VETERİNER LABORATUVAR TEKNİKLERİ VE PRENSİPLERİ - Deneme Sınavı - 3

Vakumla yapılacak süzme işleminde Nuçe hunisi ve erleni kullanılır. Erlenler ve beherler değişik ebatlarda camdan ya da polisitrenden yapılmış malzemelerdir. Çöktürme, titrasyon, buharlaştırma ve süzme gibi işlemlerde kullanılırlar. Doğru cevap A’dır.

Ölçü kapları sıvıların hacminin ölçülmesi amacıyla kullanılırlar. En çok kullanılan ölçü kapları mezür, ölçülü balonlar (Balon joje), pipet ve bürettir. Balon, erlen, beher, şişe gibi cam kaplar belirli hacimleri gösterseler de yaklaşık hacmi belirlediklerinden ve üzerlerinde hacim çizgisi bulunmadığından ölçü kabı olarak kullanılmazlar. Doğru cevap C’dir.

Otomatik pipetler, küçük hacimdeki sıvıların transferinde kullanılır. Çeşitli ölçüde pipetler vardır, bazıları istenilen hacime göre ayarlanabilirken, bazıları da sabit hacimlidirler. Otomatik pipetlerde sıvıyı içine alan tek kullanımlık belirli hacimli uçlar vardır. Otomatik pipet eğer 10 µl ve daha düşük hacimleri ölçüyorsa şeffaf (beyaz) uçlar kullanılır. 10-100 µl arasında sarı uç, 100-1000 µl arasında ise mavi uçlar kullanılır. Bazı otomatik pipetlerde küçük siyah bir butona basılarak baş kısım çevrilir ve pipetle çekilecek hacim ayarlanır. Doğru cevap D’dir.

pH elektrotu hidratasyonunu sağlamak için devamlı olarak deiyonize suda veya özel saklama solüsyonunda tutulmalıdır. Ölçüm sırasında sıcaklık düğmesi oda sıcaklığına ayarlanır. Saklama solüsyonundan çıkarılan elektrotun ucu yumuşak bir bez yada kağıt havlu ile kurutulur. Sonra elektrot standart solüsyona daldırılır ve kalibrasyon yapılır. Elektrot standart solüsyondan çıkarılır ve deiyonize su ile bolca yıkanır. Gazlı bez ile kurutulur ve yine pH’sı bilinen ikinci bir solüsyonla kontrol edilerek ince ayarı yapılır. Bu solüsyondan da çıkarılan elektrot deiyonize su ile bolca yıkanır, kurutulur. Artık elektrot pH’sı ölçülecek olan solüsyona daldırılır, biraz bekledikten sonra pH metreden sıvının pH’sı okunur. Solüsyondan çıkarılan elektrot tekrar deiyonize su ile yıkanır, saklama solüsyonuna daldırılır ve statifine yerleştirilir. Doğru cevap D’dir.

Teraziler, biçimlerine göre çift kefeli, üstten tek kefeli veya içten tek kefeli olabilir. Tek kefeli teraziler genellikle elektronik ve dijital göstergelidir. Yüksek duyarlıkta teraziler genellikle içten tek kefelidir. Duyarlılıklarına ve ölçüm kapasitelerine göre teraziler beş grupta toplanabilirler. 1. Kaba teraziler: Kapasiteleri 500 g olup 10 mg’a kadar duyarlıdırlar. 2. Makro teraziler: Kapasiteleri 200 g olup 0.1 mg’a kadar duyarlı 3. Yarı-mikro teraziler: Kapasiteleri 10-80 g olup 0.01 mg’a kadar duyarlı 4. Mikro teraziler: Kapasiteleri 20 g olup 0.001 mg’a kadar duyarlı 5. Ultra mikro teraziler: Kapasite 2,5 g, 0.00002 mg’a kadar duyarlı. Doğru cevap B’dir.

Santrifüjlerin zemine konabilen ve masa üzerinde kullanılabilen birçok çeşitleri vardır. Horizontal veya belirli bir açıda (45-52 derece) dönüş sağlayan santrifüjler kullanılır. Santrifüjün dönüş hızını belirleyen birimler RCF-G (rölatif santrifugal güç) ve rpm (dakikadaki devir sayısı)’dır. Mikrohematokrit santrifüjlerde 11.000-15.000 rpm veya 14.000 G’de eritrositler ayrılır. Ultrasantrifüjler genellikle araştırmalarda kullanılan 90.000-100.000 rpm veya 178.000 G dönüş sağlayabilen santrifüjlerdir. Bir de soğutmalı santrifüjler vardır. Bunlar santrifüj işlemi sırasında ısının -15 °C den 25 °C’ye kadar istenen bir sıcaklıkta tutulmasını sağlarlar. Doğru cevap B’dir.

