UZAKTAN ALGILAMA - Deneme Sınavı - 3

Günümüzde uzaktan algılama amacıyla kullanılan dört temel mikrodalga algılama sistemi bulunmaktadır. Bunlar altimetre, radyometre, saçılım ölçer ve yapay açıklıklı radar sistemleridir. Gravimetre ise yer çekimi ölmek için kullanılmaktadır ve bir mikrodalga algılama sistemi değildir.

Genelde 3 farklı polarizasyon türü vardır; (i) Düşey / Yatay Doğrusal Polarizasyon, (ii) Sağ / Sol Dairesel Polarizasyon, (iii) Sağ / Sol Eliptik Polarizasyon. Sağ silindirik polarizasyon diye bir polarizasyon türü bulunmamaktadır.

Mikrodalga sistemleri ve alınan veriler kara, deniz ve atmosfer olaylarının incelenmesine yönelik birçok farklı uygulamada etkin olarak kullanılmaktadır. Dolayısıyla hava tahminleri, deniz seviyeleri ve depremin sebep olduğu değişimler de mikrodalga sistemlerin verileriyle belirlenebilmektedir. Binalardaki ısı kaybı ise ısıl uzaktan algılama sistemleri ile elde edilebilecek bir uygulamadır.

Radyometreler, yapay açıklıklı radar sistemleri ve gerçek açıklıklı radar sistemleri görüntü kaydeden sistemlerdir. Saçılım ölçer yeryüzünün birim alandaki mikrodalga saçılım katsayısını ölçer. Dolayısıyla çalışma şekli itibariyle I. Seçeneğe uymaz. Verilen özellikler altimetrenin tanımını yapmaktadır.

Verilen seçeneklerden

“Mikrodalga uzaktan algılama sistemleri çalışma prensiplerine göre aktif ve pasif mikrodalga algılama sistemleri olarak 2 ana gruba ayrılmaktadır.”, "Mikrodalga uzaktan algılama sistemleri mikrodalga frekans bandında yer alan dalgalar ile çalışan sistemlerdir.", "Tıbbi amaçlara yönelik kullanılan manyetik rezonans görüntülemede (MR) mikrodalga uzaktan algılama sistemi kullanılmaktadır." ve "Her cisim mutlak sıcaklığına bağlı olarak mikrodalga enerji yaymaktadır." seçenekleri doğru ifadelerdir. Yanlış ifade B seçeneğidir. Mikrodalga uzaktan algılama sistemleri çalışma prensiplerine göre aktif ve pasif mikrodalga algılama sistemleri olarak 2 ana gruba ayrılmaktadır. Aktif sistemler kendi yaydıkları enerji ile algılama yapan sistemlerdir. Yani algılama için kendi enerjilerini dışarıdan bir kaynağa bağımlı olmadan üreten sistemlerdir. Pasif sistemler ise farklı kaynaklardan (örn. FM radyo yayınları, telsiz iletişim sinyalleri, vb.) ya da yeryüzünden doğal olarak yayımlanan mikrodalga enerjisini algılayan sistemlerdir.

Verilen seçeneklerden "Mikrodalga altimetre sistemleri, uzaktan algılama platformu ile yer yüzeyi arasındaki uzaklığı ölçmek amacıyla kullanılırlar.", "Mikrodalga radyometre sistemleri pasif görüntüleme radarları olup 1-1000 GHz bandı arasında çalışırlar." ,"Saçılım ölçer aktif bir mikrodalga algılama sistemidir ve yeryüzünün birim alandaki mikrodalga saçılım katsayısını ölçer." ve "SAR sistemleri gelen mikrodalga işaretinin hem faz hem de genlik bilgisini ölçmektedirler." seçeneklerinde verilen ifadeler doğru ifadelerdir. Mikrodalga altimetre sistemleri, uzaktan algılama platformu ile yer yüzeyi arasındaki uzaklığı ölçmek amacıyla kullanılırlar. Görüntü vermeyen bu radar algılama sisteminde uzaklık ölçümü, nadir (yeryüzüne dik) doğrultuda vericiden gönderilen sinyalin (mikrodalga enerjisinin) alıcıya geri dönmesi için geçen süre belirlenerek yapılmaktadır. C seçeneğinde verilen ifade mikrodalga radyometrenin yapmış olduğu bir işlemdir. Çünkü Mikrodalga radyometre sistemleri belirli dalga boyu aralığındaki ışıma değerlerini kaydeden görüntüleme cihazlarıdır.

