VERGİ CEZA HUKUKU - Deneme Sınavı - 3

Ölüm tehlikesi içinde kaybolma, ölüm karinesinden ayrılır. Ölüm karinesinde ölüm tehlikesine muhakkak nazarıyla bakılırken ölüm tehlikesi içinde kaybolma da ölüm olayı ihtimal dahilindedir. Yani ölmemiş olması da söz konusudur.

Adlî para cezalarının infazı ise, ilâm Cumhuriyet Savcılığına verildikten sonra, otuz gün içerisinde ödenmesi için ödeme emri gönderilir. Cezanın ödenmemesi durumunda miktara karşılık gelen gün sayısınca Cumhuriyet Savcısının kararı ile hapsedilir. Hapis süresi üç ayı geçemez.

Vergi ceza hukukunda zamanaşımının önemli bir yeri vardır. Bunları şöylece sıralayabiliriz. i. Vergi dairesini eski suçların tespiti ile uğraşmaktan kurtarır. Bir taraftan vergi dairesine aktivite kazandırırken bir taraftan da alım gücü kalmamış vergi ve cezaları takipten kurtararak kayıt dışı kalmış ekonomiye yönelmesine yardımcı olur. ii. İspatlanması oldukça güçleşmiş ve toplum belleğinden silinmiş cezaları tekrar su yüzüne çıkarmaktan kurtarır. iii. Suçluluk psikolojisi içinde yaşamış yükümlüyü, ceza kesilmemesi suretiyle tekrar topluma kazandırabilir. Devletle yükümlü barışmış olur. iv. Yükümlülüğünü zamanında yerine getirmiş kişiler aleyhine ekonomik ilişkileri bozarken vergi suçu işleme temayüllerini de artırır.

Dava zamanaşımı süresini durduran nedenler kanunda sayılmıştır. Bunlar, dava açılabilmesi için izin veya karar alınması gereği veya başka bir makamda çözümlenmesi halleridir. Bu haller, bekletici sorun (mesele-i müstehire) kabul edilir.

Suça ilişkin olarak dava zamanaşımını kesen nedenleri şöyle sıralayabiliriz (Türk Ceza Kanunu md.67/2): i. Şüpheli veya sanığın savcı huzurunda ifadesinin alınması veya sorguya çekilmesi, ii. Tutuklama kararı verilmesi, iii. Suçla ilgili olarak iddianame düzenlenmesi, iv. Sanıklardan bir kısmı hakkında da olsa mahkûmiyet kararı verilmesi,

Ceza zamanaşımı süresi dolduğunda, devletin o cezayı çektirebilme yetkisi ortadan kalkar. Savcı veya yargı organları ceza zamanaşımını re’sen dikkate alır. Hükümlünün bundan vazgeçmesinin önemi yoktur. Ceza çektirilemez. Ceza zamanaşımı sadece cezanın infazına engel olur. Ceza sayılmayan yaptırımlar yerine getirilir. Örneğin, yargılama giderleri gibi.

Türk Ceza Kanunu’nda affa ilişkin hüküm 65. maddede düzenlenmiştir. Buna göre: “(1) Genel af halinde, kamu davası düşer, hükmolunan cezalar bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar. (2) Özel af ile hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kısaltılabilir ya da adlî para cezasına çevrilebilir. (3) Cezaya bağlı olan veya hükümde belirtilen hak yoksunlukları, özel affa rağmen etkisini devam ettirir” (Türk Ceza Kanunu md.65).

Emlâk vergisi, pişmanlık ve ıslah kapsamı dışındadır (Vergi Usul Kanunu md.371/ son). Nedeni ise, emlâk vergisi yükümlüsünün sayı itibariyle çok olması, yakalanma korkusu içindeki yükümlünün pişmanlık dilekçesi vererek cezalandırmadan kurtulabilmesi, zamanaşımındaki özel hüküm nedeniyle vergiyi uzun süre gizlemesinin söz konusu olması, pişmanlık ve ıslahtan yararlanmasına imkân vermemektedir.

