VERİ MADENCİLİĞİ

Önceden tanımlanmış bir vektörün birim sayısını öğrenmek için length () fonksiyonu kullanılır.

length (x)=6

Doğru cevap B şıkkıdır.

R yazılımında sayıların küçükten büyüğe doğru sıralanması için yazılacak olan fonksiyon sort() fonksiyonudur. Yukarıdaki örnekte bu vektöre atanan değişken ismi "sayı" olduğundan sort(sayı) yazılmalıdır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Belirli bir düzene sahip verilerin oluşturulması için rep() fonksiyonu kullanılır.

rep(müdür) fonksiyonunun girilmesi durumunda;

"müdür müdür müdür" ifadesi oluşturulur.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Belirli bir düzene sahip olan vektörlerin oluşturulmasında seq() fonksiyonu kullanılır. Bu fonksiyonun genel yazılımı seq(altlimit, üstlimit, artış miktarı) şeklindedir. 

a<-c(3,5,7,9,11,13,15,17), seq(3, 17, 2) şeklinde de yazılarak aynı çıktı elde edilebilir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

R yazılımında veri seti içerisindeki faktör listeleri ve gözlem birimleri data frame olarak bir araya getirilirler.

Doğru cevap A şıkkıdır.

R yazılımında matris oluşturmak için matrix() fonksiyonu kullanılır. Bu fonksiyonun genel
yazılımı;
matrix(veri, nrow(satırsayısı), ncol(sütünsayısı) şeklindedir. x yerine; nrow=3 veya ncol=5 yazılması durumunda 3 satırdan oluşan bir matris elde edilebilir.

Doğru cevap B şıkkıdır.

R yazılımında ve genel olarak diğer yazılımlarda içten dışa doğru işlemler yapılır. lenght(x[x>45]) ifadesinde x[x>45] ile 45'ten büyük notlar belirlenir. length fonksiyonu ile de bu notların kaç tane olduğu bulunur. Ayrıca değişken isimleri küçük-büyük harflere duyarlıdır yani x, X eşit değildir. 

Doğru cevap D şıkkıdır.

Microsoft Excel dosyalarından okuma işlemleri gerçekleştirilirken, her bir çalışma sayfası “csv” dosyası olarak kaydedilerek daha sonra bunların her biri read.csv() fonksiyonu ile elde edilebilir.

Doğru cevap C şıkkıdır.

x ve y gibi iki kare matris çarpımı yapabilmek için ilgili satıra x%*%y yazılmalıdır. Matris iç çarpımı yapabilmek için ise, x*y yazılmalıdır. Kısacası %*% işlemi matris çarpımı için kullanılır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Herhangi bir atama yapılması ya da matematiksel bir ifadenin hesaplanması için en basit komutlar olarak meydana çıkan komutlar grubudur. Örneğin; R Console’da

> 72+45

komutu yazılarak Enter’a basıldığında

[1] 117

sonucu ekranda görüntülenecektir. Matematiksel işlemin hemen sonucunu elde etmek yerine sonuçlar herhangi bir değişkene de atanabilir. Bu atama işlemi için “değişken <- işlem” yapısı kurulmalıdır. Örneğin önceki toplam x gibi bir değişkene atanmak istenirse > x <- 72+45 komutunun verilmesi yeterli olacaktır. Yeni bir atama yapılmadığı sürece x değişkeni bu toplamın sonucundan oluşacaktır.

Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

Matematiksel işlemin hemen sonucunu elde etmek yerine sonuçlar herhangi bir değişkene de atanabilir. Bu atama işlemi için “değişken <- işlem” yapısı kurulmalıdır. Örneğin önceki 72 + 45 toplamı x gibi bir değişkene atanmak istenirse

> x <- 72+45

komutunun verilmesi yeterli olacaktır. Yeni bir atama yapılmadığı sürece x değişkeni bu toplamın sonucundan oluşacaktır.

Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

R yazılımının en büyük özelliklerinden biri de değişkenler ile çalışılırken vektör ve matris kullanımına olanak tanımasıdır. En basit şekliyle bir vektörü oluşturabilmek için c() fonksiyonu kullanılmaktadır. Daha önce kullanılan x değişkenini 5 birimlik bir vektör hâline dönüştürme işlemi ve sonucu aşağıda verilmiştir.

> x <- c(1,2,3,4,5)

> x

[1] 1 2 3 4

 5 Görüldüğü gibi burada ilk satırda x vektörüne 5 adet değer atanmakta ikinci satırda ise x’e ataması yapılan değerlerin görüntülenmesi komutu verilmektedir. Bu noktada önemli olan konu; R yazılımının büyük ve küçük harfe olan duyarlılığıdır. X ve x değişkenleri tamamen farklı değişkenlerdir. Önceden tanımlanmış bir vektörün birim sayısını öğrenmek için length() fonksiyonu kullanılır. Örnekteki birim sayısı aşağıdaki gibi öğrenilebilir.

> length(x)

[1] 5

c() fonksiyonu karakter değişkenleri yaratmak için de kullanılır. 4 isimden oluşan isim değişkenini c() fonksiyonunu kullanarak oluşturunuz. 4 isimden oluşan isim değişkeni aşağıdaki gibi oluşturulabilir.

