VERGİ CEZA HUKUKU

Zarar suçu: İşlenen fiil sonucunda hukukun koruduğu kamusal veya özel nitelikli bir menfaatin ihlâl edilmesidir. Kaçakçılık suçu geçirdiği evrim itibariyle değerlendirildiğinde önceleri “zarar suçu” niteliğinde iken bugün itibariyle “tehlike suçu” haline dönüştürülmüştür.

Özgü (mahsus) suçlar: Suç failinin diğer insanlardan farklı bir niteliğe sahip olması ve bu özelliği nedeniyle suçu işlemeye elverişli olması halidir. Zimmet, kayırma, rüşvet almak suçu için memur olmak gerekir. Memur olmayan kişi bu suçu işleyemez.

(B) seçeneğinde verilen suçun cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis olarak belirlenmiştir. Diğer seçeneklerdekiler ise, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak eylemlerdir.

Gerçek olmayan kişiler veya işlemle ilgisi olmayan kişiler adına hesap açmak, aslında bir
muhasebe hilesidir. Yeni düzenleme kapsamı içerisinde, ekonomik bir faaliyet olmakla beraber, ilişkinin karşı tarafı hakkında gerçeğe aykırı davranışta bulunmasıdır. Onsekiz aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak eylemler arasında yer almaktadır.

Vergi işlemleri ile uğraşan memurlar, vergi yükümlülerine karşı sonuç doğuracak ve her biri idarî işlem niteliğinde bulunan işlemleri yapan kişilerdir. Verginin tarh, tahakkuk, tahsil işlemlerini yapan memurlar, onaylayıcı şef, müdür muavini ve müdür ile yazı işlerini yürüten daktilo memurlarıdır. Bu nedenle onaylayıcı şef vergi işlemleri ile uğraşan memurlar arasında yer alır.

Vergi gizliliğine uymama suçunun failleri, vergi gizliliğine uymakla yükümlü olan kişilerdir. Bunlar; Vergi İşlemleri ve Vergi İncelemesi ile Görevli Kişiler, Vergi Yargı Mercilerinde Görevli Kişiler, Vergi Kanunlarına Göre Kurulan Komisyonlara İştirak Edenler, Vergi İşlerinde Kullanılan Bilirkişilerdir.

Vergi yargı mercileri, ilk derece mahkemesi olarak vergi mahkemeleri, üst derece yargı yeri olarak da Bölge İdare Mahkemeleri (BİM) ile Danıştay’dır.

Vergi kanunlarına göre kurulan komisyonlar, takdir, tadilat, uzlaşma, ziraî kazançlar il ve merkez komisyonlarıdır.

Yükümlünün özel işlerini yapma suçuna ilişkin fiilleri üç başlık altında ele alabiliriz:

Suçun cezası Türk Ceza Kanunu 257’nci maddeye atıf yapmak suretiyle belirlenmiştir. Suç faili altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İşlenen suç sonucu vergi ziyaı kabahati de işlenmiş ise, ayrıca katılma hükümlerine göre vergi ziyaı cezası da kesilir.

Onsekiz aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak suç fiilleri; Defter ve kayıtlarda muhasebe hileleri yapmak, Gerçek olmayan veya işlemle ilgili olmayan kişiler adına hesap açmak, Defter, kayıt ve belgeleri tahrif etmek, Defter ve belgeleri gizlemek, Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlemek,  Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olarak düzenlenmiş belgeyi kullanmak

Muhasebe hilelerine şu fiilleri örnek gösterebiliriz:

üç yıldan beş yıla kadar hapis cezasını gerektiren suç fiilleri

iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası gerektiren suç fiille

Kast, kanunun suç saydığı bir fiili bilerek ve isteyerek işleme iradesidir. Suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır.

Kastı unsurları:

Vergi Ziyaı: Vergi mükellef veya sorumlularının yasal yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle, verginin eksik tahakkuk etmesi, geç tahakkuk etmesi veya haksız yere geri verilmesine neden olmaktır.

vergi gizliliğine uymama suçu 

Suç Faili; Vergi işlemleri ve vergi incelemesi ile görevli kişiler, Vergi yargı mercilerinde görevli kişiler, Vergi kanunlarına göre kurulan komisyonlara iştirak edenler, Vergi işlerinde kullanılan bilirkişiler.

Vergi gizliliği kapsamı dışında kalan haller; Vergi cetvelleriyle ilân, Vergi ve cezaların hazine ve maliye bakanlığı tarafından açıklanması, Yükümlülerin idarî veya adlî kovuşturmaya taraf olmaları durumunda bankaların yapacağı vergi tahsiline ilişkin bilgi ve belge verilmesi, Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyen veya kullananların meslekî kuruluşlara ya da muhasebe meslek odalarına bildirilmesi.

Yükümlünün özel işlerini yapma suçunun failleri, 363’üncü madde hükmüne göre 6’ncı maddenin son fıkrasında yasak kapsamı içine alınanlardır. Bunlar, vergi muameleleri ve vergi incelemesi ile uğraşan kişiler ile vergi yargı mercileri olan vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay’da görevli olan kişilerdir.

Kaçakçılık suçu geçirdiği evrim itibariyle değerlendirildiğinde önceleri “zarar suçu” niteliğinde iken bugün itibariyle “tehlike suçu” haline dönüştürülmüştür. Yeni düzenlenmiş şekli ile kaçakçılık suçu, tamamen ceza hukuku bağlamında kabul edilmiş bir suç tipidir. Cezası da, tipik bir adlî ceza şeklindedir.