VETERİNER HİZMETLERİ MEVZUATI VE ETİK

Görgü Kuralları/Adab-ı Muaşeret
Görgü kuralları daha çok insan görünümü ve davranışlarının şeklini düzenler. Bu kurallar, bir kimsenin davranışlarının yere, zamana ve duruma göre alacağı şekli belirler. İnsanların birbirleriyle karşılaştıkları zaman takınmaları gereken tavırlarını, konuşma, oturma, giyinme, yeme-içme usullerini, topluluklarda bayram ve düğünlerde nasıl hareket edeceklerini gösterir.

Örf ve adet-hukuk farklığı

Örf ve adet kuralları zaman içinde hukuk halini alabilirler ve yazılı değildirler. Hukuk, başlangıçtan itibaren uygulanabilme kabiliyetine sahiptir ve çoğu zaman yazılıdır.

Açığa vurulmuş olup da değişik anlamlara gelebilecek olan bir iradenin ya da bir davranış veya eylemin hangi anlama alınması gerektiğini ifade eden kurallara yorumlayıcı hukuk kuralları denir.

Tamamlayıcı Hukuk Kuralları

Tarafların yaptıkları hukuki işlemlerde önceden öngörmedikleri ve düzenlemedikleri hususları doldurmaya yarayan kurallara denir.

Miras Hukuku
Kişinin ölümünden sonra bıraktığı mallarının akıbeti, mallarda saklı pay,
mirasçılık halleri ve miras sözleşmelerine ilişkin konuları kapsar.

Yazılı Kaynaklar

Anayasa
Antlaşmalar
Kanun
KHK
Tüzük
Yönetmelik

Anayasa
Temel Hak ve Hürriyetlere İlişkin Milletlerarası Antlaşmalar
Kanun=OHAL’de Çıkarılacak Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri=Uluslararası Ant.
Yürütmeye İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri
Yönetmelikler

Kanun hükmünde kararname, doğrudan anayasadan ya da TBMM’den usulüne uygun olarak alınan yetkiyle sınırlı konu, süre ve alanda belirli düzenlemeleri yapma yetkisi veren yazılı hukuk kurallarıdır.

Örf ve adet kurallarının idesi “toplumsal yarar"dır.

Örf ve adet zaman içinde değişir.

Örf ve adet kurallarının bir yasa koyucusu yoktur yani toplumun içinden kendiliğinden bir süreçle çıkar.

Örf ve adet kuralları zaman içinde hukuk halini alabilirler ve yazılı değildirler.

Tüzükler/Nizamnameler

Tüzük, Bakanlar Kurulu tarafından yasaların uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere, yasalara uygun çıkarılır.

Toplumsal kurallar insanların uymaları gereken bir emri veya yasağı ifade eder. Bu kurallar kişilerin kişilerle, kurum ve kuruluşlarla veya devletle olan ilişkilerindeki hak ve yükümlülüklerini belirler. İnsanlar bu kurallara uymadıkları takdirde tepkiler ve yaptırımlarla karşılaşırlar. Toplumsal hayatı düzenleyen kuralları şu şekilde sıralamak mümkündür. Din kuralları, ahlak kuralları, görgü kuralları, hukuk kuralları. Doğru cevap A şıkkıdır.

Hukukun bilgi kaynaklarından birisi mevzuattır. Mevzuat, anayasa, kanun, KHK (ka- nun hükmünde kararname), uluslararası antlaşma, tüzük, yönetmelik ve diğer düzenleyici işlemlerden oluşur. Mevzuata ulaşmanın en güvenilir yolu Resmi Gazete’dir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Osmanlı Devleti’nin çıkardığı Takvim-i Vekayi gazetesi dünyadaki en eski resmi gaze- telerden birisidir. II. Mahmut döneminde 11 Kasım 1831 yılında Takvim-i Vekayi olarak haftada bir gün yayınlanan Gazete’nin “resmi” olan bir bölümü bugünkü Resmi Gazete’nin nüvesini oluşturmaktadır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Sosyoloji, matematik, hukuk, felsefe disiplinleri ile bu disiplinlerin türevi olan alt disiplinlerde kullanım ve anlam alanı olan bir kavramdır. Fransızca kökenlidir ve aslı “norme”dir. Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde“Kural olarak benimsenmiş, yerleşmiş ilke veya kanuna uygun durum, düzgü” olarak ifade edilen kavram, sosyoloji sözlü- ğünde “kural, kanun, kaide” olarak aktarılmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Ahlak insanların davranışları hakkında bir toplumda oluşan değer yargılarına göre yapılması-yapılma- ması gereken, iyi-kötü, doğru-yanlış, olumlu-olumsuz kurallar bütünüdür. Doğru cevap E şıkkıdır.

Hukuk kuralları bireylerin davranışlarını daha çok dış görünüşleri bakımından düzenler. Örneğin öğrencinin sınav yönetmeliğine uymasını, satın alınan bir malın bedelinin ödenmesini, trafik suçu işeleyen, hırsızlık yapan, cinayet işleyen kişinin cezalandırılmasını öngören kurallar hep hukuk kurallarıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Açığa vurulmuş olup da değişik anlamlara gelebilecek olan bir iradenin ya da bir davranış veya eylemin hangi anlama alınması gerektiğini ifade eden kurallara yorumlayıcı hukuk kuralları adı verilir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Özel hukukun konusunu kişiler arasındaki ilişkiler oluştururken, kamu hukukunun konusunu kamu otoritesi ile donatılmış olan devlet kurum ve kuruluşlarını ve bunların işleyişleri ve devletin kişiler ve diğer devletlerle olan ilişkileri oluşturur. Doğru cevap A şıkkıdır.

Türkiye’de 16 Nisan 2017 Halkoylaması ile kabul edilen ve 24 Haziran 2018 günü yapılan “Milletvekilliği ve Cumhurbaşkanlığı” seçimlerinden sonra yürürlüğe giren “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”’ ile birlikte hukukun kaynaklarında da değişiklikler meydana gelmiştir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Hukukun asli/asıl kaynakları kendi içinde yazılı kaynaklar ve yazısız kaynaklar olmak üzere ikiye ayrılır. Yazılı kaynaklar, anayasa, kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik ve bireysel işlemlerden oluşur. Yazısız kaynak ise örf ve adettir. Doğru cevap C şıkkıdır.