Erdas Imagine Programında Temel İşlemler

Erdas Imagine programı, Görüntü İşleme ve Coğrafi Bilgi Sistemi analizleri için hazırlanmış, grafik arayüzlü bir paket programdır.

“Import/Export” işlem basamakları, Erdas Imagine programında değişik formatlardaki verilerin projeye alınmasını yada ürünlerin dışarı verilebilmesi işlemlerini yapar. Projeye alınacak verinin alınacağı platform ve alınacak verinin ismi, iletişim penceresi yardımı ile belirlenir.

“Ikon Bar”ın 3. sırasında yer alan “Data Preparation” düğmesi, Uzaktan Algılama projeleri sürecinde kullanılacak verilerin, analizlere hazırlanması amacı ile kullanılır. Yeni görüntü veya yüzey oluşturulması, görüntülerin kesilmesi, koordinatlandırılması, birleştirilmesi, sınıflandırılması, yükseklik bilgilerinin hesaplanması ve buna benzer bir çok uygulamanın yapılabildiği işlem basamaklarını içerir.

“Menü Bar”ın 4. Düğmesinde bulunan “Composer” seçeneği, haritalama üzerine geliştirilmiş fonksiyonlardan oluşur. Proje hedeflerinin ürüne dönüşmesinden sonra, ilgili kişilerin kullanımına en uygun şekilde sunulmasına yönelik işlem basamaklarını içermektedir

Projede kullanılacak veriler, çoğu zaman hedeflenen ürünün elde edilmesi amacı ile kullanılamayacak yapıda olabilmektedir. Bu aşamada veriler üzerinde matematiksel, fiziksel, geometrik, coğrafi ve öznitelik bilgileri kapsamında değişiklikler yapmak gerekir. Bu amaçla “Menu Bar”ın 5. basamağındaki “Image Interpreter” işlem basamakları uygulanır.

Erdas Imagine ortamında veriler üzerinde arşiv düzenlenmesi işlemleri için gereken fonksiyonları içeren menü grubu ise “Menu Bar”ın 6. sırasındaki “Catolog” düğmesi altında bulunur. Sınıflandırma işlemleri, Uzaktan Algılama çalışmalarında matematiğin ve istatistiğin en çok kullanıldığı işlem basamaklarını barındırır. Bu menüde bulunan fonksiyonların uygulanması kapsamında, piksellerin yansıma değerlerinin sınıflandırılarak haritalanmasına hazırlanması, ait oldukları cisimlerin özelliklerinin imza olarak kullanılması ile tanınabilmesi, kontrollü veya görüntünün doğasına bırakılarak sınıflandırılması, görüntünün farklı nitelikteki değerlerine göre gruplandırılması, zıtlık özellikleri ile piksel değerlerinin belirginleştirilmesi, bulanık mantık fonksiyonlarının uygulanması gibi işlem basamakları bulunmaktadır.

“Menu Bar”ın 8. Sırasında yer alan “Modeler” düğmesinde bulunan fonksiyon grubunun görevi, proje verilerinin modellenmesi ve sayısal ortamda farklı hedeflere dönük hesaplamaların yapılmasıdır.

“Menu Bar”ın 9. Sırasında bulunan “Vector” düğmesindeki fonksiyonlar takımı, vektör verilerin doğrulukla projelerde kullanımına hazırlamak amacını taşımaktadır

“Menu Bar”ın 10. sırasındaki düğme kapsamında geliştirilen işlem basamakları, Radar görüntülerinin analizleri için kullanılmaktadır.

Uzaktan Algılama ve Konumsal Modelleme çalışmalarından elde edilen üç boyutlu ürünlerin ilgili platformlarda sunulmak ve kullanılmak amacı ile hazırlanmasını ve üzerinde değişiklikler yapılabilmesini amaçlayan işlem basamakları, “Menu Bar”ın 11. sırasındaki “VirtualGIS” düğmesindeki fonksiyonlar ile yapılabilmektedir.

Görüntü “Viewer”da ekrana getirilir. Fare, “Viewer”daki görüntü üzerine getirilir ve sağ tuşuna basılır. Ekrana gelen “Quick View” dialoğundan “Fit Image to Window” ifadesi seçilir. Böylece görüntünün “Viewer” ekranına uyarlanması sağlanır. 

Clear Display: “Viewer” içerisinde açılmış görüntüleri temizleyerek yeni görüntü açar.

Grayscale: Görüntüleri gri renkte görüntüler. Düşük yansıma değerleri koyu, yüksek yansıma değerlerine sahip pikseller ise parlaktır.

“Uydu görüntülerini yersel bir koordinat sisteminde tanımlayarak bir projeksiyon düzlemine kaydetmek ve geometrik hataları gidermek amacıyla uygun yer kontrol noktaları seçilip matematiksel fonksiyonlar kullanılarak görüntünün geometrik dönüşümü gerçekleştirilir.

“USGS Global Visualization” “Viewer”da indirmek istenilen alan ayarlandıktan sonra “Add” butonuna basılırak görüntü sepete eklenir. “Download” düğmesine basılarak indirme işlemi başlatılır.

Görüntünün “true color” olarak gerçek renklerinde görüntülenmesi için; “Viewer”da “Raster” mesünü altında “Band Combinations” ifadesi işaretlenir.

Görüntünün rektifikasyonu için en az 4 adet yer control noktası bulunmalıdır. Yer kontrol noktası sayısının fazla ve görüntü üzerinde mümkün olduğunca homojen dağılmış olması, rectifikasyon işleminin hassasiyetini artırır. Yer kontrol noktalarının seçiminde, her iki görüntüde de olan ve kolaylıkla değişmeyen yerlerin bulunmasına dikkat edilmelidir. Bu nedenle kıyılar, yol kesişim yerleri, göl kıyıları gibi yerler seçilmelidir. Bu uygulamada 6 adet yer kontrol noktası belirlenmiş olup, aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

3 adet yer kontrol noktası belirlendiğinde GCP Tool komut penceresi, polynomial aktarımı sağlar ve yerleştirmeden kaynaklanan hataları üretir. Bu hata Root mean Square Error RMSE (Ortalama karakök hatası) olarak tanımlanmıştır.

RMS hatası için, Transformation matrix (aktarım matrisi) kullanılarak hesaplamaları yapılır. Ölçülen noktalar, yeni bir koordinat sistemine aktarılır. Takiben tekrar orjinal sisteme aktarılır. Orjinal ve tekrar aktarım arasındaki fark karekök hatasıdır.

Taramanın (ya da diğer bir değişle) süpürmenin otomatik veya elle yapılması kararlaştırılır. Elle süpürme için cursor sağa, sola doğru hareket ettirilir. Böylece görüntünün üst üste çakışma hassasiyeti görülür. Düzeltme işleminin hassasiyeti incelenir.