VETERİNER LABORATUVAR TEKNİKLERİ VE PRENSİPLERİ - Deneme Sınavı - 16

Tip I Su: En az karışıklık ve en üst düzeyde dikkat ve doğruluk gerektiren test yöntemlerinde (iz element saptanması, enzim ölçümleri, yüksek verimli kromatografi, elektrolit tayinleri, tampon ve standart hazırlama vb.) kullanılır. Tip I su üretildikten hemen sonra kullanılmalıdır. Çünkü çok hızlı bir şekilde CO2 absorbe
eder. Depolandıktan sonra yüksek özdirencini (resistivite) kaybeder. NCCLS tarafından biyokimya laboratuvarları için Tip I su önerilmektedir.

Damıtık su elde etme yöntemleri;
1. Filtrasyon
2. Distilasyon
3. Deiyonizasyon
4. Ters ozmoz
5. Adsorbsiyon
6. Diğer yöntemler

Kalibrasyonu sınırlı alanlarda kullanılabilecek yapıda çıkan cihazlar, mümkün olduğu ölçüde kalibrasyonu uygunsuz çıkan bölgeleri/fonksiyonları iptal edilerek kullanıma verilir. Bu tür cihazlar, sarı renkli kalibrasyon etiketi ile markalanır. Bu cihazlar kullanılırken sapmalar göz önüne alınır. Sarı renk etiketli ölçüm aletlerinde, kullanımına izin verilmeyen ölçüm bölgesi çıkmayan kırmızı boya ile işaretlenir.

Uluslararası birim sistemi (SI) ne göre "kuvvet" fiziksel büyüklüğünün birimi "newton" dur.

Tip II Su: Kalitatif kimya yöntemleri için kullanılır, ayrıca hematoloji, immunoloji ve mikrobiyolojide yürütülen yöntemlerin çoğunda kullanılabilir. Tip II kalitesinde saf su, tamponların hazırlanması ya da cam eşyaların son yıkanması gibi laboratuvardaki düzenli uygulamalar için önerilir. Tip II su, optimize depolama cihazlarında rahatlıkla depolanabilir. Steril şişelenmiş sudur.

Tip III  kalitede saf su genellikle ters ozmoz sistemiyle üretilir.

Az miktarda asit veya baz ilavesine karşılık H+ derişimi sabit kalan sistemlere tampon sistemler denir. Tampon sistemler zayıf asit ve tuzu ya da zayıf baz ve tuzundan meydana gelen çözeltilerdir. Genellikle bazlarının adıyla anılır. Asetat tamponu, fosfat tamponu gibi.

Çözücü ilave etmek suretiyle çözeltinin derişiminin azaltılması işlemine seyreltme veya sulandırma denir.

Yoğunlaşma/Yoğunlaştırma: Kimyada bir karışımın bileşimindeki sıvıyı yitirerek daha koyu kıvama gelmesi işlemidir. Diğer bir ifade ile bir çözeltinin hacmi azaltılarak çözünen partikül sayısının artırma işlemidir.

Bir cismin, belirli sıcaklık ve basınç altında, birim hacminin ağırlığına özgül ağırlık denir.

Elektrolitler; Suda çözündüklerinde elektrik akımını ileten bileşiklere elektrolit adı verilir. Çözeltiye elektrik akımı verildiğinde negatif yüklü iyonlar anoda, pozitif yüklü iyonlar ise katoda doğru hareket ederek elektrik akımının iletilmesine yol açar. Bir çözeltinin elektriği iletme kapasitesi, çözeltide bulunan iyonların derişimine bağlıdır.

Normal Çözeltiler; Bir maddenin 1 eşdeğer gramını bir litresinde bulunduran çözeltilerdir.

Bir çözeltide bulunan partiküllerin yol açtığı basınç, ozmotik basınç olarak tanımlanmaktadır. Ozmotik basınç, partikül sayısına ve partikülün zardan geçme özelliklerine bağlı olarak değişir.

Az miktarda asit veya baz ilavesine karşılık hidrojen iyonu (H+) derişimi sabit kalan çözeltilere tampon çözelti denir.

Vücut tampon sistemleri görev yaptıkları yerler dört başlıkta incelenir;

Burada genel formülü uygularsak

V1 x C1 = V2 x C2

500 x 3 = 750 x C2

Buradan C2 = 1500 / 750 = 2 M hesaplanır.

Bu gibi hesaplamalarda daima litreyi dikkate almak gerekir. O halde500 ml de 14 gram çözünen madde varsa 1 L’de çözünen KOH miktarı 28 g olarak hesaplanır. KOH için mol sayısı 39+16+1 = 56 olduğuna göre ve 56 g/L = 1 M bilindiğine göre 28/56 = 0,5 M bulunur.

Analitik teraziler ideal olarak ısı ve rutubet değişikliklerinin minimum olduğu bir odada bulunmalıdır. Hava akımından, direkt güneş ışığından, etüv ve Benmari’den kaynaklanan ısı ve tahrip edici dumanlardan korunmalıdır. Terazinin üzerine konduğu masa yumuşak olmamalı, titreşim bulunmamalıdır. Aşırı titreşimler terazinin altına 2.5 cm kalınlığında plastik bir sünger tabakası konarak engellenebilir.

Duyarlılıklarına ve ölçüm kapasitelerine göre teraziler beş grupta toplanabilirler.

Sınıf I biyolojik kabinler personeli ve çevreyi enfeksiyon riskinden korumaya yönelik tasarlanmış, ürün koruma özelliği olmayan kabinlerdir. Ön açıklıktan giren hava HEPA filtrelerden geçerek doğrudan dışarı atıldığından uçucu kimyasal maddeler, radyoaktif maddeler ile daha güvenli çalışma sağlar. Ekzos sistemi, doğrudan dışarı ortama bağlantılıdır.