Suç işlenirken hataya düşülmesi bambaşka bir kurumdur. Teşebbüsle ilgisi yoktur. Cevap B dir.

Verilen tanım doğrudan doğruya icra hareketidir. Cevap D dir.

Teoride bazı suçlara teşebbüsün elverişli olmadığı tartışılmıştır. Bunlar Türk Ceza Kanunu
açısında, taksirli suçlar, objektif sorumluluğun geçerli olduğu neticesi sebebiyle ağırlaşmış
suçlar, kastın aşılması suretiyle işlenen suçlar, olası kastla işlenen suçlar, ayrıca eylemin
yapılmasıyla birlikte suçun oluşmasının aynı ana rast geldiği neticesi hareketle bitişik suçlar teşebbüse elverişli değildir. Örneğin, sövme, yalan yere yemin etme ve söz atma gibi.
Bunun yanında müteselsil suçlarda da teşebbüs söz konusu olmamaktadır. Cevap C dir.

B şıkkının cezası daha yüksektir. Cevap B dir.

E şıkkının cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır. Cevap E dir.

Vergi gizliliğine uymama suçu, yükümlünün şahsına, işlemlerine ve hesap durumuna; işlerine, işletmelerine, servetlerine veya mesleklerine ilişkin saklı tutulması gereken bilgilerin
üçüncü kişilere ifşa edilmesi veya ilgililerin ya da üçüncü kişilerin yararına kullanılmasıdır.
Vergi gizliliğine uymama suçunun posta veya üçüncü kişinin aracılığı yoluyla işlenmesi
durumunda, bu suça teşebbüs mümkün olacaktır. Örneğin, Ankara Vergi Dairesinde çalışan bir vergi memurunun Ankara Vergi Dairesine bağlı bir mükellefin gizlilik kapsamında bulunan belgelerinin fotokopisini Afyonkarahisar’da bulunan arkadaşına posta yoluyla
göndermesi durumunda henüz bu evraklar Afyonkarahisar’daki kişiye ulaşmadan savcılıkça postada el konulmasında vergi gizliliğine uymama suçuna teşebbüs edilmiş olur. Bu
örnekte görüldüğü gibi, vergi gizliliğine uymama suçuna teşebbüs mümkündür. Teşebbüs
durumunda verilecek cezanın üst sınırı “diğer” ceza gurubunda yer alması nedeniyle hâkim
kararına göre ceza indirim oranı dörtte birinden dörtte üçüne kadar indirimdir. Cevap B dir.

Vergi Usul Kanunu’nda yer alan belgeler kanunda öngörülen zorunlu bilgileri taşıması gerekir. Teşebbüs aşamasından söz edebilmek için bu bilgilerden bir kısmı yazılmadan suç fiilinin
tespit edilmiş olması gerekir. Bu durumda Vergi Usul Kanunu’nun 227’nci maddesinde yer
alan hüküm gereği bu belgeler vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılır. Hiç düzenlenmemiş belge için teşebbüs söz konusu olamayacağı için, belgelerin asıl veya suretlerini
tamamen veya kısmen sahte olarak düzenlemek suçuna teşebbüs söz konusu olmayacaktır Cevap C

Taksirli değil kasıtlı hareket etmiş olmalıdır. Cevap A dır.

Birleşme, failin tek amaca ulaşmaya yönelik iradesi altında birden fazla suç fiilinin işlenmesi ya da bir tek fiille birden fazla suçun meydana gelmesi şeklinde olabilir. Burada suçlar kaynaşmakta, bağımsızlığını yitirmektedir. Cevap D dir.

Görünürde birleşme kanunda şöyle düzenlenmiştir. “(1) İşlediği bir fiil ile birden fazla
farklı suçun oluşumuna sebebiyet veren kişi, bunlardan en ağır cezayı gerektiren suçtan
dolayı cezalandırılır. Cevap C dir.

Teşebbüs, ceza hukukunda bir suç işlemeye kalkışma ya da bir suç girişimi olarak kullanılmaktadır.

Suç fiillerini bitirememe, failin kendi isteği ile değil, dışarıdan bir etki ile gerçekleşmiş olmalıdır.