VETERİNER MİKROBİYOLOJİ VE EPİDEMİYOLOJİ

İklim, fiziksel (abiyotik) çevre faktörlerindendir.

Flora, biyolojik (biotik) çevre faktörlerindendir.

Aynı değerdeki sayısal verilerin birleştirilmesi ile elde edilen çizgiler veya bunu içeren haritalara İzoplet Haritalar denir.

Flora bir yerin bitki örtüsüdür.

Şıklarda verilenlerin tamamı mikroorganizmaların vücuda giriş yollarıdır.

Bir infeksiyonun endemik olarak seyrettiği bir bölgede, infeksiyon etkenini barındıran veya hastalanan hayvanlara Primer Konak denir.

Vücudundagelişme evrelerinden birini, genellikle aseksüel üreme geçiren parazit bulunduran konaklara ara konak denir.

Epidemiyolojinin çalışma alanları veya amaçları üç ana bölüm altında incelenebilir.
1. Epidemiyoloji, nedeni bilinmeyen hastalıkların kökeninin araştırılmasında bir teşhis aracı olarak kullanılabilir. Epidemiyoloji muhtemel hastalık nedenleri ve hastalığı etkileyen faktörler arasında ilişkiyi kurar. Epidemiyoloji hastalıklara genişletici yaklaşım (holistik yaklaşım) ile, klinik ve laboratuvar ise daraltıcı yaklaşım (redüksiyonistik yaklaşım) yönü ile eğilir.
2. Epidemiyoloji, populasyondaki infeksiyonların özelliklerinin belirlenmesinde kullanılabilir. 
3. Epidemiyoloji, infeksiyon kontrol programlarının planlanması ve izlenmesinde kullanılabilir.

Tanımlayıcı epidemiyoloji, hastalığın dağılımı, boyutları, görülme zamanı, etkilenen türler ve populasyonlar, hastalık sıklığı, yeni vakaların görülmesi, olası etken, konak ve çevre faktörleri ve bulaşma yolları gibi yönlerini kapsar.

Teorik epidemiyoloji doğal hastalık oluşumu ve bununla ilgili faktörlerin matematiksel olarak değerlendirilip hastalık modeli oluşturulmasını kapsar.

İnfeksiyöz etkenlerin çoğunluğu, birden fazla hayvan türünde hastalık oluşturabilmesine karşın bazı infeksiyonlar bazı hayvan türlerinde kesinlikle görülmez. Buna doğal direnç denir ve temelde o türün genetik yapısına bağlı fizyolojik veya yapısal özellikleri ile ilişkilidir.

Herediter bulaşma: Anne veya babanın genomuna entegre olabilen bazı infeksiyon ajanların DNA kopyalarının embriyoya taşınmasıdır (örn; retrovirüsler).

İnfeksiyon etkenlerini vücutlarında taşıyıp, diğer tür hayvanlara bulaştıran vertebralı aracılara rezervuar ve rezervuar konak denir.

Enfeksiyon etkenini taşıyan ve genellikle hastalanmayan, fakat bulaşmada rol oynayan konağa sekonder konak denir.

Latent infeksiyon konak ile patojen arasındaki ilişkinin dengeli olduğu durumlarda patojenin hastalık belirtileri oluşturmadan vücutta bulunmasını ifade eder.

Fırsatçı infeksiyon, hayvanın normal florasında bulunan mikroorganizmaların, floranın bozulması veya bağışıklığın baskılanması halinde oluşturdukları infeksiyon şeklidir.

İnsidens, bir populasyonda, belirli bir zaman periyodu içinde ortaya çıkan yeni hastalık vakalarını belirtir.

Tanımlayıcı epidemiyoloji, sahada hastalığın ve hastalık nedenlerinin gözlenmesi anlamına gelir ve epidemiyolojik bir araştırmanın ilk adımıdır.

Teorik epidemiyoloji, doğal hastalık oluşumu ve bununla ilgili faktörlerin matematiksel olarak değerlendirilip hastalık modeli oluşturulmasını kapsar.

Stres, çevreden gelen ve vücudun dengesini bozan uyarımlara karşı oluşan biyolojik reaksiyonların bir yansımasıdır. Stres yaratan faktörlere stresör denir. Örnek olarak; iklim değişiklikleri, travma, yapılan işin güçlüğü ve doğum verilebilir. Eğer strese karşı gelişen biyolojik reaksiyon uygun veya yeterli değilse patolojik lezyonlar ortaya çıkar. Stres, çeşitli hastalıkların sekonder belirleyicisidir.

Çiftleşmenin herhangi bir anından doğuma kadar geçen sürede olan bulaşmaya Kongenital bulaşma denir.