VERGİ USUL HUKUKU

gelir vergisinde yıllık beyanname, ait olduğu takvim
yılını takip eden yılın Mart ayında, gelirin sadece
basit usuldeki ticari kazançlardan oluşması durumunda, izleyen yılın şubat ayında verilir (GVK.
m.92). Mart ayı içinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk eden
gelir vergisi Mart ve Temmuz aylarında ödenmektedir. Basit usulde vergilendirilen ticari kazançlarda
ise gelir vergisi Şubat ve Haziran aylarında iki eşit
taksitle ödenmektedir (GVK. m.117).

gelir vergisinde yıllık beyanname, ait olduğu takvim yılını takip eden yılın Mart ayında, gelirin sadece basit usuldeki ticari kazançlardan oluşması durumunda, izleyen yılın şubat ayında verilir (GVK. m.92).

Kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ay içinde
mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine beyan edilir (KVK. m.14) ve beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar ödenir (KVK. m.21).

Bazı durumlarda vergi kanunlarında süreler
gösterilmemiş ya da açıkça yazılmamış olabilirler.
Vergi kanunlarında açıkça yazılı olmayan hallerde,
15 günden aşağı olmamak üzere ve ilgiliye tebliğ
edilmek kaydıyla belirlenen (VUK. m. 14) sürelere
idari süre denir.

Burada tam incelemedeki 1 yıl, sınırlı incelemedeki 6 aylık süre kanuni süre olup, kesin nitelik taşımaktadır. İnceleme elemanlarınca değiştirilemez, uyulması zorunludur. Ancak 1 yıl ve 6 aylık kanuni sürelerde incelemenin bitmemesi üzerine idarece tam ve sınırlı inceleme açısından 6 aylık ek süre verilebilir.

Yargısal sürelerde vergi uyuşmazlıklarının yargı organlarınca çözümü aşamasında gerekli hallerde,
yargı organlarının, belli işlemlerinin yapılmasını sağlamak üzere, ilgililere tebliğ edilmek kaydıyla belirlenen süreler kastedilmektedir. Kısacası yargısal süreler vergi yargısı organlarının verdikleri sürelerdir.

Vergi hukukunda süreler hukuki özelliklerine göre de sınıflandırılabilirler. Bu sınıflandırmada sürelerin doğuracağı hukuki sonuçlar ölçüttür. Bu süreler hak düşürücü süreler, müsamaha süreleri, zamanaşımı süreleri ve düzenleyici süreler şeklinde sınıflandırılabilmektedir.

Hak Düşürücü Süreler; belirli bir hakkın kullanımının imkansız hale geldiği sürelerdir. Bu süreler vergi mükelleflerinin,
sorumluluklarının ve idarenin çeşitli talepleri için konulmuştur ve bu sürelere uyulmadığında haktan yararlanılamaz.

Müsamaha süreleri vergi kanunlarında belirlenen süreler içinde yükümlülüklerini yerine getirmeyen, ancak sonradan pişmanlık duyan iyi niyetli mükelleflere yönelik olarak kabul edilmiş sürelerdir.

Tahsil zamanaşımında, kamu alacağı, vadenin rastlandığı takvim yılını takip eden yılın başından
itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğramaktadır (AATUHK. m.102). Söz konusu zamana kadar tahsil edilmeyen vergilerin artık tahsil imkanı kalmamaktadır. Ancak mükellefler kendi arzuları ile ödeme yapabilmektedir.

Vergi Hukukunda sürelerin sınıflandırılması, süreyi koyan devlet organlarına göre yapılıyorsa, organik sınıflandırma söz konusudur.

Gelir vergisinde, gelirin sadece basit usuldeki ticari kazançlardan oluşması durumunda beyanname izleyen yılın Şubat ayında verilir.

Mart ayı içinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk eden gelir vergisi, Mart ve Temmuz aylarında ödenmek zorundadır.

Bazı durumlarda vergi kanunlarında süreler gösterilmemiş ya da açıkça yazılmamışsa 15 günden az olmamak üzere ve ilgiliye tebliğ edilmek kaydıyla belirlenen sürelere, idari süreler denir.

Bilirkişi incelemesi için verilen süre, yargısal sürelere örnek olarak gösterilebilir.

Vergi hukukunda sürelerin ne zaman başlayıp ne zaman biteceği ve hesaplanmasındaki ilkeler Vergi Usul Kanununda  düzenlenmiştir.

Uzlaşmaya başvuru süresinin son günü mali tatile rastlarsa, başvuru süresi tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzar.

Vergi Usul Kanununa göre, defter ve belge tutan kişiler, defter ve belgelerini düzenleme tarihini takip eden takvim yılı başından başlamak üzere beş  yıl süreyle saklamak mecburiyetindedirler.

Mükelleflerin vergisel ödevlerini yerine getiremeyecek olması halinde mücbir sebep sayılmayan hal, mükellefin yurt dışında olmasıdır. Mücbir sebep sayılması için önemli olan mükellefin iradesine dayanmayan hususlara dayalı engellerdir.

7 Nisan 2022 tarihinde doğan vergi alacağının tahakkuk zamanaşımı 31 Aralık 2027 tarihinde biter. Süre, izleyen takvim yılı başından başlar beş yıl sürer.