VERGİ TEORİSİ - Deneme Sınavı - 6

İktisadi açıdan gelir, üretim sürecinde rol alan faktör sahiplerinin üretimden aldıkları payı ifade eder. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Bir malın üretilmesinde; emek, arazi, sermaye ve girişim olmak üzere dört faktör bulunmaktadır. Üretim sürecinde yaratılan katma değerden emek ücret, arazi kira, sermaye faiz ve girişim kâr olarak gelir elde etmektedirler. Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Kişisel gelir vergisi açısından vergileme birimi bireylerdir. Dolayısıyla gelir kazanan tüm bireyler, yaşı ve kazandığı gelirin büyüklüğü dikkate alınmaksızın elde ettikleri gelirler üzerinden vergiye tabi olacaktır. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Net servet; bir bireyin belli bir andaki varlıkları ile borçları arasındaki farkın değerini temsil etmektedir. Doğru cevap "C" şıkkıdır.

Kapsamlı gelir tanımının kullanıldığı gelir vergisi sistemlerinde bireyin tüm geliri üzerinden vergilendirilme işlemi gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Bireylerin üretim faktörlerinin satışı ile iki tür kazanç elde etmesi söz konusudur. Birincisi, bireyler sahip olduğu emek faktörünün karşılığında ücret veya maaş türünde kazanç elde ederler. İkincisi, bireyler sahip olduğu parasal ya da fiziki sermaye faktörlerinin üretim sürecine dahil edilmesiyle sermaye geliri elde ederler. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Akım gelir sadece bireylerin sahip olduğu üretim faktörlerinin kullanılması sayesinde elde edilen sürekli nitelikteki gelirlerden oluşmaktadır. Bu gelir tanımı, kapsamlı (geniş anlamda) gelir tanımı içinde yer alan; bireylerin hediye ya da sermaye değer artış kazançları gibi başka adlar altında, arızi (geçici) nitelikte elde ettiği gelirleri içermediği için vergilenebilecek gelirin daha dar şekilde tespit edilmesine yol açmaktadır. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

İşverenler tarafından çalışanlara verilen kıyafet, yemek, servis/araç, lojman, sağlık sigortası ve hizmet içi eğitim ayni menfaatlere örnek gösterilebilir. İşverenler tarafından çalışanlara yapılan maaş ödemeleri ise parasal karşılıklara örnektir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Muafiyet, vergi kanunlarına göre vergilendirilmesi gereken kişinin aynı veya başka vergi kanunlarınca kısmen veya tamamen vergi dışı bırakılmasıdır. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Negatif gelir vergisi, düşük gelirli mükelleflerin gelir vergisi ödemeleri yerine devlet tarafından kendilerine ödeme yapılması suretiyle fakirliğin olumsuz etkilerini azaltmak ve artan oranlılık derecesini artırmak için oluşturulmuş bir vergi politikası aracıdır. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Gelir vergisi niteliğindeki ilk uygulama 1926 yılında çıkarılan kazanç vergisi uygulamasıdır.

Üretim sürecinde yaratılan katma değerden B seçeneğinde sıralandığı gibi
emek ücret, arazi kira, sermaye faiz ve girişim kâr olarak gelir elde etmektedirler.

Gelir vergisinin mükellefi gerçek kişiler, yani bireylerdir.

Muafiyet aslında vergilendirilmesi gereken kişinin yani mükellefin vergi dışında kalmasıdır.

İstisna, vergi kanunlarına göre
vergilendirilmesi gereken
konunun aynı veya başka
vergi kanunlarınca kısmen
veya tamamen vergi dışı
bırakılmasıdır.

Negatif gelir vergisi, düşük
gelirli mükelleflerin gelir
vergisi ödemeleri yerine devlet
tarafından kendilerine ödeme
yapılması suretiyle fakirliğin
olumsuz etkilerini azaltmak
ve artan oranlılık derecesini
artırmak için oluşturulmuş bir
vergi politikası aracıdır.

Toplu gelir vergisi ya da üniter vergilendirme mükellefin değişik faaliyetlerden elde ettiği tüm gelirlerinin bir araya getirilerek aynı tarifeye göre vergi hesaplanmasını ifade eder.

Emek faktörü sahiplerinin
sermeye faktörü sahiplerinden
daha düşük ödeme gücüne
sahip olduğu bakış açısıyla
ücret gelirlerine daha düşük
vergi oranı uygulanmasına
ayırma kuramı denir.

Vergi mükelleflerinin
kendisinin ve ailesinin hayatını
sürdürebilmesi için gerekli
miktarın matrahtan veya
vergiden indirilmesine en az
geçim indirimi uygulaması
denir.

Aynı vergi konusu (gelir) üzerinden iki ayrı vergi alınması suretiyle çifte vergilendirmeye sebep olması nedeniyle gelir vergisinden ayrı bir kurumlar vergisine gerek olmadığı ileri sürülmektedir.