VERİMLİLİK YÖNETİMİ

4

Hepsi

2

İş Analiz

pratikte uygulanabilir bir standart süreye erişmek anlamında

Hepsi

Depolama

El iş akış şemaları

Hem çıktı hem de girdi için fiziki birimlerin kullanıldığı fiziksel verimlilik ölçüleri, en basit verimlilik oranlarıdır. Çıktı ve girdiler toplamının her zaman aynı fiziksel birimle ölçülememesi dezavantaj olarak ifade edilebilirken; özellikle yüksek enflasyonun bulunduğu durumlarda; kapsamı, anlamı ve yorumu en tartışmasız olan verimlilik oranı olduğu iddia edilmektedir.

Toplam faktör verimliliğinin parasal olarak hesaplanabildiği parasal verimlilik ölçülerinde çıktı ve girdiler toplamının her zaman aynı fiziksel birimle ölçülememesi dezavantajı bulunmazken; karşılaştırma yapabilmek için fiyatlar üzerindeki enflasyon etkisinin ortadan kaldırılması gerekliliği göz önünde bulundurulmalıdır.

Kısmi verimlilik: Üretilen çıktının (ürün), girdilerden sadece birine oranlanması ile bulunan bir hesaplamadır. Örneğin sadece işçilik verimi bu yolla hesaplanabilir. Basit bir yöntem olmakla birlikte sektörde kabul görmüş değerler varsa kıyaslama için yönetime önemli veriler sunar.

Statik verimlilik oranı, belli bir dönem için anlık görünüm veren kesit oranları ifade ederken; dinamik verimlilik oranları verimliliği dönemsel olarak ilişkilendiren, bir baz döneme ya da birbirini izleyen dönemlere göre verimlilikteki değişimleri gösteren oranlardır.

APC Modeli: Güney Afrika Cumhuriyeti Ulusal Verimlilik Enstitüsü’nün himayesinde ve Basil Von Loggerenberg’in önemli katkıları ile geliştirilen, 1978’de Amerikan Verimlilik Merkezi’ne sunulan ve revize edildikten sonra yaygın bir şekilde uygulanmaya başlanan APC verimlilik ölçüm modeli, karlılık değişimlerinin verimlilik değişimlerinden mi yoksa fiyat-maliyet hareketlerinden mi meydana geldiğini analiz etmesi noktasında önemli bir modeldir. Uygulama adımları; modelde kullanılacak verilerin derlenmesi, değişim oranlarının hesaplanması, performans oranlarının hesaplanması ve kârlılık üzerindeki parasal etkilerin hesaplanması şeklindedir.

Çok girdi ve çok çıktı faktörlü durumda etkinlik skoru şu şekilde tanımlanmaktadır: Etkinlik = Ağırlıklandırılmış Çıktı/ Ağırlıklandırılmış Girdi Herhangi bir KVB için teknik etkinlik, verilen bir girdi seviyesi için çıktıları maksimize etmek ya da verilen bir çıktı seviyesi için girdileri minimize etmek yoluyla ölçülmektedir.

VZA’nın uygulanabilmesi için gerekli olan adımlar aşağıda yer almaktadır:
• Gözlem kümesinin (Karar Verme Birimlerinin) seçilmesi
• Girdi ve çıktı kümelerinin seçilmesi
• Verilerin elde edilebilirliği ve güvenirliği
• Sonuçların değerlendirilmesi
• Duyarlılık analizleri

REFA Verimlilik Uzmanı olan Öncer (2013) ise verimlilik artırma tekniklerini izleyen beş grup altında sınıflandırmaktadır.
1. Malzeme Esaslı Teknikler (araştırma ve geliştirme çalışmaları, tam zamanında üretim sistemi, grup teknolojisi, hücresel üretim sistemi, hat dengelemesi, fiziksel dağıtım sistemleri, depolama sistemleri, malzeme taşıma sistemleri, tedarik zinciri yönetimi).

Personel Esaslı Teknikler (teşvikli ücret sistemleri, motivasyon, iş zenginleştirme, iş rotasyonu, takım çalışmaları, kalite çemberleri, eğitim ve beceri geliştirme programları, iletişim, zaman ve toplantı yönetimi, öğrenme eğrileri, personel tedarik sistemi, oryantasyon (işe alıştırma) programları, insan gücü planlama sistemi, kariyer planlama sistemi, performans değerlendirme sistemi, adil ve dengeli ücret sistemleri, insan kaynakları planlaması, ergonomi-işbilim (işçi sağlığı ve güvenliği).

Verimlilik arttırma tekniklerinden biri olan ve REFA sözlüğünde “iş sistemlerinin incelenmesi ve düzenlenmesine ilişkin yöntem ve deneyimlerin, çalışan kişinin iş yapabilme gücünü ve gereksinimlerini de göz önünde tutarak, işin iyileştirilmesi ve işletmenin daha ekonomik çalışmasını sağlamak amacıyla uygulanması” olarak tanımlanan iş etüdü; ergonomi, işletme ekonomisi ve istatistik gibi bilim dalları ile ilişkili disiplinler arası bir bilgi alanıdır. İş
etüdü, uzun yıllar boyunca özellikle Amerika’da “Hareket ve Zaman Etüdü” olarak adlandırılmış ancak teknik geliştikçe ve uygulama alanı buldukça bu tanımın dar olduğuna karar verilmiştir.

Hem çıktı hem de girdi için fiziki birimlerin kullanıldığı fiziksel verimlilik ölçüleri, en basit verimlilik oranlarıdır.

Toplam Verimlilik: Toplam çıktının, tüm girdilerin toplamına bölünmesi ile hesaplanmaktadır.