Bilinen ilk radar gözlem uydusu Aralık 1964 yılında uzaya fırlatılan Amerikan QUILL askeri uydusudur.

Yeryüzü cisimlerinin mikrodalga uzaktan algılama ile ayırt edilebilmesi için radar dalga boyunun ayırt edilmesi istenilen yüzey cismine yakın olması istenir. Verilen seçeneklerden W, V ve Ka bantları çok küçük cisimlerin ayırt edilmesinde kullanılırken, X bandı yaprak gibi küçük cisimlerin ayırt edilmesinde kullanılır. L bandı ise ağaç gövdesi ve dalları gibi büyük cisimlerin algılanmasında tercih edilmektedir.

Algılayıcı ile hedef arasındaki eğik uzaklık = c x T/2 formülü ile hesaplanmaktadır. Burada eğik uzaklık 500 km olarak verilmiştir. c ışık hızı 3x10⁸ m/sn olduğuna göre bizden T zamanının hesaplanması istenilmektedir. 500 km metre biriminde ifade edilip formuülde yerine konulduğunda (2 x 500000)/ (3 x 10⁸) = 0.0033 sn değeri elde edilir.

Darbeli radarlar Genellikle tek bir anten üzerinden belirli aralıklarla gönderilen kısa mikrodalga işaretin hedeften yansıdıktan sonar aynı antene geri gelmesi ile çalışan radarlardır.

Evre uyumlu sistemler ile radara göre bağıl hızla hareket eden cisimlerden radara gelen ardışık faz işaretindeki frekans değişikliğine Doppler etkisi denilir.

Antenin fiziksel özelliği olan gerçek demet açıklığı ile aynı çözünürlükte çalışan radar sistemlerine gerçek açıklıklı radar sistemleri denir.

Yansıtma yüzey alanları radar menzil çözünürlüğünden küçük olan cisimlere nokta hedefler denir.

Mikrodalga ışınlar bulutlara nüfuz edebildiği gibi dalga boyundan küçük cisimlerin belirli oranda altına gönderilebilmesine Penetrasyon denir.

Sistem, belirli bir frekansta tekrarlı dalga (darbe) gönderen verici, geri yansıtılan sinyali alan, filtreleyen ve güçlendiren alıcı, hem verici hem de alıcı tarafından kullanılan anten ve geri dönen sinyali kayıt eden kaydediciden oluşur. Dijital kamera sistemin yapısal elemanları arasında yer almamaktadır.

Günümüzde uzaktan algılama amacıyla kullanılan dört temel mikrodalga algılama sistemi bulunmaktadır. Bunlar altimetre, radyometre, saçılım ölçer ve yapay açıklıklı radar sistemleridir.

Mikrodalga altimetre sistemleri, uzaktan algılama platformu ile yer yüzeyi arasındaki uzaklığı ölçmek amacıyla kullanılırlar. Görüntü vermeyen bu radar algılama sisteminde uzaklık ölçümü, nadir (yeryüzüne dik) doğrultuda vericiden gönderilen sinyalin (mikrodalga enerjisinin) alıcıya geri dönmesi için geçen süre belirlenerek yapılmaktadır.

Saçılım ölçer aktif bir mikrodalga algılama sistemidir ve yeryüzünün birim alandaki mikrodalga saçılım katsayısını ölçer. Saçılma katsayısı (σ₀) noktasal hedefler için yansıtıcı yüzey alanı ile ilişkili olduğundan yansıtma yüzey alanı (radar cross section) olarak da tanımlanır.

Mikrodalga radyometre sistemleri pasif görüntüleme radarları olup 1-1000 GHz bandı arasında çalışırlar.

İçsel dalgalar, su altında termoklin seviyesinde oluşurlar ve genlikleri yaklaşık 100 metreyi bulabilir. Termoklin seviyesi, deniz yüzeyinden aşağı inildikçe azalan sıcaklığın en hızlı değiştiği seviyedir.