Gravimetrik analizlerde çok kullanılan bir ısıtma ve buharlaştırma aracıdır. Buharlaşan maddenin sıçramaması ve kapların çatlamaması açısından yararlıdır. Su banyoları suyun kaynama sıcaklığına kadar olan ısıtmalar ve yanıcı maddelerin buharlaştırılmasında kullanılır. Bazı analizlerde hazırlanan deneyler belirli bir süre, belirli sıcaklıktaki suda inkübasyona bırakılmalıdır. Doğru cevap D’dir.

Etüvler, nem tayini, kimyasal maddelerin kurutulması, laboratuvar malzemelerinin kurutulması, numunelerin sabit ağırlığa getirilmesi, kuru havalı sterilizasyon gibi birçok ısıtma ve kurutma işlemlerinde kullanılan laboratuvar cihazlarıdır. Kurutma dolapları veya kuru hava sterilizatörleri olarak da adlandırılır. İki veya daha fazla sayıda rafı bulunan değişik şekil ve büyüklüklerdedir. Düşük sıcaklıklarda kurutma için kullanılır. Sıcaklıkları duyarlı olarak ayarlanabilir. Etüvler, farklı çalışma sıcaklıklarına sahip olmakla beraber çoğunlukla ortam sıcaklığını 5°C’den 250°C sıcaklığa kadar ısıtma yapabilir. En fazla 300°C sıcaklığa ulaşılabilir. Doğru cevap D’dir.

Basınç altındaki doymuş buhar ile sterilizasyon, laboratuvar materyallerinin sterilizasyonunda kullanılan en etkili yöntemdir. Otoklavlar bu amaç için kullanılan cihazlardır. Basınç altında nemli ısı ile sterilizasyon en hızlı, basit ve etkili fiziksel sterilizasyon yöntemidir. Otoklavda içindeki basıncı göstermek için manometre, sıcaklığı göstermek için termometre ve su seviyesini göstermek için özel kısımları vardır. Doğru cevap C’dir.

Bagetler, farklı ebatlarda iki ucu bek alevinde kütleştirilmiş cam çubuklardır. Reaksiyon karışımlarını veya deney tüplerine konulan çözeltileri karıştırmak amacıyla kullanılır.

Desikatörler, kuru bir atmosfer sağlayan kapalı kaplardır.

Duyarlılıklarına ve ölçüm kapasitelerine göre teraziler beş grupta toplanabilirler.
1. Kaba teraziler: Kapasiteleri 500 g olup 10 mg’a kadar duyarlıdırlar.
2. Makro teraziler: Kapasiteleri 200 g olup 0.1 mg’a kadar duyarlı
3. Yarı-mikro teraziler: Kapasiteleri 10-80 g olup 0.01 mg’a kadar duyarlı
4. Mikro teraziler: Kapasiteleri 20 g olup 0.001 mg’a kadar duyarlı
5. Ultra mikro teraziler: Kapasite 2,5 g, 0.00002 mg’a kadar duyarlı

Analitik Terazi: Bu tür teraziler 200 g ağırlık tartacak kapasitededir ve hassiyetleri 0.1 mg’dır Bunun çeşidi makro terazidir.

Su Banyoları (Çalkalamalı Su Banyosu): Gravimetrik analizlerde çok kullanılan bir ısıtma ve buharlaştırma aracıdır.

Kum Banyoları: Isıya dayanıklı ve içi kum dolu metal kaplardır. Isıyı oldukça düzgün sağlayan ısıtıcı çeşididir. 250°C civarında ısıtmalar için kullanılır. Yüksek ısılarda kumun sıçraması dezavantajdır.

OTOKLAVLAR: Basınç altındaki doymuş buhar ile sterilizasyon, laboratuvar materyallerinin sterilizasyonunda kullanılan en etkili yöntemdir

Etüvler, nem tayini, kimyasal maddelerin kurutulması, laboratuvar malzemelerinin kurutulması, numunelerin sabit ağırlığa getirilmesi, kuru havalı sterilizasyon gibi birçok ısıtma ve kurutma işlemlerinde kullanılan laboratuvar cihazlardır.

Düşük Hızlı Santrifüjler: Oldukça ağır partiküllerin çökelmesinde kullanılan düşük hızlı santrifüjlerin en
yüksek hızları 4.000-5.000 devir/dakikadır (3.000 x g).

Desikatörler, kuru bir atmosfer sağlayan kapalı kaplardır. Dış atmosfer şartlarından etkilenen kimyasal madda veya kurutucular burada saklanır. Desikatörler kimyasal madde veya gereçleri kurutmak amacıyla değil daha çok onların kuruluğunu korumak amacıyla kullanılır.

En çok kullanılan ölçü kapları mezür, ölçülü balonlar (Balon joje), pipet ve bürettir. Balon, erlen, beher, şişe gibi cam kaplar belirli hacimleri gösterseler de yaklaşık hacmi belirlediklerinden ve üzerlerinde hacim çizgisi bulunmadığından ölçü kabı olarak kullanılmazlar.