aofsorular.com
LBV203U

Türkiye’de Veteriner Yardımcı Sağlık Hizmetlerinde Örgütlenme

3. Ünite 24 Soru
S

Veteriner hekimliği hizmetlerini yürüten veteriner hekim ile yardımcı meslek gruplarının önemi hangi sebeplerle artmıştır?

İnsan sağlığı ve hayvan sağlığının korunması, sağlıklı ve yüksek verimli hayvan yetiştirilmesi ve hayvansal ürünlerin sağlıklı bir biçimde tüketicilere sunulması, veteriner hekimliği hizmetlerini yürüten veteriner hekim ile yardımcı meslek gruplarının önemini de artırmıştır.

S

Ülkemizde son birkaç on yıl içindeki hayvan hakları ve hayvan gönenci (refahı) konusundaki gelişmeler nelerdir?

1 Temmuz 2004 tarih ve 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun çıkarılması, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği yolundaki uyumlaştırma çalışmalarının hızlanması ülkemizde son birkaç on yıl içindeki hayvan hakları ve hayvan gönenci (refahı) konusundaki gelişmeler arasındadır.

S

Veteriner hekimliği hizmetleri hangi hizmet türü olarak değerlendirilmektedir.

Veteriner hekimliği hizmetleri “dokunulabilir hizmet” olarak değerlendirilmektedir.

S

Örgütün, biçimsel (formel) ve biçimsel olmayan (enformel) yapısı neleri içermektedir?

Biçimsel olarak örgüt yapısında yönetim biçimi, ast-üst ilişkileri, emir-komuta zinciri, hiyerarşik yapı, raporlar ve iş analizleri gibi kayıtlar karşımıza çıkarken; biçimsel olmayan örgüt yapısında ise insan ilişkileri, örgüte bağlılık, tatmin, işi sevme, örgüt kültürü, normlar, sosyal toplum, iş ile işgörenin uyumu, motivasyon, istek ve arzular ile çoğunlukla davranış bilimleri alanına giren konular karşımıza çıkmaktadır.

S

Veteriner hekimliği hizmetleri açısından örgüt kültürünün önemi nedir?

Veteriner hekimliği hizmetleri açısından örgüt kültürü, veteriner hekimliği ve yardımcı sağlık personeli için örgütün tanıtılması ve mesleki kimliğin toplumda önemli bir yere konumlandırılmasında etkili ve yararlı olacaktır.

S

Hayvanat Ocakları'nın Osmanlı Devletinde önemli bir kurum olmasının nedeni nedir?

Hayvanat Ocakları, Osmanlı Devletinde hayvancılığın devlet tarafından korunduğunu, örgütlendirildiğini, halkın yüksek verimli ve kaliteli hayvanlar yetiştirmeye teşvik edildiğini gösteren önemli kurumlardır.

S

Veteriner hekimliğin devlet teşkilatı içerisinde organize olmasının en önemli nedeni nedir?

Veteriner hekimliğin devlet teşkilatı içerisinde organize olmasının en önemli nedeni sığır vebası olarak görülmektedir.

S

Bilimsel anlamda dünyada ilk veteriner okulu ne zaman ve nerede eğitim vermeye başlamıştır?

Bilimsel anlamda dünyada ilk veteriner okulu 1762’de Fransa’nın Lyon şehrinde Claude Bourgelat tarafından kurularak, hayvan hastalıkları konusunda eğitim verilmeye başlanmıştır.

S

Osmanlı'da veteriner hekimliği alanında ilk eğitim ne zaman ne şekilde başlamıştır?

Osmanlı'da veteriner hekimliği alanında ilk eğitim orduda veteriner hekim ihtiyacını karşılamak amacıyla 1842’de Prusya’dan getirtilen askeri veteriner hekim Godlewsky öncülüğünde İstanbul’da açılan Askeri Veteriner Okulunda (Baytar Mektebi) başlamıştır.

S

Veteriner hekimliğinde ilk örgütlenmenin ne zaman ve hangi isimle başladığı söylenebilir?

1888 yılında Bayındırlık Bakanlığı (Nafıa Nezareti) bünyesinde Veteriner İşleri Genel Müfettişliği (Umuru Baytariye Müfettiş-i Umumiliği) adıyla bir yapı oluşturularak başına Yarbay Veteriner Mehmet Ali Bey atanmıştır. Bu nedenle, veteriner hekimliğinde ilk örgütlenmenin de Mehmet Ali Bey’le başladığı söylenebilir.

S

Hayvan sağlığını korumaya yönelik ilk yasal düzenlemenin ne zaman yapılmıştır?

