VETERİNER HİZMETLERİ MEVZUATI VE ETİK

Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization-WHO) halk sağlığını, “Halkın sağlığının korunması ve geliştirilmesi amacıyla yürütülen hizmetler bütünü” olarak açıklamış ve yürütülecek hizmetleri sınıflandırmıştır:
• Bulaşıcı ve/veya bulaşıcı olmayan hastalık ve diğer sağlık sorunlarının önlenmesi ve sağaltımı,
• Sağlığın korunması ve yaşamın geliştirilmesi,
• Hastalıkların tanı ve sağaltımları için gerekli işlemlerin organizasyonu ve gerçekleştirilmesi,
• Hastaların ve özürlülerin iyileştirilmesi amacıyla uygulanan hizmetler.

Epidemiyoloji: Belirli bir hayvan veya insan populasyonlarında hastalıkların ortaya
çıkışı, yayılışı, bu hastalıklardan korunma ve kontrol stratejileri, yaralanma ve öteki
sağlıkla ilgili olayları inceleyen bilim dalı.

Hayvansal Üretimi Gerçekleştirmeye Yönelik Yürütülen Hizmetler

Zoonotik hastalıkların tanı, gözlem ve kontrolleri

Hayvan hastalıkları epidemiyolojisi üzerinde karşılaştırmalı tıp araştırmalarını planlama ve yürütme

Araştırma merkezleri ve halk sağlığı laboratuvarları için gerekli laboratuvar hayvanlarını yetiştirme ve bunları sağlıklı kılma

Hayvan hastalıkları başta olmak üzere hayvancılığın insanı ilgilendiren ve halk sağlığını etkileyen konularda bilirkişilik yapma ve teknik toplantılara katılma

 İş yeri hekimliği

 Hayvan refahını koruma

Kamu, özel kurum ve/veya kuruluşlarda çalışan veteriner hekimler ile halk sağlığı veteriner hekimleri arasında iş birliğini sağlama ve birlikte çalışma ortamı yaratma

Biyotıp Alanında Yürütülen Hizmetler
• Biyotıp ve biyoteknoloji kapsamında genel
epidemiyolojik araştırmalar,
• Biyolojik ürünlerin üretim ve kontrolleri,
• Gıdaların muhafaza ve korunmaları,
• İlaç geliştirme ve ilaç kontrolleri,
• Radyasyon sağlığı ve çevre fizyolojisini de
içeren genel çevre sağlığı,
• Üreme fizyolojisi ve doğum kontrolü.

Sığır:Kuduz, Anthraks, Brusellosis, Sığır tüberkülozu, Leptospirosis, Salmonellosis, Bovine spongiform encephalopathy (BSE), Campylobacteriosis, Q-fever
Koyun-keçi: Kuduz, Q-fever, Anthraks, Brusellosis, Listeriosis, Leptospirosis,
Salmonellosis, Toksoplazmozis
Kanatlılar: Ornithosis, Psittakosis, Newcastle hastalığı, Salmonellosis,
Campylobacteriosis, Listeriosis
Kedi: Kuduz, Leptospirosis, Toksoplazmozis, Dermatofitozis
Köpek: Kuduz, Leptospirosis, Leishmaniosis, Toksokariazis, Skabies, Ekinokokkozis

Gıda intoksikasyonu: Gıdalarda doğal olarak oluşan veya tüketilmelerinden önce Clostridium botulinum, Staphylococcus spp. vb. bazı patojen mikroorganizmaların oluşturduğu toksinlerce oluşturulan hastalıklardır.

Kimyasal gıda kirleticileri (Mikotoksinler, ağır metaller, pestisitler, veteriner ilaçları,
gıda katkıları, uygulanan işlemler ve ambalaj malzemelerinden ileri gelen kimyasallar,dioksinler ve dioksin benzeri maddeler)

Üretim, İşleme ve Dağıtım Aşamalarında Resmi Kontrollerden Sorumlu Meslek Mensupları

Veteriner sağlık
ürünleri satış yerleri       Veteriner biyolojik ürünler        Veteriner hekim

Hayvansal Gıdaların Resmî Kontrollerine İlişkin Özel Kuralları Belirleyen Yönetmelik

     Bu Yönetmelik ile gıda hijyeni, halk sağlığı, hayvan sağlığı ve hayvan refahı kuralları gözetilerek Gıda ve Yemin Resmî Kontrollerine Dair Yönetmelik
hükümlerine ilave olarak hayvansal gıdaların resmî kontrol esaslarını belirlemek amaçlanmıştır.

Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esaslarının Belirlenmesine Dair Yönetmelik

    Yönetmelik’te Bakanlık, gıda kontrol laboratuvarına müdür olarak atanacak personelin en az üç yıl laboratuvar tecrübesine sahip olmasını şart koşmuştur.

Avrupa ve Amerika’da veteriner halk sağlığının gelişimi 17. yüzyılda başlamış, 19. yüzyılla beraber ivme kazanmıştır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Belirli bir hayvan veya insan populasyonlarında hastalıkların ortaya çıkışı, yayılışı, bu hastalıklardan korunma ve kontrol stratejileri, yaralanma ve öteki sağlıkla ilgili olayları inceleyen bilim dalına Epidemiyoloji denir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Biyotıp Alanında Yürütülen Hizmetler

Biyotıp ve biyoteknoloji kapsamında genelepidemiyolojik araştırmalar,

Biyolojik ürünlerin üretim ve kontrolleri,

Gıdaların muhafaza ve korunmaları,

İlaç geliştirme ve ilaç kontrolleri,

Radyasyon sağlığı ve çevre fizyolojisini deiçeren genel çevre sağlığı,

Üreme fizyolojisi ve doğum kontrolü.Doğru cevap E şıkkıdır.

Kanatlı hayvanlardan insanlara geçen zoonotik hatalıklar Ornithosis, Psittakosis, Newcastle hastalığı, Salmonellosis, Campylobacteriosis, Listeriosis'dir. Doğru cevap C şıkkıdır.

• Uluslararası Standardizasyon Örgütüncehazırlanan (International Standardization for Organization) “ISO 22000” Gıda standardı veya Güvenliği Yönetim Sistemi,

• Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları (Hazard Analysis and Critical Control Points “HACCP”) Prensipleri,

• Güvenilir Kaliteli Gıda (Safe Quality Food “SQF”) Üretim Programı,

• Uluslararası Gıda Standart (International Food Standart “IFS”) Sistemi,

• İngiliz Perakende Şirketler Birliği (British Retail Consortium “BRC”) Teknik Standartve Protokolü.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Türkiye’de gıda güvenliğine ilişkin ilk yasa 1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı“Belediye Yasası”dır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Üretim, İşleme ve Dağıtım Aşamalarında Resmi Kontrollerden Sorumlu Meslek Mensuplarından bitki ve bitkisel üretim ile ilgilenen meslek ziraat mühendisidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Ürünlere temel özelliğini veren öğelerin ve besin değerlerinin tamamının veya bir bölümünün mevzuata aykırı olarak çıkarılması veya miktarının değiştirilmesi veya aynı değeri taşımayan başka bir maddenin, o madde yerine aynı maddeymiş gibi katılmasına tağşiş adı verilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yönetmelik’in 12. maddesine göre, resmî kontroller kapsamında numune alma işlemi; gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzeme için Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği, yem için ise Yemlerin Resmî Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metotlarına Dair Yönetmelik; analiz metotları ise Gıda Kontrol Laboratuvarlarının Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma Usul ve Esaslarının Belirlenmesine Dair Yönetmelik hükümlerine göre yapılacağı belirtilmiştir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Laboratuvarlarda müdür, kalite yönetim birim sorumlusu, her laboratuvar hizmet biriminde ayrı ayrı laboratuvar birim sorumlusu, yeterli sayıda personel ve yardımcı personel istihdamı zorunlu kılınmıştır. Bu bağ- lamda, laboratuvarlarda, faaliyet ve görev alanına giren konulara göre gıda, süt, su ürünleri, zootekni, bitki koruma, bahçe bitkileri ve tarla bitkileri, toprak bölümü mezunu ziraat mühendisi, veteriner hekim, gıda mühendisi, kimya mühendisi, kimyager, su ürünleri mühendisi, balıkçılık teknolojisi mühendisi, biyolog, genetik ve biyoteknoloji, polimer mühendisi ile laboratuvarlarda faaliyet ve görev alanına giren konularda tekniker, teknisyen, laborant, teknik ve sağlık hizmetleri sınıfı personelinin istihdam edileceği bildirilmiştir. Doğru cevap E şıkkıdır.