VERGİ UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 13

Tarhiyat sonrası uzlaşma, mükellefe yönelik idari işlem olan tarhiyat yapıldıktan sonra gidilebilecek bir idari yoldur. Tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamına ikmalen, re’sen ve idarece tarh edilen vergiler ile bunlara ilişkin olarak kesilen vergi ziyaı kabahati girer. Bu nedenle beyana dayalı olarak yapılan tarhiyatlar ile genel usulsüzlük ve özel usulsüzlük kabahatlerine verilen cezalar tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamına girmez. Kaçakçılık suçunu oluşturan ve dolayısıyla ağır nitelikli fiillerle vergi ziyaı suçunun işlenmesi hâlinde tarh edilecek ve kesilecek cezalar da kanunda açıkça belirtilmek suretiyle tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamı dışına çıkartılmıştır. Cevabımız A seçeneğidir.

Tarhiyat sonrası uzlaşma talebinin, vergi veya ceza ihbarnamesinin mükellefe tebliğ tarihini takip eden günden itibaren otuz gün içinde yapılması şarttır. Cevabımız E seçeneğidir.

Vergi davası açılması için belirlenmiş sürelere uyulması büyük önem taşımaktadır. Dava, süresi içinde açılmadığında süre aşımı nedeniyle kabul edilmemektedir. Dava açma süreleri yapılan işleme görer değişkenlik gösterebilmektedir. Vergi mahkemelerinde dava açılmasında genel süre 30 gündür. Vergi mahkemesince verilen kararlar üzerine, istinaf başvurusu için Bölge İdare Mahkemelerine ve bölge idare mahkemesi kararlarına karşı Danıştay’a temyiz yoluna başvuru süreleri de 30 gündür. Düzenleyici işlemlerin iptali için vergi mahkemesine değil de Danıştay’a, ilk derece mahkemesi sıfatıyla iptal davası açılmaktadır. Bu gibi durumlarda dava açma süresi 60 gündür. Cevabımız B seçeneğidir.

Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu: Vergilendirme işleriyle uğraşan memurların, vergi incelemesinde ve idari yargıda görev yapanların, komisyonlarda görev alanların, bilirkişilerin ve kendilerine bilgi verilen meslek kuruluşlarının yöneticilerinin, öğrendikleri sırları veya gizli kalması gereken diğer hususları ifşa etmeleri veya kendilerinin veyahut üçüncü şahısların yararına kullanmaları hâlinde bu suç meydana gelir. Vergi mahremiyetini ihlal suçuna verilecek ceza, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezasıdır. Bu suçu tekrar edenler bir daha devlet hizmetinde kullanılmaz.

Mükelleflerin Özel İşlerini Yapma Suçu: Vergi kanunlarının uygulanmasıyla ilgili mükelleflerin yapmak durumunda oldukları hesap, yazı ve sair birçok özel işleri bulunur. Vergi muameleleri ve incelemeleri ile vergi yargısında görevli olanlar “mükelleflerin vergi kanunlarının uygulanması ile ilgili özel işlerini” yapamaz. Bu suça, “Görevi Kötüye Kullanma Suçu” için öngörülen ceza verilecektir. Buna göre mükelleflerin özel işlerini yapma suçuna verilecek ceza 6 aydan iki yıla kadar hapis cezası olmaktadır. ile vergi yargısında görevli olanlar. Cevabımız C seçeneğidir.

Katma değer vergisinin mükellefleri KDVK’nın 8. maddesinde sayılmıştır. Anılan
maddeye göre vergi mükellefleri şunlardır.
• Mal teslimi ve hizmet ifası hâllerinde bu işleri yapanlar,
• İthalatta mal ve hizmet ithal edenler,
• Transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlar,
• PTT İşletme Genel Müdürlüğü ve radyo ve televizyon kurumları,
• Her türlü şans ve talih oyunlarını tertip edenler,
• Gösteri ve konserlerde bunları tertipleyenler veya gösterenler,
• Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakları kiraya
verenler,
• İsteğe bağlı mükellefiyette talepte bulunanlar.