> isim <- c(“Defne”, “Kuzey”, “Alara”, “Miray”)

 > isim

[1] “Defne” “Kuzey” “Alara” “Miray”

Ayrıca, c() fonksiyonu birden fazla vektörün tek bir vektör olarak birleştirilmesinde ya da karakter değişkeninin sayılarla birleştirilmesinde de kullanılabilir. Yukarıdaki örnekteki isim değişkenine 17, 22, 45 rakamlarını ekleyerek yenix değişkenini oluşturmak için aşağıdaki işlemler yapılmalıdır.

> yenix <- c(isim, 17, 22, 45)

> yenix

[1] “Defne” “Kuzey” “Alara” “Miray” “17” “22” “45”

Elde edilen yenix dizisinin öğe sayısı 7 olmuştur.

> length(yenix)

Komutu ile

[1] 7

Sonucu elde edilecektir.

Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Sıfırdan sekize kadar 1’er artan rakamlardan oluşan vektör için aşağıdaki işlemler yapılır.

> seq(0, 8, 1)

[1] 0 1 2 3 4 5 6 7 8

Dörtten on altıya kadar 4’er artan rakamlardan oluşan vektör için aşağıdaki işlemler yapılır.

> seq(4, 16,4)

[1] 4 8 12 16

Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

Birçok araştırmada, yapılan analizler sırasında matris oluşturulması gerekmektedir. R yazılımında matris oluşturmak için matrix() fonksiyonu kullanılır. Bu fonksiyonun genel yazılımı; matrix(veri, nrow(satırsayısı), ncol(sütünsayısı), byrow=F(veri sütun olarak girilsin)) şeklindedir. 2 değişken ve 6 gözlem değerinden oluşan veri seti için iki sütun ve altı satırlık bir matris oluşturalım. Veriyi hem matrix() komutu içerisinde hem de bir değişken kullanarak atayalım. Veri, matrix() komutu içinde aşağıdaki gibi oluşturulabilir.

> matrix(c(6,5,4,3,2,1,1,2,3,4,5,6),ncol=2)

[,1] [,2]

[1,] 6 1

[2,] 5 2

[3,] 4 3

[4,] 3 4

[5,] 2 5

[6,] 1 6

Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

R dilinde matris çarpımı %*% operatörü ile yapılır. Matris çarpımında A%*%B ile B%*%A birbirine eşit değildir. Bir matrisin evriği t(matris) işlevi ile hesaplanır. Bu durumda matris2 isimli bir matrisi kendi evriği ile çarpmak

> matris2 %*% t(matris2)

İle gerçekleştirilir.

Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

Çeşitli istatistiksel analizler için oluşturulan farklı nesnelerin bir araya getirilmesinde List Nesnelerinden faydalanılır. Örneğin; ilgilenilen veri kümesi ile bunlara ait korelasyon matrisi aynı nesne içerisinde görüntülenebilir (ya da hafızada birlikte saklanmaları sağlanabilir). Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

Birçok araştırmada ilgilenilen değişkenin çeşitli seviyeleri ve bu seviyeler için gözlem değerleri bulunmaktadır. R yazılımında veri seti içerisindeki faktör listeleri ve gözlem birimleri data frame olarak bir araya getirilirler. “data.frame” fonksiyonunda her sütunda eşit sayıda birim yer almaktadır. Her satır bir gözlem birimini temsil etmektedir. Örneğin; 8 adet öğrencinin 4 farklı dersten aldıkları başarı puanları bir değişkende bir araya getirilebilir.

R yazılımında hazır yazılmış fonksiyonlar bazen analizler için yeterli olmayabilir. Bu tür durumlar için kullanıcılar kendi fonksiyonlarını yazabilirler. R yazılımında bu işlem function (parametreler) komutu yardımıyla gerçekleştirilir. Yukarıdaki örnekte “özetle” fonksiyonunun parametresi “veri” değişkendir. Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

Çoğunlukla veri setleri başka programlardan hazır olarak elde edilirler. Verinin R yazılımına okutulabilmesi için bir kaç farklı teknik bulunmaktadır. Bu işlem için kullanılabilecek fonksiyonlar sırasıyla; scan() düşük seviyeli veri okutma işlemi, read.table() dosyalardan formatlanmış data frame elde edilmesi işlemi, read.fwf() belirgin bir genişlik tanımlanmış veri dosyalarından okuma işlemi, read.csv() değişkenlerin virgülle ayrıldığı dosyalardan okuma işlemi olur. Özellikle Microsoft Excel dosyalarından okuma işlemleri gerçekleştirilirken, her bir çalışma sayfası “csv” dosyası olarak kaydedilerek daha sonra bunların her biri read.csv() fonksiyonu ile elde edilebilir. Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.

R yazılımı İnternet aracılığı ile ücretsiz olarak dağıtılan genel lisanslı bir programdır. Yazılım, lisans kapsamında serbest bir şekilde dağıtılabilir ve kullanılabilir. Ayrıca yazılımı elde eden herkes asıl kaynağı belirterek dağıtma ve kullanma hakkına sahiptir. Yazılımın kaynak kodu da açık bir şekilde sunulmaktadır. Dolayısıyla herhangi bir programlama bilgisine sahip kişiler bu kod üzerinde değişiklikler ve geliştirmeler yapma hakkına sahiptir. Yazılımın en büyük üstünlüklerinden biri de hemen hemen bütün işletim sistemlerinde çalışabiliyor olmasıdır. R yazılımı kullanılarak, istatistiksel analiz, grafik çizme ve veri isleme işlemleri yapılabilir. Doğru cevap A'dır.