gıdalarda bulunabilir.

Hayvanlarda önemli olan Streptokok türlerinin neden olduğu infeksiyonların
başında atlarda gurm (su sakağısı), sığırlarda mastitis, domuzlarda streptokokkal
meningitis, köpeklerde neonatal septisemi, irinli yangılar ve toksik şok sendrom
gelmektedir. Ayrıca S.pyogenes insan patojeni olmasına karşın sığırlarda mastitis
(ender), köpeklerde tonsillitis ve taylarda lenfangitise neden olur.

S.suis, domuzlarda meningitis, artiritis, septisemi ve bronkopnöymoni ve ender olarak endokarditis, neonatal ölümler ve abortusa neden olur.

Normal bakteriyel floranın parçası olan Enterokoklar özellikle insanlarda son
yıllarda önemli infeksiyonlardan izole edilmektedir. İnsanlarda nosokomial bakteriyemi, peritonitis, endokarditis, üriner sistem ve yumuşak doku infeksiyonlarına neden olmaktadır. Hayvanlarda sporadik infeksiyonlara neden olur.

Stafilokok türleri kok şeklinde, 0.5-1.5 µm (ortalama 1 µm) çapında, tek tek, çiftler veya düzensiz kümeler tarzında görülürler. Gram pozitif, hareketsiz, sporsuz, fakültatif anaerob, kemoorganotrofik bakterilerdir. Kuvvetli Gram
pozitif olmalarına karşın eskiyen kültürlerde Gram negatif boyanabilirler. Hem
respiratorik hem de fermentatif metobolizmaya sahiptirler. Katı besiyerlerinde
kolonileri kısa sürede şekillenir ve pigment oluşturur. Pigmentleri türden türe değişiklik göstermektedir ve beyaz, krem, bazen de sarı-kırmızı olabilir.