Ticari teamüllere uygun olan ve faturada ayrıca gösterilen iskontolar matraha
dahil değildir. Katma değer vergisine konu mal üzerinden ÖTV alınıyorsa katma değer vergisinin matrahı, bedele ÖTV eklenerek bulunur.
İthalatta uygulanan KDV’nin matrahı; bedele ithalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve benzerleri payların eklenmesiyle bulunur.
Mal veya hizmetin satış bedeli dışında ayrıca tahsil edilmesi gereken vade farkı, fiyat farkı, faiz gibi farklar da katma değer vergisi matrahına dahil olacaktır.
Gider Vergileri Kanunu’na göre alınmakta olan özel iletişim vergisi ve şans
oyunları vergisi, katma değer vergisi matrahına dahil edilmez.
Katma değer vergisinin kanun’da belirtilen oranı %10’dur

Türkiye’de İkamet Etmeyen Yolcular
KDV’nin iç tüketimi hedef alması nedeniyle Türkiye’de ikamet etmeyen yolcuların Türkiye dışına götürdükleri mallar için KDV ödenmemesi gerekmektedir. Bu
durumdaki kişilerin söz konusu mallar için ödedikleri vergiler yurt dışına çıkışta iade edilir. Bunun için söz konusu alışların belirli yerlerden (tax free) yapılması ve
özel fatura düzenlenmesi gerekmektedir. Türkiye'de ikamet eden yolculara ait herhangi bir istisna mevcut değildir.

KDVK’nın 9. maddesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na “gerekli görülen hâllerde” vergiye tabi işlemlere taraf olanları, verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisi
vermiştir. Bakanlık bu yetkisini çeşitli tarihlerde kullanarak sorumluluk uygulaması kapsamındaki işlemleri belirlemiştir. Bu işlemler aşağıda başlık olarak sayılmıştır.

İthalattan alınacak katma değer vergisini, malın ithalatının gerçekleştiren gümrük idaresi tarh eder.

Belgesiz mal bulundurdukları veya hizmet satın aldıkları tespit edilenlere, bunlara ait alış belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden itibaren 10 günlük süre verilir.

Vergilendirme nedeniyle yükümlü ile devlet arasında ortaya çıkan borç-alacak ilişkisini sona erdiren başlıca üç neden bulunmaktadır. Bunlar; tahsil (ödeme), terkin ve zamanaşımıdır. Tahakkuk ise verginin ödenecek aşamaya gelmesidir. Dolayısıyla doğru yanıt D'dir.

Medeni Kanun’a göre arazi, tapu sicilinde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklarla kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler, taşınmaz kapsamında yer almaktadır. Bununla beraber, vergi kanunlarının uygulanması bakımından gayrimenkul kabul edilen motorlu kara taşıtları için trafik siciline, gemiler için liman siciline kayıt yapılır. Dolayısıyla motorlu kara taşıtları, vergi kanunlarının uygulanması bakımından taşınmaz (gayrimenkul) kabul edilmekte, Medeni Kanun uyarınca taşınır (menkul) olarak nitelendirilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Emlak vergisi, servet üzerinden alınan bir vergi türüdür. Vergi bazı servet unsurları üzerinden alınması nedeniyle özel servet vergisi yapısındadır. Doğru cevap C'dir.

Emlak vergisinin konusu, Türkiye sınırları içinde bulunan bina ve arazilerdir. “Bina” deyimi, yapıldığı madde ne olursa olsun, gerek karada gerek su üzerindeki sabit yapıları kapsar. Kanun’un uygulanmasında yüzer havuzlar, yüzer yapılar, çadırlar ve nakil araçlarına takılıp çekilebilen seyyar evler bina sayılmaz. Doğru cevap B'dir

Konutlarda emlak vergisi oranı binde 1’dir. Vergiye konu binaların büyükşehir belediyesi sınırları içinde veya büyükşehir belediyesi mücavir alanı sınırları içinde olması hâlinde vergi oranı iki kat olarak uygulanır. Dolayısıyla büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan bir konutun emlak vergisi oranı, "binde 2"dir. Doğru cevap D'dir.

Arsalarda vergi oranı binde 3 olarak uygulanır. Arsaların, büyükşehir belediyesi mücavir alanı sınırları içinde olması hâlinde vergi oranı iki kat, yani "binde 6" olarak uygulanır. Doğru cevap E'dir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 37. maddesinin ikinci fıkrasıyla yapılan düzenlemeye göre; arazi satın alanların, bu arazinin alındığı tarihten itibaren 5 yıl içinde parsellenmesi (yani arsa haline dönüşmesi) hâlinde, bu gayrimenkul 5 yıl içinde veya daha sonra satıldığında ortaya çıkan kazanç, ticari kazanç olarak vergiye tabi tutulur. Doğru cevap E'dir.

KDVK’nın 4. maddesinde hizmet; “bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek” gibi işlemler olarak belirtilmiştir.

Hizmet sayılan ve yurt dışında gerçekleştirilen bir işlemin ithalatının yapıldığının temel ölçütü, bundan Türkiye’de yararlanılmasıdır. Bu bağlamda, Türkiye’de bulunan müşteri için yurt dışındaki kişilerce danışmanlık yapılması, bozuk bir makinenin onarılması hizmet ithalatına örnek oluşturur.

Soruda sayılanların tamamı Katma Değer Vergisi Kanununda  “diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler” olarak belirlenmiştir