VERGİ UYGULAMALARI

Basın tazminatları ticari kazancın tespitinde indirilemeyecek olan giderlerdendir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ödenen vergi, resim ve harçlar ticari kazancın tespitinde indirilebilecek giderler arasındadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile çiftçinin suçlarından doğan tazminatlar zirai kazancın tespitinde gider olarak indirilemez. Doğru cevap D seçeneğidir.

Çiftçilere doğrudan gelir desteği ve alternatif ürün ödemeleri için % 0 oranında stopaj uygulanır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Faaliyetin mesleki bilgi ve uzmanlığa dayanması, faaliyetin bağımsız olarak sürdürülmesi, faaliyetin sürekli olarak yapılması serbest meslek kazancının 3 temel özelliğidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Seyahat ve konaklama giderleri serbest meslek kazancından gider olarak düşülebilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığı alınan bedel ücretleri de istisnaya dahildir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yapılan bir ödemenin ücret olarak nitelendirilebilmesi için üç özelliğe aynı anda sahip olması gerekir. Bunlar; hizmetin işverene tabi olarak verilmesi, hizmetin bir işyerine bağlı olarak yapılması ve ödemenin hizmet karşılığı yapılmasıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Brüt ücretten düşülecek indirimler;

Doğru cevap E seçeneğidir.

Lig usulü spor dallarında en üst ligdekiler için uygulanacak olan vergi kesintisi oranı %20 (yüzde yirmi)'dir. 

Sporcularda Vergi Kesintisi
GVK’nın geçici 72 maddesine göre 31/12/2023 tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi tevkifatı yapılır.
a. Lig usulüne tabi spor dallarında;
1. En üst ligdekiler için (1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere) % 20,
2. En üst altı ligdekiler için % 10,
3. Diğer liglerdekiler için % 5,
b. Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile illi sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden % 5.

Buna göre aşağıda yer alan faaliyetlerden elde edilen kazançlar mutlak
olarak ticari kazanç sayılacaktır.
• Maden, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl üretim yerleri ile tuğla ve kiremit
harmanlarının işletilmesi,
• Coberlik işleri, (Cober; borsada kendi nam ve hesabına hisse senedi ve tahvil
üzerine iş yapan ve bunun spekülasyonu ile uğraşan kişilere verilen addır),

• Özel okul işletmeleri (kreş, anaokulu, yabancı dil okulları vb) ve özel hastanelerle
benzeri yerlerin işletilmesi,
• Gayrimenkullerin alım-satımı ve inşaatı işleriyle devamlı olarak uğraşanların
bu faaliyetleri,
• Kendi nam ve hesaplarına menkul kıymet alım-satımı ile devamlı olarak
uğraşanların bu faaliyetleri,
• Diş protezciliği,
• Satın alınan veya trampa yoluyla edinilen “arazinin” edinme tarihinden itibaren
5 yıl içinde parsellenerek bu süre içinde veya daha sonraki yıllarda
kısmen veya tamamen satılması.

Ticari kazancın tespitinde indirilemeyecek giderlerden bazıları şunlardır:

İşletmeden Çekilen Değerler

Bazı Ücret Ödemeleri

Bazı Faiz Ödemeleri

İşletme Sermayesine Yürütülen Faiz

Transfer Fiyatlaması Sonucu Bulunan Farklar

Para ve Vergi Cezaları

Gelir Vergisi

Bazı Gecikme Zam ve Faizleri

Ödenen Sosyal Sigorta Primleri ve Emekli Aidatı ve İşveren Sendikasına Ödenen Aidatlar indirilecek giderler arasında gösterilmektedir.

Bitki ve hayvan türlerinin bazılarının üretiminin doğrudan doğruya arazi üzerinde
yapılmaması zirai faaliyetin niteliğini değiştirmez.

Zirai kazanç elde edenler kazançlarını gerçek usul veya stopaj usulüne göre
tespit ederler.

Bir çiftçinin gerçek usul kapsamında vergilendirilebilmesi için “işletme büyüklüğü
ölçüsü” veya “motorlu araç ölçüsü”nden herhangi birini aşması yeterlidir.

Zirai kazançlarını gerçek usule göre tespit etmek durumunda olan çiftçi, bilanço
ve zirai işletme hesabından dilediğini uygulamakta serbesttir.

Vergi matrahı belirlenirken aşağıdaki giderler hasılattan indirilebilir:

• İşçilerin yedirip içirme, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri,
• Zirai tesisat, makine, aletler ve taşıtların çalıştırılması ve bakımı için yapılan
giderler (yakıt, yağ, elektrik, yedek parça vb.) ile tamir giderleri,

• Kira ve ücret karşılığı kullanılan üretim araçları için yapılan ödemeler,

Vergi kesintisi oranları farklı zirai ürün ve hizmetler için farklı tespit edilmiştir.
Hayvanlar, hayvansal ürünler ile kara ve su avcılığı ürünleri için yapılan
ödemelerden brüt tutar üzerinden % 2 (ticaret borsalarına tescil ettirilerek
satın alınanlarda % 1) oranında vergi kesintisi yapılmaktadır.

Diş protezciliği mutlak olarak ticari kazanç sayılan faaliyetlerdendir.

Faaliyetin yürütüldüğü binanın aynı zamanda konut olarak kullanılması hâlinde,
kullanılan kısmın oranına bakılmaksızın kiranın tamamı; binaya ilişkin diğer harcamaların
yarısı gider yazılabilir. Yani Ahmet Bey 1000 ₺'yi gider olarak yazabilir.

Sendikaya üye olan ücretlilerin, sendikalara ödemiş oldukları aidatlar da brüt ücretten indirilebilir.

GVK’nın geçici 72 maddesine göre 31/12/2023 tarihine kadar sporculara yapılan
ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi tevkifatı
yapılır.
a. Lig usulüne tabi spor dallarında;
1. En üst ligdekiler için (1/1/2020 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere
uygulanmak üzere) % 20,
2. En üst altı ligdekiler için % 10,
3. Diğer liglerdekiler için % 5,
b. Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile
milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan
ödemelerden % 5.

Veli de en üst ligde basketbol oynayan bir sporcu olduğu için kendisine ödenen 1 milyon ₺'lik ücretten %20 vergi kesintisi yapılır. Yani doğru cevap 200 bin ₺'dir.