Hayvan sağlığını korumaya yönelik ilk yasal düzenlemenin 5 Ocak 1893 (24 Kânunuevvel 1308) tarihinde yürürlüğe giren 18 maddeden oluşan “Geçici Hayvan Sağlık Zabıtası Yönetmeliği (Zabıta-i Sıhhiye-i Hayvaniye Talimatı Muvakkatesi)” olduğu aktarılmaktadır.

S

Osmanlı'da veteriner hekimlerin idari ve bilimsel sorumluluğu altında istihdam edilmek üzere iki yıllık bir eğitim verilen yardımcı elemanlar yetiştirilmesine hangi tarihte başlanmıştır?

Ülkede mevcut salgın hastalıklarla mücadele konusunda yaşanan personel (veteriner hekim) yetersizliğine çözüm arayışları sonucunda, yine veteriner hekimlerin idari ve bilimsel sorumluluğu altında istihdam edilmek üzere iki yıllık bir eğitim verilen yardımcı elemanlar yetiştirilmesi için “Tatbîkat-ı Baytâriye Mektebi” ismiyle 1910’da bir okul açılmıştır.

S

Beş yıllık Veteriner Hekimliği Hizmetleri Programı hangi yıllar arasında uygulamaya konulmuştur?

1924-1929 yıllarında uygulanan “Beş yıllık Veteriner Hekimliği Hizmetleri Programı” çerçevesinde; 1926 yılında “Hayvan Islahı Kanunu” (904 sayı ve 07 Haziran 1926 tarihli Islah-ı Hayvanat Kanunu) ve 1928 yılında da “Hayvanların Sağlık Zabıtası Hakkında Kanun”(1234 sayı ve 3 Mayıs 1928 tarih) kabul edilerek uygulamaya konulmuştur.

S

Hayvan Sağlık Memurları Okulunun ilki ne zaman ve nerede açılmıştır?

Hayvan Sağlık Memurları Okulunun ilki 1928’de Erzincan’da açılmıştır.

S

Veteriner hekimlerin yetki ve sorumluluğunda olan hangi konular 1985 yılında Tarım Bakanlığında yapılan yanlış reorganizasyonla yetki kapsamından çıkarılmış ve veteriner hekimlerin hizmet niteliği ve kapsamı düşmüş ve devletin kamu hayvancılık hizmetlerindeki etkinliği azaltılmıştır?

“Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Göreceği İşlere Dair Kanun (6343 sayı ve 9 Mart 1954 tarih)”ile veteriner hekimlerin yetki ve sorumluluğunda olan hayvan ıslahı, hayvan hastalıklarıyla mücadele, hayvansal ürünlerin üretimi, kontrolü ve pazarlanması gibi konular 1985 yılında Tarım Bakanlığında yapılan yanlış reorganizasyonla yetki kapsamından çıkarılmış, veteriner hekimliği hizmetlerinin sadece hayvan sağlığı hizmetleri ile sınırlandırılması sonucunda hizmet niteliği ve kapsamı düşmüş ve devletin kamu hayvancılık hizmetlerindeki etkinliği azaltılmıştır.

S

Veteriner hekimliği hizmetlerinde başarılı olmak için ne gibi becerilere sahip olmak gereklidir?

Veteriner hekimliği hizmetlerinde başarılı olmak için önemli altı basamak olduğu bildirilmektedir. Bunlar:

  • Liderlik ve yönetim becerileri,

  • Uzun soluklu müşteri ilişkilerini koruma vegeliştirme becerisi,

  • Randımanlı hizmet için verimlilik becerileri,

  • Hizmet pazarlama becerisi,

  • Yüksek ekip performansı becerisi,

  • Kişisel para yönetimi becerileridir.

S

Veteriner hizmetlerinin kalite değerlendirmesinde önemli (anahtar) noktalar nelerdir?

Veteriner hizmetlerinin kalite değerlendirmesinde önemli (anahtar) üç nokta olduğu bildirilmektedir. Bunlar:

  1. Sürekli gelişimin sadece teknik ve kurumsal alanda değil, ayrıca etik değerler, motivasyon ve takım çalışması konusunda da gerçekleştirilmesi

  2. Hayvan sağlık hizmetlerinin yerine getirilmesi ve faaliyetlerin bir sistematik içerisinde düzenlenmesi

  3. Faaliyetlerin sürekli kontrolü ve geliştirilmesi, bunun da “planla >> yap >> kontrol et >> harekete geç” şeklinde bir sistem hâlinde gerçekleştirilmesi

S

Yetkilendirilmiş veteriner hekim ne demektir?

