VERGİ USUL HUKUKU - Deneme Sınavı - 8

Normal hesap dönemine uygun faaliyette bulunan mükellefler hesap döneminin ilk ayı olan Ocak ayı içinde, özel hesap dönemini takip eden mükellefler ise, özel hesap döneminin ilk ayı içinde defter tasdiklerini yaptırmak zorundadırlar.

Serbest meslek erbapları için işe başlamanın belirtileri ise; özel bir işyeri açmak, çalışan yere tabela veya levha asmak, ilanlar yapmak veya mesleki bir kuruluşa
kayıt olmak şeklinde belirtilmiştir.

İşyeri sayısındaki değişikliğinin değişiklik tarihinden itibaren bir ay içinde bildirilmesi gerekmektedir. Diğer şıklarda yer alanlar için ise 15 gün öngörülmüştür.

Tasfiye memurları tasfiyenin kapandığını vergi dairesine  bildirmeye mecburdurlar.

Anlaşmalı matbaalarda bastırılmamış belgeler ise ancak notere tasdik ettirildikten sonra kullanılabilir

Kazancı basit usulde tespit edilenler

Özel Tüketim Vergisi Kanunu III sayılı listede yer alan türün mamullerini imal edenler e- fatura düzenlemek zorundadırlar.

Perakende satış fişi düzenleyebilir.

Sevk irsaliyesi, ister işletmenin merkez veya şubeleri veya merkezle depo ve benzeri yerleri arasında olsun, isterse başka işletmeler arasında olsun,
ticari malların bir yerden diğer bir yere sevki sırasında düzenlenen ve malların nakli sırasında araçta bulunması gereken bir belgedir.

Otel, motel ve pansiyon gibi konaklama yerleri günlük müşteri listesi düzenlemek ve bulundurmak zorundadırlar.

Gerçek usulde vergiye tabi olan çiftçiler defter tutamak zorundadır.

Dönem sonu işlemleri kapsamında yapılması gereken işlemlerden bir iktisadi kıymetin varlığının fiilen sayarak, ölçerek ve tartarak tespit edilmesine fiili (muhasebe dışı) envanter denir.

Vergi Usul Kanunu’na göre yıllık yapılması gereken fiili envanter süresi, çeşitli mal üzerine geniş ölçüde ve perakende iş yapan büyük mağazalar ve eczaneler için üç yılda bir olabilir.

Türk Ticaret Kanunu (TTK) envanter işlemlerini vergi kanunlarına göre daha ayrıntılı düzenlenmiştir. Türk Ticaret Kanunu’nda envantere ilişkin düzenlemeler 66. ve 67. maddelerde yer almaktadır. Buna göre her tacir, ticari işletmesinin açılışında ve her faaliyet döneminin sonunda, taşınmazlarını, alacaklarını, borçlarını, nakit parasının tutarını ve diğer varlıklarını eksiksiz ve doğru bir şekilde gösteren ve varlıkları ile borçlarının değerlerini teker teker belirten bir envanter çıkarır (TTK m. 66).

Maliyet bedeli ile değerlenecek iktisadi kıymetler şunlardır: • Gayrimenkuller, gayrimenkullerin mütemmim cüz (bütünleyici parça) ve teferruatları (eklentileri) (VUK m.269). • Tesisat ve makineler (VUK m.269). • Gemiler ve diğer taşıtlar (VUK m.269). • Gayrimaddi haklar (VUK m.269). • Alet, edevat, mefruşat ve demirbaş eşya (VUK m. 273). • Satın alınan emtia (VUK m. 274). • İmal alınan emtia (VUK m. 275). • Zirai ürünler (VUK m. 276). • Hayvanlar (VUK m. 277)

Yabancı paranın borsada rayici yoksa, değerlemeye uygulanacak kur Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilir.

Mukayyet değer, bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen hesap değeridir (VUK m.265). Mukayyet değere kayıtlı değer, yazmaca değer, defter değeri olarak da adlandırılmaktadır.

İtibari değer ile değerlenecek iktisadi kıymetler şunlardır: • Türk Lirası cinsinden kasa mevcudu (VUK m. 284) • Eshamlı şirketlerde iktisadi kamu müesseseleri tahvilleri (VUK m. 286) • İştiraklerden bedelsiz olarak alınan hisse senetleri.

Hisse senetleri ve fon portföyünün en az % 51’i Türkiye’de kurulmuş bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeliyle değerlenir.

Vergi Usul Kanunu’nun 313. maddesinde amortisman ayırma şartları belirlenmiştir. Kanuna göre amortisman ayrılabilmesi için iktisadi kıymetin; • İşletmede kullanılması ve envantere alınması yani kayıtlı olması, • Kullanılma süresinin bir yılı aşması, • Yıpranma, aşınma, değerden düşme etkileri altında bulunması, • Değerinin KDV hariç belli bir tutarı aşması (522 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile 2021 yılı için 1.500TL), gerekir.