VERGİ HUKUKU

Güvence önlemleri teminat, ihtiyati haciz, ihtiyati tahakkuk, rüçhan hakkı ve bazı tasarrufların iptali işlemleridir. Bunlar vergi alacağını tahsilini güvence altına almak için yapılır.
Cebren tahsil işlemleri ise teminatın paraya çevrilmesi, haciz ve iflastır.

Teminat olarak şunlar gösterilebilir;
i. Para,
ii. Bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen süresiz teminat mektupları,
ii. Hazine Müsteşarlığı’nca çıkarılan devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler,
iv. Hükümetçe belli edilecek milli esham (hisse senetleri) ve tahviller (borç senetleri) (bu hisse senedi ve tahviller, teminatın kabul edilmesine en yakın borsa cetvelleri üzerinden %15 noksanıyla değerlendirilir),
v. İlgililer veya ilgililer lehine üçüncü kişiler tarafından gösterilen ve alacaklı kamu idarelerince haciz varakalarına (haciz belgesi) dayanılarak haczedilen menkul ve gayrimenkul mallardır

Garameten paylaştırma, borçlunun paraya çevrilen varlıklarının, belli sıradaki alacaklılara yetmemesi durumunda, alacaklıların alacağı oranında eşit pay verilmesidir.

Kamu borçlusunun gerçekleştirdiği bir kısım temlik işlemleriyle borç taahhütlerinin, adli yargıda açılacak davalar ile hükümsüz saydırılması suretiyle kamu alacağının tahsilinin sağlanmasına yönelik düzenlemelere hükümsüz sayılan işlemler adı verilmektedir (Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun md 24-31). Buna göre; zaman aşımı süresi içinde kalmak şartıyla
i. Kamu borçlusunun yaptığı bağışlar,
ii. İvazsız tasarruflar,
iii. Belli yakınlıktaki kimselere temlik edilip (mülkiyetine geçirilip) de bağışlama sayılan tasarruflar,
iv. Kamu alacağının tahsilini imkânsız kılmak için yapılan işlemler.

Vadesinde ödenmeyen kamu alacağı için ödeme emri çıkarılmaktadır. Ödeme
emrinde borcun asıl ve ikincil borçların mahiyeti ve miktarı, nereye ödeneceği belirtilir. Borç 15 gün içinde ödenmez ya da ödeme emrine karşı dava açılmazsa veya borçlu dava açıp davayı kaybederse alacağın cebren tahsili yoluna gidilir.

Kendine ödeme emri tebliğ olunan kişi, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği ya da borcun zamanaşımına uğradığı gerekçeleri ile tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi mahkemesinde dava açabilmektedir (Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun md 58). Maddeden açıkça anlaşılabileceği gibi ödeme emrine karşı açılacak
davaların İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda belirtilen nedenler yanında Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da belirtilen üç nedene de dayanabilir. Bu nedenler;
i. Borcun olmaması (veya ödenmiş olması),
ii. Borcun kısmen ödenmiş olması,
iii. Borcun zaman aşımına uğramış olmasıdır.

İflas, tacir olan vergi borçlusunun ödeme emrine rağmen borçlarını ödememesi durumunda gidilen bütüncül takip yöntemidir.

Konkordatonun icra mahkemesi tarafından tasdiki için şu şartların bulunması gereklidir.
i.  Borçlu dürüst olmalıdır.
ii. Asgari yüzde elli ödeme taahhüdünde bulunmalıdır.
iii. Teklif edilen ödeme, borçlunun malvarlığı ile orantılı olmalıdır.
iv. Konkordato alacaklıların üçte iki çoğunluğuyla kabul edilmiş olmalıdır.
v. Borçlu, konkordatonun tasdik edilmesi hâlinde alacaklılara ödeyeceği miktar için yeterli miktarda teminat vermelidir.
vi. Yargılama harç ve masraflarını depo etmelidir.
İcra mahkemesi, yukarıda sayılan şartların mevcut olduğu kanısına varırsa konkordatonun tasdikine karar verir.

Vergi icra hukuku, vergi kavramını dar anlamıyla değil geniş anlamıyla kapsamaktadır. Yani, vergi icra hukuku, vergi ve vergi gibi kamu gücüne dayanılarak alınan diğer gelirleri de kapsamaktadır. Bunlar vergi, harç, resim, şerefiye, katılma payı, idari vergi cezaları ve gecikme zam ve faizleridir.

Çek teminat olarak gösterilemez

İhalenin ilk artırma oturumunda malların tahmin edilen bedellerinin en az %75 i teklif edilmesi gerekir.

Asgari yüzde yetmiş beş değil, asgari yüzde elli ödeme taahhüdünde bulunmalıdır.

Kendine ödeme emri tebliğ olunan kişi, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği ya da borcun zaman aşımına uğradığı gerekçeleri ile tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi mahkemesinde dava açabilmektedir.

İtirazında tamamen veya kısmen haksız çıkan kamu borçlusundan, hakkındaki itirazın reddolunduğu miktardaki kamu alacağı %10 zamla tahsil edilir.

Garameten paylaştırma, borçlunun paraya çevrilen varlıklarının, belli sıradaki alacaklılara yetmemesi durumunda, alacaklıların alacağının toplam alacaklar içerisindeki payı oranında tatmin edilmesidir.

İhtiyati haciz, kanunda sayılan nedenlerin meydana gelmesi hâlinde vergi dairesi başkanı veya mahallin en büyük memurunun kararı ile borçlunun haczedilebilen malları üzerine tasarruf hakkının sınırlandırılması işlemidir.

Kefalet sözleşmesi, kefilin borçlunun borcuna karşılık olarak borcu alacaklıya ödeyeceğini taahhüt etmesidir.

“Rüçhan hakkı” adı verilen haciz ve iflasta kamu alacaklısına alacağın tahsili bakımından bir ayrıcalık tanınmasıdır.

Resen icra yetkisi, idarenin alacağı kararları başka bir aracı güce başvurmadan kendiliğinden icra edebilme yeteneğidir.

B şıkkındaki şahıs teminat değil kefalet sözleşmesini onaylayan kefildir.