Yetkilendirilmiş veteriner hekim: Bakanlıkta görevli veteriner hekimler dışında, verilecek resmî görevleri yürütmek üzere Bakanlık tarafından yetki verilen veteriner hekimdir.

S

Türkiye’de veteriner hekimliği hizmetleri nelerden oluşmaktadır?

Türkiye’de veteriner hekimliği hizmetleri havan sağlık hizmetleri; hastalıklarla mücadele ve karantina programlarının uygulanması; çiftlikten sofraya hayvansal gıdaların üretim ve kontrolleri; hayvansal maddelerin üretimi, satışı ve laboratuar kontrolleri; ilaç, aşı, serum ve biyolojik maddelerin üretimi ve pazarlaması, bu maddelerin tüketim zincirindeki laboratuar kontrolleri; yem rasyonları ve beslenme programlarının hazırlanması ile hayvan ıslahı ve zootekni araştırmaları olarak sıralanabilir.

S

Amaçları açısından veteriner hekimliği hizmetleri nelerdir?

Amaçları açısından veteriner hekimliği hizmetleri:

• Hayvan varlığını koruma, hastalıklarını önleme, neslini iyileştirme, hastalıklar ve beslenme konularında araştırmalar yapma,

• İnsanları zoonozlardan koruma, sağlıklı vekaliteli gıda üretimini sağlama,

• Hayvanları sağlığına kavuşturma

• İlaç ile aşı, serum vb. biyolojik madde üretme,

• Sağlıklı hayvan yemi üretme,

• Veteriner hekim ve yardımcı sağlık personeli yetiştirme şeklinde sıralanmaktadır.

S

Türkiye'de veteriner hekimliği temel hizmet alanları işlevsel olarak kaç grupta ele alınabilir?

Veteriner hekimliği temel hizmet alanları işlevsel olarak özel (serbest) ve kamu (resmî) alanında olmak üzere iki grupta ele alınabilir.

S

Türkiye’de veteriner hekimliği örgütlenmesinde merkezî otorite kimdir?

Türkiye’de veteriner hekimliği örgütlenmesinde merkezî otorite, Tarım ve Orman Bakanlığı’dır.

S

Veteriner hekimliği hizmetleri hangi bakanlık, hangi müdürlük ve hangi daire başkanlıkları kapsamında yürütülmektedir?

Daha önce Orman ve Su İşleri Bakanlığı bünyesinde iken bakanlık isminin Tarım ve Orman Bakanlığı olmasıyla veteriner hekimliği hizmetleri Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü çatısı altında bulunan “Milli Parklar, Doğa Koruma, Hassas Alanlar, Yaban Hayatı, Av Yönetimi ve Biyolojik Çeşitlilik” daire başkanlıkları kapsamında yürütülmektedir.

S

Veteriner İşleri Müdürlüğü olan belediyelerde yardımcı sağlık personelinin görev, yetki ve sorumluluk çerçevesi nelerdir?

Veteriner İşleri Müdürlüğü olan belediyelerde yardımcı sağlık personelinin görev, yetki ve sorumluluk çerçevesi “bağlı bulunduğu bölgelerde veteriner hekim kontrolünde hastalık taramaları yapma; temizlik, hijyen işlerinin takibi ve sonuçlandırılmasını yapma; bulaşıcı ve salgın hayvan hastalıklarının mücadelesinde hayvanlara uygulanacak her türlü aşı, serum ve biyolojik maddeleri tatbik etme; veteriner hekim tarafından tavsiye edilen tedavi tedbirlerini uygulama; hayvanlara uygulanacak paraziter ilacı tatbik etme; antiseptik ve dezenfektanları uygulama; hayvanlara lüzumlu hallerde acil müdahalede bulunma, yara, bere, çizik gibi vakalarda pansuman yapma, bandaj tatbik etme; başıboş hayvanların yakalanmasında, toplama elemanıyla birlikte çalışma; gıda kontrol, mezbaha hizmetlerinde teknisyenlik hizmetlerini yapma; ithalat-ihracat ve hayvan hareketleri ile ilgili görevlerde yer alma; kurban kesim yerlerinin denetlenmesi çalışmalarına eşlik etme; hayvancılık sektöründe bunların dışında kalan ve değişen şartlara göre ihtiyaç olan teknisyenlik hizmetlerini yapma; mesleki kanun, tüzük, yönetmelik, talimat, mesleki literatür ve gelişmeleri takip etme ve mesleki yazışmaları yapma; Veteriner İşleri Müdürlüğü ile ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre çalışmalar yapma” şeklinde belirlenmiştir.