VETERİNER HİZMETLERİ MEVZUATI VE ETİK - Deneme Sınavı - 11

Anthraks hayvanlardan insanlara geçen zoonotik hastalıklardan birisidir.

Malnutrisyon Temel besin maddelerinin tümünün yetersiz miktarlarda alınması sonucu ortaya çıkan, ölümle sonuçlanmayan orta şiddette açlık durumu, beslenme yetersizliğidir.

TSE tarafından gıda güvenliğine ilişkin olarak oluşturulan TS 13001 Standardı uluslararası HACCP prensibine dayalıdır.

Bitki ya da hayvanlara zararlı olan canlı organizmaları etkisiz hale getirmek beya öldürmek amacıyla kullanılan kimyasal madde veya madde karışımı olan tarım ilaçlarına Pestisit denir.

Türkiye’de gıda güvenliğine ilişkin ilk yasa 1930 tarihinde çıkarılmıştır.

Ürünlere temel özelliğini veren ögelerin ve besin değerlerinin tamamının veya bir bölümünün mevzuata aykırı olarak çıkarılması veya miktarının değiştirilmesi veya başka bir maddeyle değiştirilmesi olayına Tağşiş denir.

Hayvansal Gıdaların Resmi Kontrollerine İlişkin Özel Kuralları Belirleyen Yönetmeliğin 33. maddesine göre bir gıda işletmecisi hazırladığı et ürünlerine karaciğeri koyabilir.

Hayvanların düşük olan bireysel verimlerini artırma yolu ırk ıslahıdır. Kalıtsal olarak verim gücünü yükseltmek anlamına gelir.

Hayvan tür ve ırklarının ıslahı ile ilgili sistemli çalışmalar Cumhuriyet’in ilanından sonra başlamıştır. "Hayvan Islahı Kanunu” ile ülkede hayvansal üretim ve hayvan ıslahı çalışmalarını yönlendirebilecek kararlar alınır. İzmir İktisat Kongresi”nde  konu ile ilgili bir yasa çıkarılması gerektiği bildirilmiştir.Hayvan ıslahı alanında yapılan çalışmalar sadece sığır ve atlarla kalmamış,  yerli koyunların ıslahı ve merinos yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılması amacıyla 1703 sayılı “Merinos Koyunlarının Tevzii Hakkında Kanun” ve 2582 sayılı “Merinos Koyunları Yetiştirilmesi ve Islah Edilmiş Pamuk Tohumu Üretilmesi Hakkında Kanun” çıkarılmış ve uygulamaya koyulmuştur. Batı ülkelerinde modern hayvan ıslahının temelleri 1760’da İngiltere’de atılmıştır.

Hayvan yetiştiricilerinin üstün verimli hayvanlar yetiştirmek amacıyla kendi aralarında teşkilatlanarak oluşturdukları yetiştirici birlikleri; yurt dışından ithal edilen ve yurt içinde yetiştirilen hayvanların genetik kapasitelerinin geliştirilmesi, verimlerinin artırılması, yerli ırkların gen kaynaklarının korunması, bunların soy kütüğü, ön soy kütüğü kayıtlarının tutulması, belgelendirilmesi ve bu kayıtlara esas teşkil edecek verim kontrollerinin yapılması, hayvanlarla ilgili sağlık hizmetlerinin yürütülmesi ve sigorta işlemlerinin yapılması, üyelere eğitim verilmesi, üyeler arasında çeşitli yarışmalar düzenlenmesi, üye ihtiyaçlarının temini ve tedariki ile her türlü üretimin yurt içi ve yurt dışında pazarlanması, bu ürünlerin değerlendirilmesi için gerekli tesislerin kurulması, kiralanması
ve işletilmesi gibi hususları amaçlamaktadır.

Ülkemizde hayvan ıslahı konusunda yasal yapılanma, 1926’da çıkarılan “Islah-ı Hayvanat Kanunu” ile başlamıştır.

Epidemiyoloji; belirli bir hayvan veya insan popülasyonlarında hastalıkların ortaya çıkışı, yayılışı, bu hastalıklardan korunma ve kontrol stratejileri, yaralanma ve öteki sağlıkla ilgili olayları inceleyen bilim dalıdır. Doğru cevap B'dir.

Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization-WHO) halk sağlığını, “Halkın sağlığının korunması ve geliştirilmesi amacıyla yürütülen hizmetler bütünü” olarak açıklamıştır. Doğru cevap C'dir.

Biyotıp Alanında Yürütülen Hizmetler;

• Biyotıp ve biyoteknoloji kapsamında genel epidemiyolojik araştırmalar, • Biyolojik ürünlerin üretim ve kontrolleri,

• Gıdaların muhafaza ve korunmaları,

• İlaç geliştirme ve ilaç kontrolleri,

• Radyasyon sağlığı ve çevre fizyolojisini de içeren genel çevre sağlığı,

• Üreme fizyolojisi ve doğum kontrolü'dür. Doğru cevap A'dır.

Günümüzde domuz gribi, kuş gribi, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Ebola, Sars, Batı Nil virüsü, kuduz, brusella gibi zoonotik hastalıkların yaygın bir şekilde halk sağlığını tehdit ettiği görülmektedir. Doğru cevap E'dir.

Kodeks Alimentarius; FAO ve WHO ortaklığında kurulan Kodeks alimentarius uzmanlar komisyonu tarafından çıkarılan uluslararası gıda standartları ve düzenlemelerine verilen genel addır; gıda kodudur. Doğru cevap D'dir.

Kimyasal gıda kirleticileri; Mikotoksinler, ağır metaller, pestisitler, veteriner ilaçları, gıda katkıları, uygulanan işlemler ve ambalaj malzemelerinden ileri gelen kimyasallar, dioksinler ve dioksin benzeri maddelerdir. Doğru cevap B'dir.

Tehlike Analizleri ve Kritik Kontrol Noktaları Prensipleri (Hazard Analysis and Critical Control Points) “HACCP”dir. Doğru cevap A'dır.

Bu Kanunun 23. maddesinde, Bakanlığın, gıda ile ilgili teknik ve hijyen kriterleri, bitki koruma ürünü ve veteriner ilaç kalıntıları, katkı maddeleri, bulaşanları, numune alma, ambalajlama, etiketleme, nakliye, depolama ve analiz metotlarını belirleyen gıda kodeksini hazırlamakla yetkili olduğu belirtilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Hayvansal yan ürünleri işleyen tesislerde sadece veteriner hekimler görev alır. Doğru cevap C'dir.