VETERİNER MİKROBİYOLOJİ VE EPİDEMİYOLOJİ - Deneme Sınavı - 15

Perakut infeksiyon hastalığın seyrine göre infeksiyon tipidir. Doğru cevap C'dir.

Opurtinistik epidemiyolojik açıdan populasyonlarda seyreden infeksiyon tiplerinden biri değildir. Doğru cevap E'dir.

Bioklimatogramlar; iklimin hastalık üzerindeki etkisini epidemiyolojik açıdan değerlendirmeye yarayan grafiklerdir. Bu grafikler bir bölge
için ısı ve yağış miktarlarının ortalamasını genellikle bir yıl için aylık dilimler
halinde gösterirler. Bu grafikler biyolojik verilerin (serbest yaşayan patojenlerin
ve vektörlerin minimum veya maksimim yaşama koşulları gibi) değerlendirilmesinde kullanılır.

Vertikal Bulaşma
İnfeksiyöz etkenlerin bir nesilden diğerine taşınmasına vertikal bulaşma denir.
Diğer bir deyişle, vertikal bulaşma infeksiyonların annedan embriyoya veya fetusa
geçmesidir. Vertikal bulaşma herditer veya kongenital bulaşma şeklinde olabilir.

Etkeni taşıyan ve genellikle hastalanmayan, fakat bulaşmada rol oynayan
konağa sekonder konak denir. Örneğin; yabani kuşlar barsaklarında Campylobacter jejuni taşırlar, koyunlar ise bu etkenden dolayı atık yaparlar. Bu durumda
Campylobacter jejuni için koyunlar primer konak, yabani kuşlar sekonder konakdır.

Fokal infeksiyon, vücudun bezsi ve cepsi yapılarındaki odaklardan kaynaklanan infeksiyon şeklidir. Bazı patojenler, farinks,
larinks, tonsil, sinus ve diş yuvaları gibi fokal odaklara yerleşme eğilimidedir. Bu
patojenler uygun koşulları bulduklarında fokal odakta veya vücuda yayılarak
beyin zarı, karaciğer ve böbrek gibi organlarda infeksiyon odakları oluştururlar

Bireyleri arasında ve diğer populasyondaki hayvanlarla çok teması olan
populasyonlara kontagiyöz populasyon denir. Kontagiyöz hayvan populasyonlarının hacimlerini belirlemek güçtür. Çünkü böyle populasyonlar dağınık ve serbest olarak bulunurlar. İnfeksiyöz hastalıklar kontagiyöz populasyonlarda daha
kolay yayılır, yerleşir ve daha uzun süre devam eder

Pandemik İnfeksiyon
Çok geniş boyutlu olan, ülkelerarası, hatta kıtalararası yayılma eğilimi gösteren
epidemilere pandemi adı verilir. Pandemik infeksiyonlar görüldükleri ülkelerde
genellikle endemik seyir göstermezler, yani pandemik infeksiyon oluşmadan önce
o populasyonda hastalık yoktur. Pandemilere virulensi çok yüksek olan mikroorganizmalar, neden olurlar. Pandemiler genellikle belirli ve uzun zaman periyotlarında ortaya çıkarlar. Bunun başlıca nedeni, latent dönemde populasyondaki sürü
bağışıklığının çok düşük düzeye inmesidir.

Morbidite, bir populasyondaki hasta veya infekte hayvanların populasyondaki tüm hayvanlara oranıdır ve genellikle yüzde oranla ifade edilir. Örneğin; bir
sürüde 200 koyunun 50’sinde brusellozis saptanmışsa morbidite oranı %25 dir.
Morbidite, genellikle klinik seyirli infeksiyonların bulaşma gücünü göstermek
için kullanılan bir ölçüdür

İnsidens, bir populasyonda, belirli bir zaman periyodu içinde ortaya çıkan
yeni hastalık vakalarını belirtir. Diğer bir deyişle, insidens hayvanların sağlıklı konumdan hasta konuma geçişini ölçer. İnsidensin iki önemli unsuru; yeni
vakaların sayısı ve yeni vakaların oluştuğu zaman aralığıdır. Bir hastalığın bir
populasyondaki insidensini saptamak için belirli aralıklarla araştırma yapılması
gerekir. İnsidens oranında, pay belli zaman aralığındaki vaka sayısını, payda
her bir hayvanın riskte olduğu zaman aralığının toplamını kapsar.

Hayvan hareketleri tamamen kısıtlanmış ve dışarıyla hiç
ilişkisi olmayan populasyonlara kapalı populasyon denir. Böyle populasyonlarda
damızlıklar sürü içinden seçilir ve sürüde doğan yavrular yetiştirilir. Hatta daha
sıkı kapalı populasyonlarda yem işletmede hazırlanır. Hatta hayvanların kesim işlemi bile aynı işletme içinde gerçekleştirilir.

Gram pozitif, hareketsiz, sporsuz, fakültatif anaerob, kemoorganotrofik bakterilerdir. Kuvvetli Gram pozitif olmalarına karşın eskiyen kültürlerde Gram negatif boyanabilirler.

S.aureus Sığır; Mastitis

Koyun; Mastitis, kuzu piyemisi, dermatitis

Keçi; Mastitis, dermatitis

Domuz; Memede botriyomikoz

At; Botriyomikoz, mastitis

Köpek-Kedi; İrinli infeksiyonlar

Kanatlı; Artiritis, omfalitis, septisemi, gangrenöz dermatit.

S.hyicus (shET) bebeklerde stafilokokkal scalded-deri sendromu (SSSS) ve domuzlarda dermatitise neden olur.

Kuzu piyemisi, kuzularda görülen bu hastalık kene piyemisi olarak da isimlendirilmektedir. Hastalığın primer etkeni S.aureus olarak kabul edilmektedir. Ancak hastalığın ortaya çıkmasında, Ixodes ricinus kenelerinin rolü de bulunmaktadır.

S.aureus suşlarının insan ve sığır kolonileri altın sarısıdır. Bazı koagülaz negatif stafilokokların kolonileri de pigmentli olabilir.

Katı kültürlerde 1 mm çapında şeffaf, parlak ve S tipli koloniler oluştururlar, sıvı ortamlarda ise dipte tortu oluşturarak ürerler.

S. zooepidemicus sekonder pnöymoniye sebep olur.

Streptokokların hızlı teşhisinde PCR tekniği oldukça yararlıdır. Bu teknik özellikle Gurm’da şüpheli hayvanlardan alınan burun svaplarında canlı ya da ölü S.equi suşlarını saptamada kullanılmaktadır.

Hayvanlarda sporadik infeksiyonlara neden olur. En önemli problem kahverengi yumurtacılarda görülen amiloid artropati (E.faecalis) ve sığırlarda subklinik mastitistir.